Motywy i bohaterowie literatury wojny i okupacji
Literatura wojny i okupacji charakteryzuje się specyficznymi motywami i typami bohaterów, które odzwierciedlają traumatyczne doświadczenia tego okresu.
Popularne motywy w literaturze tego okresu to:
- Holokaust
- Katastrofizm i apokalipsa wojenna
- Śmierć, w tym śmierć bohaterska
- Walka o ojczyznę, o życie i z okupantem
- Cierpienie w różnych wymiarach (duchowym i fizycznym)
Highlight: Motyw holokaustu jest jednym z najbardziej wstrząsających i często poruszanych tematów w literaturze wojennej.
Typy bohaterów charakterystyczne dla tej epoki to:
-
Żołnierz-poeta:
- Dla niego ojczyzna jest najważniejszą wartością
- Stawia wolność ponad szczęście osobiste
- Utożsamia się ze swoim narodem
- Jest wrażliwy i przeżywa dylematy moralne i etyczne
-
Ofiara Holokaustu:
- Pogodzona ze swoim losem
- Czuje się samotna mimo przebywania wśród ludzi
-
Więzień obozu:
- Głównym celem jest przeżycie
- Posługuje się obozowym językiem
- Tłumi w sobie uczucia i ludzkie odruchy
-
Bojownik podziemia:
- Odważny, honorowy i bohaterski
- Patriota gotowy poświęcić życie dla dobra sprawy
- Lojalny wobec przyjaciół, rodziny i narodu
Przykład: Postać Tadeusza Zawadzkiego "Zośki" z "Kamieni na szaniec" Aleksandra Kamińskiego jest doskonałym przykładem bohatera-bojownika podziemia w literaturze wojny i okupacji.
W sztuce tego okresu dominowały:
- Ilustracje satyryczne i karykatury zaborców (głównie Hitlera)
- Plakaty propagandowe
- Portrety
- Graffiti
Cytat: "Tylko świnie siedzą w kinie" - popularne hasło graffiti z okresu okupacji, nawołujące do bojkotu kin jako formy oporu przeciwko okupantowi.
W filozofii tego okresu ważne miejsce zajmował neopozytywizm i egzystencjalizm. Neopozytywizm podkreślał znaczenie faktów i doświadczenia, podczas gdy egzystencjalizm koncentrował się na świadomości istnienia człowieka i jego odpowiedzialności za własne wybory.
Vocabulary: Neopozytywizm - kierunek filozoficzny podkreślający znaczenie empirycznego doświadczenia i logicznej analizy języka w poznaniu naukowym.