Proces urbanizacji i jego etapy to złożone zjawisko społeczno-gospodarcze, które znacząco wpływa na rozwój miast i obszarów miejskich. W pierwszej fazie następuje gwałtowny napływ ludności do miast, co prowadzi do szybkiego wzrostu liczby mieszkańców obszarów zurbanizowanych. Ten proces jest szczególnie widoczny w krajach rozwijających się, gdzie ludność wiejska masowo migruje do ośrodków miejskich w poszukiwaniu lepszych warunków życia i pracy.
Przyczyny i skutki urbanizacji demograficznej są wielorakie i złożone. Główne czynniki napędzające ten proces to industrializacja, rozwój usług oraz większe możliwości zatrudnienia w miastach. Skutki obejmują zarówno pozytywne aspekty, jak rozwój infrastruktury i dostęp do edukacji, jak i negatywne - przeciążenie systemów miejskich, problemy mieszkaniowe czy zanieczyszczenie środowiska. W krajach rozwiniętych obserwuje się zjawisko suburbanizacji i dezurbanizacji, czyli przenoszenia się mieszkańców z centrów miast na przedmieścia lub obszary podmiejskie. Jest to związane z poszukiwaniem lepszej jakości życia, czystszego powietrza i większej przestrzeni życiowej.
W krajach rozwijających się proces urbanizacji często prowadzi do powstawania dzielnic biedy i nielegalnych osiedli na obrzeżach miast. Problem ten jest szczególnie widoczny w Azji, Afryce i Ameryce Południowej, gdzie miasta nie są przygotowane na tak szybki przyrost liczby mieszkańców. Zjawisko to wymaga kompleksowych rozwiązań planistycznych i infrastrukturalnych, aby zapewnić godne warunki życia rosnącej populacji miejskiej. Współczesne trendy urbanizacyjne wskazują na potrzebę zrównoważonego rozwoju miast, który uwzględnia aspekty społeczne, ekonomiczne i środowiskowe.
