Właściwości wody morskiej

Zasolenie jest kluczową cechą wody morskiej. Na poziom zasolenia wpływają następujące czynniki:

• Intensywność parowania
• Ilość opadów
• Dopływ rzek
• Izolacja od oceanu
• Szerokość geograficzna

Najbardziej zasolone morza znajdują się w strefie zwrotnikowej, gdzie występuje silne parowanie i małe opady. Przykładem jest Morze Czerwone z zasoleniem 46‰, co czyni je jednym z najbardziej zasolonych mórz na świecie.

Zasolenie maleje w kierunku biegunów, osiągając około 30‰. Najmniejsze zasolenie notuje się w morzach wewnętrznych, takich jak Morze Bałtyckie (3-10‰).

Temperatura wody morskiej zależy głównie od:

• Prądów morskich
• Szerokości geograficznej

Gęstość wody morskiej jest zależna od temperatury i zasolenia - woda zimna i zasolona jest gęstsza.

Barwa wody morskiej może być różna:

• Niebieska: brak planktonu i zawiesiny
• Niebiesko-zielona: obecność planktonu zwierzęcego
• Żółto-brunatna: obecność planktonu roślinnego lub składników mineralnych
• Czerwona: obecność pyłów pustynnych lub czerwonego planktonu

Definition: Zasolenie - ilość rozpuszczonych soli mineralnych w wodzie morskiej, wyrażana najczęściej w promilach (‰).

Highlight: Morze Czerwone jest jednym z najbardziej zasolonych mórz na świecie, z zasoleniem sięgającym 46‰.

Example: Morze Bałtyckie ma stosunkowo niskie zasolenie (3-10‰) ze względu na duży dopływ wody słodkiej z rzek i ograniczony kontakt z oceanem.

Zjawiska oceaniczne

Falowanie to rytmiczny ruch wody wywołany wiatrem. Im silniejszy wiatr, tym potężniejsze fale. Tsunami to specyficzny rodzaj fali wywołanej podwodnym trzęsieniem ziemi lub wybuchem wulkanu.

Pływy są cyklicznymi pionowymi wahaniami poziomu wód, spowodowanymi siłą przyciągania Księżyca i Słońca. Wyróżniamy:

• Pływy syzygijne: największe, występujące podczas pełni i nowiu
• Pływy kwadrowe: najmniejsze, występujące podczas pierwszej i trzeciej kwadry Księżyca

Skutki pływów obejmują:

• Niszczenie wybrzeża wysokiego
• Zasolenie wybrzeża zalewanego podczas przypływu
• Tworzenie się lejkowatych ujść rzecznych
• Rozwój specyficznej roślinności (lasy namorzynowe)
• Wpływ na dostępność portów i niektórych lądów

Prądy morskie to ogromne masy wody przemieszczające się poziomo w powierzchniowych warstwach mórz i oceanów. Dzielą się na ciepłe i zimne, a ich przebieg jest modyfikowany przez siłę Coriolisa.

Vocabulary: Tsunami - potężna fala oceaniczna wywołana podwodnym trzęsieniem ziemi lub wybuchem wulkanu.

Highlight: Największe tsunami na świecie mogą osiągać wysokość kilkudziesięciu metrów i powodować ogromne zniszczenia na wybrzeżach.

Example: Jednym z największych tsunami w historii było to z 2004 roku na Oceanie Indyjskim, które spowodowało śmierć ponad 230 000 osób w 14 krajach.