Formy terenu charakterystyczne dla pojezierzy
Pojezierza w Polsce charakteryzują się bogatą różnorodnością form terenu, które są wynikiem działalności lodowców. Każda z tych form ma swoje unikalne cechy i proces powstawania.
Vocabulary: Ozy to wały zbudowane z piasków i żwirów, osadzonych w szczelinach lub tunelach lodowcowych.
Vocabulary: Kemy to piaszczysto-żwirowe pagórki utworzone w wyniku topnienia brył martwego lodu.
Vocabulary: Drumliny to niewielkie wzgórza o obłym kształcie, zbudowane z piasków i żwirów, a niekiedy z gliny.
Vocabulary: Sandry to rozległe równiny zbudowane z żwirów i piasków naniesionych przez wody roztopowe wzdłuż czoła lodowca.
Inne charakterystyczne formy terenu na pojezierzach to:
- Morena denna - zbudowana z gliny lodowcowej, materiału skalnego pozostałego po wytopieniu lądolodu.
- Głazy narzutowe - fragmenty skał przetransportowane przez lądolód z Półwyspu Skandynawskiego.
- Pradoliny - szerokie doliny utworzone przez wody roztopowe płynące wzdłuż czoła lądolodu podczas jego postojów.
Highlight: Najgłębszym jeziorem w Polsce jest Hańcza 108,5mgłębokosˊci, najdłuższym - Jeziorak 21kmdługosˊci, a największym pod względem powierzchni - Śniardwy 113,4km2.
Proces powstawania kemów jest szczególnie interesujący. Rozpoczyna się od nasilenia procesu powstawania brył martwego lodu w trakcie topnienia lodowca. W zagłębieniach akumulowany jest materiał skalny, częściowo dzięki wodom roztopowym, a częściowo przez obsypujący się materiał skalny. Po całkowitym wytopieniu się bryły martwego lodu pozostaje kem, zbudowany z osadów naniesionych do zagłębienia.
Definition: Kem to forma terenu powstała w wyniku akumulacji materiału skalnego w zagłębieniach po wytopionych bryłach martwego lodu.
Pojezierza w Polsce stanowią fascynujący obszar badań dla geografów i geologów, oferując bogactwo form terenu i procesów geologicznych do analizy.
