Minerały - podstawowe składniki skorupy ziemskiej
Minerały to naturalne twory powstałe we wnętrzu Ziemi lub na jej powierzchni. Charakteryzują się określonym składem chemicznym i właściwościami fizycznymi. Większość minerałów posiada budowę krystaliczną, co oznacza uporządkowany układ atomów.
Definicja: Minerały to naturalne, nieorganiczne ciała stałe o określonym składzie chemicznym i strukturze krystalicznej.
Minerały różnią się między sobą wieloma cechami:
-
Skład chemiczny:
- Pierwiastki rodzime (np. złoto, siarka)
- Związki chemiczne (np. kwarc, halit, mika, kalcyt)
-
Twardość:
Określa odporność minerału na zarysowanie. Mierzona jest w skali Mohsa.
Przykład: Diament ma najwyższą twardość (10 w skali Mohsa), podczas gdy talk jest najmiększy (1 w skali Mohsa).
-
Barwa:
Minerały mogą być bezbarwne lub zabarwione.
-
Kształt i wielkość kryształów:
Mogą występować w postaci słupów, prętów lub igiełek.
-
Łupliwość:
Zdolność minerałów do pękania pod wpływem uderzenia wzdłuż określonych płaszczyzn.
Highlight: Zdolność minerałów do rozszczepiania pod wpływem nacisku jest ważną cechą fizyczną, która pomaga w ich identyfikacji.
-
Połysk:
Sposób, w jaki powierzchnia minerału odbija promienie świetlne. Może być szklisty, perłowy, metaliczny lub tłusty.
-
Gęstość:
Przeciętna gęstość kryształów wynosi około 2,5-3,5 g/cm³.
Vocabulary: Właściwości chemiczne i fizyczne minerałów obejmują ich skład, twardość, barwę, łupliwość, połysk i gęstość.
Warto wspomnieć o kamieniach szlachetnych i półszlachetnych, które są cenione ze względu na rzadkość występowania i piękno. Do kamieni szlachetnych zaliczamy m.in. diament, rubin i szafir, a do półszlachetnych agat, opal i turkus.
Przykład: Ametyst, rodzaj kwarcu, występuje pod postacią różnej wielkości słupków i tworzy tzw. szczotki krystaliczne.
Minerały skałotwórcze to kilkadziesiąt najczęściej występujących minerałów, które mają kluczową rolę w budowie skorupy ziemskiej. Należą do nich m.in. granaty, kalcyt, apatyt, hematyt, skaleń, kwarc i mika.
