Charakterystyka pasów rzeźby terenu Polski

Pobrzeża powstały w wyniku niszczącej i budującej działalności morza oraz wiatru. Charakterystyczne formy terenu na pobrzeżach to:

Example: Wydmy ruchome w okolicach Łeby, klify (np. Przylądek Rozewie, Gdynia Orłowo, wyspa Wolin), mierzeje (Helska, Wiślana) oraz delta Wisły (Żuławy Wiślane).

Pojezierza są przykładem rzeźby młodoglacjalnej, gdzie występują wyraźne formy glacjalne i fluwioglacjalne utworzone w czasie zlodowacenia bałtyckiego. Do charakterystycznych form należą:

Example: Jeziora rynnowe i morenowe (np. Śniardwy, Mamry, Niegocin), wały moreny czołowej (np. Wieżyca, Szeskie Wzgórza), ozy (okolice Poznania, Mrągowa), kemy (północna część pojezierzy), stożki sandrowe (Bory Tucholskie, Puszcza Piska) oraz pradoliny (np. Dolina Środkowej Noteci).

Niziny charakteryzują się rzeźbą staroglacjalną. Cechuje je brak jezior, a formy polodowcowe są częściowo lub całkowicie zniszczone. Dominują tu rozległe równiny, a stosunkowo duże obszary zajmują płaskie doliny rzeczne, w których dochodzi do akumulacji osadów rzecznych.

Highlight: Pozostałości po morenach czołowych ze zlodowacenia środkowopolskiego tworzą Wzniesienia Łódzkie i Wał Trzebnicki.

Wyżyny na obszarach zbudowanych ze skał ulegających powolnemu rozpuszczaniu (wapień, kreda, gips, dolomit) charakteryzują się rzeźbą krasową.

Example: Jary, lejki krasowe, ostańce krasowe i jaskinie można znaleźć na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej, w Niecce Nidziańskiej oraz części Wyżyny i Polesia Lubelskiego.