wpływ człowieka na środowisko

Alternatywny zapis:

różnorodności biologicznej i kulturowej oszczędne gospodarowanie energia elektryczną i wodą Inne formy ochrony krajobrazu: uchwały krajobrazowe - regulują zasady ustawiania małej architektury, zakazują niemal całkowicie umieszczania w centralnych i historycznych dzielnicach miast wielkoformatowych banerów oraz dopuszczają tworzenie w niektórych miejscach murali • parki kulturowe - obszary, na których ochronie podlegają obiekty o wyjątkowych wartościach kulturowych i krajobrazowych REWITALIZACJA proces związany ze zdegradowanymi krajobrazami kulturowymi. • społecznym - cele: poprawienie sytuacji społecznej na danym obszarze, zmniejszenie bezrobocia, ubóstwa i przestępczości, podnoszenie poziomu edukacji Działania na rzecz środowiska, które może podejmować każdy: • Racjonalne decyzje dotyczące podróżowania, w tym rezygnacja z samochodu na rzecz transportu publicznego lub innego transportu alternatywnego, kiedy tylko jest to możliwe. • Wyrobienie w sobie dobrych nawyków w zakresie oszczędzania prądu, energii cieplnej oraz wody. Odpowiedzialne segregowanie odpadów oraz korzystanie z możliwośći recyklingu. • Uświadamianie rodziny, znajomych i przyjaciół w problematyce ekologii. Racjonalne dokonywania zakupów, ograniczając własny, niepohamowany konsumpcjonizm zagospodarowanie wolnych. obszarów, brak inwestycji w istniejącą infrastrukture. miejską, a w skrajnych przypadkach - ogólne niszczenie przestrzeni. miejskiej i wyludnianie się miast spowodowane ich upadkiem gospodarczym. Rewitalizacja i działania prockologiczne przestrzenno-funkcjonalnym - cele: rozwijanie infrastruktury technicznej i społecznej, zwiększanie dostępu do podstawowych usług, poprawa jakości usług • technicznym - cele: poprawianie stanu technicznego budynków, także mieszkalnych, oraz wdrażanie rozwiązań technicznych gospodarczym - cele: pobudzanie przedsiębiorczości mieszkańców i terenom wartości poprawianie kondycji lokalnych przedsiębiorstw użytkowych poprzez środowiskowym - zapobieganie zachowaniom, zjawiskom i procesom szkodliwym nadawanie im nowych dla środowiska lub zdrowia i życia ludzi funkcji. EGO REKULTYWACJA polega na przywracaniu całkowicie zdegradowanym Działania proekologiczne w przemyśle: Wdrażanie technologii energooszczędnych. DEGRADACJA KRAJOBRAZU WIEJS KIEGO na obszarach, które do tej pory były użytkowane rolniczo, powstają często Rozwój odnawialnych źródeł energii. • Stosowanie filtrów na kominach fabryk w celu zmniejszenia emisji zanieczyszczeń rozległe osiedla mieszkaniowe, centra logistyczne i zakłady przemysłowe. PLANOWANIE PRZESTRZENNE obejmuje wszelką działalność, która zmierza do racjonalnego zagospodarowania przestrzeni w uwzględnieniem występującej tam przyrody oraz bieżących i przyszłych potrzeb społeczeństwa. Jego celem jest stworzenie optymalnych warunków do rozwoju osadnictwa, produkcji i usług. RENATURALIZACJA Działania proekologiczne w rolnictwie: • Stopniowa rezygnacja z nawozów sztucznych i zastępowanie ich nawozami naturalnymi • Unikanie stosowania pestycydów stosując w zamian naturalne formy ochrony roślin. Rezygnacja z chowu zwierząt przyczyniających się do procesu pustynnienia przeprowadza się ją na obszarach, na których zostały zdegradowane niektóre składniki krajobrazu. Jej zadaniem jest nadawanie terenom lub znajdującym się na nich obiektom wyglądu jak najbardziej zbliżonego do tego, którym odznaczały się one przed integracją człowieka.. Działania proekologiczne w usługach: • Korzystanie z własnych mini- oczyszczalni ścieków. • Odpowiedzialne podejście do segregowania odpadów. Stosowanie ekologicznych materiałów przechowywania i pakowania żywności w tym zwłaszcza ograniczanie plastiku. Wpływ działalności człowieka na atmosfere ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA EFEKT. CIEPLARNIANY. substancje w stanie stałym, ciekłym i gazowym, które znajdują się w powietrzu, ale nie są jego naturalnymi składnikami, lub substancje, które występują w powietrzu w stężeniu przekraczającym średnie wartości. polega na ogrzewaniu się atmosfery w wyniku pochłaniania przez nią większości promieniowania cieplnego pochodzącego z Ziemi ogrzanej przez promienie słoneczne.. To zjawisko jest. spowodowane występowaniem gazów cieplarnianych w atmosferze. Zalicza się do nich przede wszystkim dwutlenek węgla, metan, podtlenek azotu oraz gazy przemysłowe. Główni producenci gazów cieplarnianych to Luksemburg, Islandia, Estonia, Irlandia i Czechy, natomiast ich największą całkowitą ilość w związku z produkcją energii odnotowano w Niemczech, Polsce i Wielkiej Brytanii. 2 Źródła zanieczyszczeń: • naturalne - np. wybuchy wulkanów, pożary lasów, burze pyłowe • antropogeniczne - powstałe w wyniku działalności człowieka, np. paleniska domowe, wysypiska, oczyszczalnie, transport lądowy, powietrzny i wodny, wydobywanie surowców energetycznych Rodzaje zanieczyszczeń: • gazowe - np. dwutlenek węgla, tlenek wegla, tlenki azotu • pyłowe - głównie pyły zawieszone SMOG zjawisko powstające na skutek szczególnie silnej koncentracji zanieczyszczeń w atmosferze w określonych warunkach pogodowych i przestrzennych. przyczyna powstania główne składniki pora roku temperatura wilgotność ● stężenie azotu pora występowania widzialność miejsce występowania siarkowy (kwaśny, londyński) wiązanie się dymów ze spalania wegla z mgłą. pyły, sadza, tlenki siarki, tlenki węgla Sposoby zapobiegania smogowi: • popularyzowanie transportu publicznego stosowanie biopaliw • propagowanie ekologicznych metod ogrzewania domów • zwiększenie terenów zielonych w miastach wielkie aglomeracje strefy klimatów umiarkowanych, w których obserwuje się nadmierny ruch samochodowy i w których powszechne jest spalanie węgla w piecach domowych.. To ten typ smogu najczęściej zalega nad polskimi miastami. negatywne przymusowe przesiedlenia ponad 1,26 mln osób RODZAJE SMOGU zatopienie 17 dużych miast, 140 miasteczek i ponad 3 tys. wsi oraz śródmieść trzech dużych Globalne ocieplanie się klimatu wywołuje wiele negatywnych skutków. Najważniejszymi z nich są: • podwyższanie się granicy wiecznego śniegu i związane z tym topnienie lodowców górskich, topnienie lądolodów i lodu morskiego, zwiększenie siły ekstremalnych zjawisk pogodowych, takich jak traby powietrzne, sztormy czy opady nawalne długotrwałe susze i pustynnienie zima poniżej 4°C, inwersja bardzo duża aglomeracji zaburzenie równowagi ekosystemów spadek średniej rocznej niskie dzień i noc staba Tama Trzech Przełomów, Chiny, rzeka Jangcy jedna z największych inwestycji hydrotechnicznych zrealizowanych przez człowieka. SKUTKI WYBUDOWANIA temperatury powietrza na obszarach położonych w pobliżu tamy Wpływ dzialalności człowicka na hydrosfore DZIURA OZONOWA zjawisko znacznego ubytku ozonu w ozonosferze spowodowanego zanieczyszczeniem atmosfery freonami, czyli związkami fluoru, chloru i wegla. fotochemiczny (kalifornijski, typu Los Angeles) procesy fotochemiczne zachodzące w atmosferze węglowodory, tlenki azotu, tlenek węgla, ozon lato, jesień powyżej 24°C niska wysokie tylko dzień średnia wielkie miasta położone w obrębie klimatu zwrotnikowego i podzwrotnikowego pozytywne wzrost produkcji energii elektrycznej o 2% ograniczenie zużycia wegla o ponad 30 mln ton rocznie, a tym samym zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych zmniejszenie zagrożenia zwiększenie żeglowności i dostępności rzeki powodziowego Konflikt w relacji exfowick - środowisko przyrodnicze Przyczyny nasilania się konfliktu ekologicznego: ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE wszystkie składniki przyrody występujące w naszym otoczeniu, zarówno elementy ożywione (biotyczne),. jak i nieożywione (abiotyczne). ŚRODOWISKO GEOGRAFICZNE obejmuje elementy naturalne, ludzi oraz wytwory ich działalności. Konflikt między człowiekiem a środowiskiem przyrodniczym nazywamy też konfliktem ekologicznym. Wyraźnie zarysowuje się, gdy działalność człowieka przynosi ogromne korzyści, lecz też szkodzi środowisku. Ten negatywny wpływ nosi nazwę antropopresji. CELE ROZWOJU KONIEC ZUBOSTWEN CZYSTAIDOSTEPNA ENERGIA O DZIAŁANIA 13 W DZIEDZINIE KLIMATU ZERO 2 GLODU SSS ŻYCIE 14 POD WODA DOBRE ZDROWIE 3 JAKOSZYCIA WZROST GOSPODARCZY IGODNA PRACA MS INNOWACYJNOŚC PRIEMYS INFRASTRUKTURA ZYCIE 15 NALAZE MONOKULTURA uprawa jednego gatunku roślin przez dłuższy czas na dużym obszarze. Taki sposób gospodarowania skutkuje wyjałowieniem gleby oraz zwiększeniem prawdopodobieństwa wystąpienia chorób roślin- czy ataków szkodników, co może z kolei obniżyć plony. ZRÓWNOWAŻONEGO Skutki: • stosowanie ciężkich maszyn prowadzi niekiedy do powstania MECHANIZACJA ROLNICTWA napowietrzenia ziemi i jej przepuszczalności nieprzepuszczalnej warstwy gleby, a w konsekwencji - do zmniejszenia • ciągła obróbka gleby przyspiesza utlenianie się substancji chemicznych, co pogarsza jej urodzajność i pogłębia procesy erozji • emisja spalin DOBRA JAKOŚĆ 4 EDUKACJA 10 WEROWNOSCI pozyskiwanie surowców mineralnych awarie i katastrofy skutkujące przedostaniem się toksycznych substancji do środowiska niewłaściwe gospodarowanie przestrzenią (np. budowanie zakładów przemysłowych, tam gdzie przyroda powinna być szczególnie chroniona) emitowanie zanieczyszczeń.do atmosfery oraz przedostawanie się ich do gleby POKOJ 16 SPRAWIEDLIWOSC ISILNE INSTYTUCJE 11 ROWNOSC PO ZROWNOWAŻONE 4 ABBE PARTNERSTWA 17 NA RZECZ CELOW CZYSTA WODA WARUNKI 12 ODPOWIEDZIALNA KONSUMPCJA IPRODUKCJA CELEO ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU Wpływ działalności rolniczej na środowisko przyrodnicze Bardzo duży wpływ na środowisko przyrodnicze ma agrotechnika, czyli ogół zabiegów stosowanych przy uprawie roślin w celu uzyskania jak najwyższych plonów i zbiorów. Do najważniejszych zabiegów agrotechnicznych należą: uprawa roli, nawożenie, ochrona roślin oraz melioracje. CHEMIZACJA ROLNICTWA Aby zmniejszyć negatywne skutki ingerencji człowieka w środowisko, stworzono koncepcję zrównoważonego rozwoju, której głównym założeniem jest wprowadzenie.norm i ograniczeń dotyczących korzystania z zasobów środowiska w celach gospodarczych: PŁODÓZMIAN rodzaj gospodarowania, w którym na określonym obszarze stosuje się coroczna rotację upraw. Wielopolowe płodozmiany stwarzają właściwe warunki do uzyskania dużych plonów (jeśli dokonano odpowiedniego doboru roślin). Rośliny: wzbogacają glebę w substancje organiczne (przede wszystkim wieloletnie rośliny pastewne, rośliny motylkowate oraz różne gatunki traw), Przykłady konfliktów ekologicznych: stosowanie chemicznych środków ochrony roślin W. 1992 r. podczas odbywającej się w Rio de Janeiro Konferencji Narodów Zjednoczonych "Środowisko i Rozwój", uchwalono zasady, którymi powinny kierować się państwa, aby chronić środowisko. Zapisane zostały one w dwóch dokumentach: INTENSYWNE WYPASANIE ZWIERZĄT PUSTYNNIENIE zubożają glebe (głównie rośliny okopowe, warzywa korzeniowe i kukurydza), • nie wpływają na zmniejszanie się miąższości poziomu próchnicznego lub ich wpływ na te właściwości gleby jest niewielki (zboża i rośliny oleiste). wynika z nadmiernego wypasu zwierząt, stosowania nieodpowiednich upraw oraz niewłaściwego zarządzania zasobami wodnymi w strefie zwrotnikowej suchej, np. na Półwyspie Krymskim, w basenie Morza Śródziemnego. Tempo pustynnienia zależy nie tylko od działalności człowieka, lecz także od zmian klimatycznych. Agenda 21 - program działań zawierający podstawowe zalecenia dotyczące ochrony i kształtowania środowiska życia ludzi z uwzględnieniem jego uwarunkowań społecznych i ekonomicznych oraz ochrony zasobów naturalnych i racjonalnego gospodarowania nimi. Podpisany przez 172 państwa, w tym Polskę. działalność transportowa. - budowa dróg, autostrad, linii kolejowych i lotnisk oraz odbywający się na nich transport wiąże się z emisją zanieczyszczeń, przyczyniających się do globalnego ocieplenia pozyskiwanie surowców mineralnych -- prace wydobywcze skutkują. zwykle ogromnymi zmianami w krajobrazie oraz skażeniem gleb Deklaracja z Rio - 27 zasad określających prawa i obowiązki państw w dążeniu do trwałego rozwoju ludzkości i zapewnienia jej dobrych warunków życia. MELIORACJE zabiegi agrotechniczne wykonywane w celu odprowadzania nadmiaru wód lub nawadniania terenów o deficycie wody. Jeśli melioracje są prowadzone w niewłaściwy sposób. mogą powodować degradacje gleb. PESTYCYDY środki chemiczne, które służą głównie ochronie roślin uprawnych przed grzybami (fungicydy), owadami (insektycydy) i chwastami (herbicydy). Negatywne skutki stosowania nawozów sztucznych: Jedną z głównych przyczyn pustynnienia jest wycinanie lasów naturalnych. • zaburzają równowagę biologiczną środowiska glebowego etapy pustynnienia obniżają jakość gleby przedostają się wraz z wodami opadowymi do innych ekosystemów wpływają na wzrost zanieczyszczenia powietrza wzmagają kumulację substancji chemicznych w roślinach. Uzyskane tereny są nadmiernie wykorzystywane pod uprawy i hodowlę. aż do całkowitego wyjałowienia gleby. Obszary pozbawione gleby oraz roślinności podatne są na erozję i rozprzestrzenianie się wydm. 3 Wysoka Tama na Nilu negatywne przesiedlenie ponad 100 tys. osób przeniesienie kilkunastu bezcennych zabytków stopniowe jałowienie i erodowanie gleb w Delcie Nilu SKUTKI WYBUDOWANIA postępująca erozja. brzegów w całej wschodniej części Morza Śródziemnego negatywne ● katastrofalne środowisku przyrodniczym zagłada plemion żyjących na obszarach rozciągających się wzdłuż rzeki. zakłócenie procesu wylewania rzeki Zapora Gilgel Gibe III na rzece Omo, Etiopia SKUTKI WYBUDOWANIA W Wykorzystywanie wody przez człowieka: rolnictwo - chów i hodowla zwierząt KOPALNIE OTWOROWE. Rekultywacja terenów pogórniczych to przemysł - woda stanowi ważny element procesów produkcyjnych: używa się jej do chłodzenia systemów oraz wykorzystuje się ją jako nośnik energii, rozpuszczalnik wielu substancji i środek gaśniczy usługi - cele komunalne pozytywne regulacja poziomu wód Nilu pozyskanie dla rolnictwa ogromnych znaczne zwiększenie plonów rozwój rybołówstwa pozytywne • wyraźny wzrost produkcji energii Wphyw dzialalności górniezý na środowisko przyrodnicze Działalność górnicza obejmuje ogół czynności związanych z eksploatacją kopalin. KOPALNIE GŁĘBINOWE kopaliny (np. ropa naftowa, gaz ziemny, sól kamienna) są wydobywane w postaci ciekłej lub gazowej specjalnie wydrążonymi w tym celu otworami. Wydobywanie surowców metodą otworową wpływa na stan chemiczny wód powierzchniowych i wód podziemnych, zaburza funkcjonowanie ekosystemów i powoduje znaczna emisje zanieczyszczeń atmosferycznych. przywracanie im pierwotnej postaci lub wartości użytkowych i przyrodniczych możliwie bliskich stanowi naturalnego. obszarów Kierunki rekultywacji: wydobycie surowców (np. węgiel kamienny, rudy metali i złota) odbywa się poprzez pionowy szyb ub sztolnię. Konsekwencjami wydobywania metodą głębinową są osiadanie i zapadanie się powierzchni ziemi, obniżenie zwierciadła wód podziemnych, zatapianie zamykanych kopalń. Sposoby wydobycia głębinowego to filarowy i równoległy. zalesienia i zadrzewienia. KOPALNIE ODKRYWKOWE na ich obszarze wydobywa się wegiel brunatny, piasek, żwir czy marmur. Wydobywanie surowców tą metodą powoduje zmiany w ukształtowaniu powierzchni, zniszczenie pokrywy glebowej, zmiany stosunków wodnych, wstrząsy sejsmiczne, zwiększenie emisji pyłów. LEJ DEPRESYJNY obszar, na którym poziom zwierciadła wód podziemnych uległ obniżeniu w stosunku do naturalnego stanu tego zwierciadła. Przyczyną jego występowania jest zbyt duży pobór wód. przystosowanie terenu. zdegradowanego do działalności. rolniczej • przekształcenie wyrobiska w zbiornik wodny pełniący funkcje gospodarcze przystosowanie obszaru pogórniczego do działalności rekreacyjnej i wypoczynkowo-turystycznej nadawanie obszarowi funkcji edukacyjnych