Ekspansja Imperium Rzymskiego

W okresie swojej największej świetności, Imperium Rzymskie obejmowało rozległe terytoria, w tym:

• Grecję
• Azję Mniejszą
• Syrię
• Egipt
• Hiszpanię
• Galię
• Brytanię

Zarządzanie tak rozległym terytorium wymagało sprawnej administracji. Prowincjami zarządzali rzymscy urzędnicy, a porządku pilnowały rzymskie legiony. Mieszkańcy prowincji byli zobowiązani do płacenia podatków.

Highlight: Proces romanizacji sprawił, że łacina stała się językiem międzynarodowym, używanym w całym imperium.

Od I wieku n.e. nastał okres pokoju znany jako "pax Romana", co przyczyniło się do rozwoju gospodarczego i kulturalnego imperium.

Definicja: Pax Romana (łac. "pokój rzymski") - długi okres względnego pokoju i stabilności w Imperium Rzymskim, trwający od panowania cesarza Augusta do końca II wieku n.e.

Życie w Starożytnym Rzymie

Rzym, nazywany "wiecznym miastem", był centrum życia Imperium. Najważniejsze obiekty w mieście to:

• Bazyliki (świątynie)
• Teatry
• Termy (publiczne łaźnie z basenami i salami do uprawiania sportu)
• Forum Romanum (główny plac miejski, gdzie mieścił się m.in. Senat)
• Amfiteatry

Przykład: Koloseum, najbardziej znany rzymski amfiteatr, był miejscem, gdzie odbywały się walki gladiatorów i inne widowiska.

Społeczeństwo rzymskie było podzielone na klasy:

1. Patrycjusze - mieszkali w willach z dziedzińcami
2. Plebejusze - mieszkali w kamienicach
3. Niewolnicy - służba

Highlight: Jakie były zajęcia patrycjuszy w starożytnym Rzymie? Patrycjusze zajmowali się głównie polityką, handlem i zarządzaniem majątkami.

Rzymianie lubili rozrywki, szczególnie igrzyska, w których występowali gladiatorzy (niewolnicy, jeńcy wojenni) oraz przedstawienia ukazujące dzieje Rzymu.

Religia i Osiągnięcia Rzymian

Religia rzymska była politeistyczna, z panteonem bogów odpowiadających greckim bóstwom:

• Jowisz (Zeus) - władca bogów
• Junona (Hera) - opiekunka małżeństw
• Minerwa (Atena) - bogini sztuki i mądrości
• Mars (Ares) - bóg wojny
• Neptun (Posejdon) - bóg mórz
• Wenus (Afrodyta) - bogini miłości
• Westa - opiekunka domowego ogniska

Vocabulary: Westalki - kapłanki bogini Westy, odpowiedzialne za podtrzymywanie świętego ognia w świątyni.

Rzymianie słynęli z wielu osiągnięć technicznych i kulturowych:

1. Budownictwo - wykorzystanie betonu
2. Akwedukty - systemy doprowadzania wody
3. Drogi kamienne - "Wszystkie drogi prowadzą do Rzymu"
4. Literatura - np. ody Horacego

Highlight: Prawo rzymskie, którego początki sięgają V w. p.n.e. (Prawo XII Tablic), stało się podstawą wielu współczesnych systemów prawnych.

Początki Cesarstwa Rzymskiego

Cesarstwo Rzymskie wyłoniło się z Republiki Rzymskiej, w której kluczowe role odgrywali patrycjusze i plebejusze. Patrycjusze byli członkami bogatych i wpływowych rodów, posiadającymi pełne prawa polityczne. Plebejusze natomiast byli wolnymi obywatelami, ale bez praw politycznych i możliwości sprawowania urzędów.

Definicja: Patrycjusze to członkowie bogatych i znaczących rodów w starożytnym Rzymie, posiadający pełne prawa polityczne.

Definicja: Plebejusze to wolni obywatele Rzymu, którzy początkowo nie posiadali praw politycznych i nie mogli pełnić funkcji urzędniczych.

Aby reprezentować interesy plebejuszy, wprowadzono urząd trybunów ludowych. Przełomowym momentem w historii Rzymu było objęcie władzy przez Gajusza Juliusza Cezara, który otrzymał tytuł dożywotniego dyktatora. Po jego zabójstwie w 44 r. p.n.e., władzę przejął Oktawian August, który przyjął tytuł cesarza, dając początek Cesarstwu Rzymskiemu.

Highlight: Oktawian August, obejmując władzę po Juliuszu Cezarze, przyjął tytuł cesarza, co zapoczątkowało erę Cesarstwa Rzymskiego.