Dzieje starożytnego Rzymu

Alternatywny zapis:

ludowyin, inield Pra ewodniczyli in równiez prowo we ta wobe działań i wysokich urzędników. senotorow Dyktator- był powoływany przez konsolów W miesięczny okres podczas nadzwyczajnych Kryzysów np. wojen. Dysponować tym czasie nieograniczoną władzą, stał na czele armi Konsulonie- byli to dwaj urzędnicy wybierani corocznie, którzy skupialio w I swoim ręku najwyższą władzę cywilna wojskową. Senate formalnie pełnili funkcje doradcze, zgłaszane zgromadzeniom & ludowym i miał decydo wpływ na politykę zagraniczna polityks Do I w. p.n.ed Senat składać się ? 300 senatorów, wybieranych sposród byj ügch wyższych urzędników. Zgromadzenie ludowe - uczestniczyć nicht mogli mężczyzni, którzy mieli obywatelstwo Zgromadzenia przygotowane przez uchwały ¡ w republiki my wybierały urzędników amocacy nich i prowa. L IL раствоје чути Decumaca - jeśli aldził się zbuntować lub uciekot 2 opulez walki był nig karany. Oznaczało to, że co dziesiątego losowo we wybranego legionistę Karano śmiercicz. Galowie- w 390 r.p.n.e. najechali na Rzymian, stupili ich stolicę. 4 Przez kolejne pół wieku mieszkający b pocnocy Półwyspu Apenińskiego stanowili zagrożenie dle Rzymu Pyrnus - król. Epiru, kroing w połnocno- zachodniej Grey;, but I spokrewniony 2 fleksandrem to Uznawany jest tenis degenerach, jedneck gog za z najnybitniejszych tycznych, giednak nie zchołceł stworzyć własnego imperium. Sprzymiemency nie mieli obywatelsture 4 2 Hanibal - Wajwybitniejszy wódz kartagiński 4 W 2188.p.m.e. wyruszył na czele cermin Kartaginskiej do Italit. Przez 16 Cat we italki gromic siły pymskie, jednak bymskie, jednak nie salobyć tym okresied samego Rzymu. - W 202 I aby blanic musiciwrócić do A frgki Tartaging decydujące bitwę Bod Zamą. IG Wojing Pubic B Wojna punicka: ( 264-241p.m.e.) L doprowadziło do niej w 266 to a n roshaue zainteresowanie Raymu Sycylia. - Po 24 latach wakończyła się zwycięstween Daynan Pokonani kartagińczycy na rzecz raymskiej republiki swoje posiadłośc na sycylin, musieli rowniez xaplacic ogromnd Kuntry bucje. Już po zakończeniu wojng dajęły równies do I hattaging Sardynis legiony rzymskie nalerace Morsyke. V 11 wojna punicka: (218-201 p.n.2.) ↳była jedna z najbardziej konanych wojen, jakie Raym • stoczyć republiki - na czele wojsk Kartaging stanął Hon bl bitwy doszło pod Do decydującej 2021 pmo ww. wojska rzymskie na których czele stal Publiusz Kornelius? Scypio odniosły zwycięstwo had sicami Hannibalce. J! Pokonanae Kartagina była 2 mus20na zawrzeć pokoj na warunkach. IL r 11/ wojna punicka: (149-146 p.m.e.) 4 ↳ Po 3 Catach oblężenice wojska rzymskie zdobyły Wartaging i doszczętni ig z burzy ły, a ziemia, na ktory desiedlona. Waniesiono, miała już nigdy nie być paczątki cesarestua czymskiega Przyczyny Kryzysu republiki Konflikty spolecane i polityczne sprzymierzeńcy wysuwali żądanie rownouprawnienc ich 20 obywake lami rzymskim. -wybuchaty powstranice viewetników - legionisci (rolnicy) nie mogli zajmować swoimi gospodarstwami się wy Tyberiusa Grakich - trybun ludowy, który 133 r.p.n.e. wystąpić & planem naprawienia tej sylvayi. W 7 4 zaproponował żeby nej bogats; Raymianie mogli posiadać najwyżej 125 hektarów, a nadwyżki podzielić pomiędzy najbardig potrzebujących - • W doprowadzeniu reformy do konce przeszkodziła śmierć Tyberiusza Grakcha, który został samordowany przez swoich przeciwników. J • Dzieło Tyberiusace Hontynuował jego bræet, który takie zostall Ramordowany. Sporbeskikis- byt on gladiatorem, który jednej r.p.n.e. zorganizował bunt w szkół gladiatorów na połuchnio Hali. ↳ Stłumienie powstania Spartakusa zajęćo Rzymianom 73 ze W Choć powstańcy 20steeli okrutnie ukarani, to po tak trudnym do ujarzmienia bundie los niewolnikow zczł się stopniowo naprawiać I Triummirat- tojina i prywatna umowa zawarta 60 r. p.n.e. przez Gnejusza Pompejusza, Marka Krassusa, Gajusza Juliusza Cezara 4 Це моя jej mocy triumwirowie podzielili się wpływam. państwie. Juliusa Cezar i jego rady. 4 to był jednym z najwybitniejszych workow rzymskich, politykiem i dyktatorem. • Dzięki sukcesom militarnym dowodzonych przez niego legionów cieszył się ogromną popularnością. wspierający go • Pokonał Pompejusace. senat w wojnie domowej G przejął pełnię władzy had republika jako dozywotni dyktator. • Został zamog podizas obrad liczną grupę spiskowców. senatu przez Jego słynne wlanice I ty, Brutusie, A przybyłem, zobaczyłem, I zwyciężyłem. 11 Triumwirat- w 43r.p.ne. Marek Antoniusa Gajus2 Oktawian oraz Marek Lepidus go zawarli. had jeg pænstudent jego mocy podzielili się wicedas Pryncypat- ustrój wprowadzony przez Oktawiana Augusta, który zapewniceć my pełnię władzy przy pozdrach Utrzymania ustroju republikamis kiego. Oktawian August i jego panowanie: 4 był who wiem siostry Juliusza Cezara. na mocy jego! Jego • Po śmierci cezarce testamentu - został uznany zl næste ple. syna •W 31r.p.n.c. pokonoć Marka fureliuszax p. w bitwie morskiej pod Akcjum przejąć wiadze W Raymie. Jest uncezaing 20 pierwszego cesarza rzymskiego. Imperium czymskie Pax Roer-czyli pokoju rzymskiego, wieloletni stan pokoju zawo wewnetranego jak. na granicach. urbanizacio-polegała na zakładanig istniejących To nowych to czas przemian ekonomicznye Społecznych, kulturowych i przestrzennych. no rozwoju romanizacia - nadawanie praw roapra est radenienie kultury na prowingach Raymskich. Niewolnicy - w imperium Rzymskim nie my korzystywanych prow groc. 212x. n.e.- edikt cesarza Karakallı - nadawania obylwatelstwa mieszkańcom prowingi wa mocy tego dokumentu taki status of raymalio wskyscy wolni mieszkańcy 8 cesarstwa. J Limes - (droga) to systemy rymskich umochen granicznych. wać Hadriana- zbudowane umocnienia wyznaczające granice posiadiosh на JA Osiągnięcia czymian 1. Prawo ↳ trwałym dokonaniem Rzymicen jest prawa. un sapne, Spisane po raz pierwszy w. a następhienie modyfikowane 02 do VI w.n.e. I pozostajed fundamentem większości dzisiejszych systemów prawnych. 2. Architektura L ↳ Rzymska architektura opierała się na w20rach etruskich i greckich. Dzięki wykorzystaniu betono Rastosowaniu lli kapung Raymicenie wypracowah wiele nowych forma. Do charaktery stycznych rzymskich budowa haleis an f. leetry, beezy liken cyrki i akvedukty 3. Dragi ↳ Sprawną komunikację w imperium Rzymskim Rupewnicets gestuit sie. Johoskonałych drog Porcs bezpieczne salaki morskie Pethily one funky's handlowe i militarne G₁ 5 4. Kultura Lekultura rymska rozwijała się wcien u Buto Inych I jeek, w literaturze plastly Ichętnie kopiowano greckie о e Wzorce. WI Szczytowy rozwój literatury hastapić •w.p.h.c., kiedy tworzy (i Cyceron Cezar oráz poeci Wergiliusz, Owiciusz i Horacy i Meradziny chrześcjangtua Jezus - urodzić się w Betlejem i szerzyl swoje nauki w Galilei Power Miał on 12 najblizszych uczniów 2 czego osób niebędowych Lo n 32 2 ocgłosili jego nauki wsrad żydami. faryzeusze byli wrogo nastawieni do Jezusam został skazany na ukrzyżowanie - Po jego zmartwychwstaniu vanano go Mesjaszc 208 • Symbolami chrześcijaństwa są: Ryba i Chrystogram L 71 biskupi - przewodniczyli gminom chrzesgańskim Prześladowania: •W 64 r.n.e Weron oskarżył chrześcijan wywołanie pożaru Rzymdo 20 co byli bard20 surowo ukarani. • Degusa - skazywał tych, którzy bogom nie ofiar no śmierć lub tortury chcieli skladać Dioklecicem - bezwzględnie dążył do Wamucnienice państwa i nie ch 2 Rymską tradycją. tolerować religii niezgodnych • Wexlericen - xakazał wszelkich form. chrzescichńskiego kultu i nakazywał Ramknięcie Dopiero w 3dd to n.e. Galeri usa przyznać chrześcijanom prawo do wyandwania ich religii i odbudany kościbiów. -W 313 me- wydano edykt mediolańskirktóry chrześcijanom 2 innymi religiami. zapewnitet równo uprawnicure wydał go thoustemy Wielki Teodozjusz Wielki zakazać wyand wania innych religii hiz chrześcijaństwo. FI sidek Veboleka седандвич rzymskiego Barbaricum- tereny, które zamieszkiwali barbarzyńcy Gaga & premona, germańskie, dackie czy Uzurpacier nielegalne przejęcie włsday Dioklegian - byt cesarzem rzymskim smiera Numeriana 4 W 284 r.ne. ро został obwołany nowym włados. Przeprowadzić liczne reformy: ·Armi, administragi i gospodark, raymskieg zmienić ustrój w państwie pryńcypatu no dominat 4 Odtąd imperatorzy zostali vznani za otaczanych 11 panow - J 2 kultem już za густи Oly się zestanał oddać władzę hastępcom. Tetrarchia-ready czterech wiadów ecken cesara 4 Ustanowit to Dioklegian, ponieważ zela wall on sobie sproewe, 20 nie jest w stanie roczić took rozległym imperium, w sytuacji gdy granice so zagrożone 9. Teodorjusz Wielki - no tożo śmierci w 335r.n.6. podzielić władzę had państwem międay dwoch W ten sposób powstaly cesarstwo: → zachodniorzymskie → wsch ochnionymskie ze stolice w Monstantynopol 26 stolica w Ray mnie Konstantyn Wielki - w 324x hybuchować Konstantynopol który stać się odtąd główna siedziba władcy. Bitwa pod Adrianopolem- w 37 Br. ne Goci byl ile friektoweeni przez rzymsko administrację i rozpoczę4 bunk zaczęl nymskie_ prowincje az 2 nimi pokoj. Teodoruegawart Wandalowie - w 406 r. przekraczali granice, a cesarstwa śnie miceły przepę elico nejezdilow, wąs zachodniorzymskie wystarczających sił by xuwierdli 2 nimi porozumienia. Hunowie - sapetua walność, ktors wabudzica przerażenie wsrod enclow barbarzyńskich I wtej sytucey!, zwrócili Big Qui a prosby o możliwose Osiedlenice się na terenie cesarstwa. Odoaker-pozbawił 13-letniego Romulusa Augustula wiadzy cesarskiy Kouczy starożytność Umownie U 21 Reatones Auto ws: W z drugiej połowie Vw.ne. cesarz, zachodnio już tylko nad tyen sprawować kontoos Italia, a siedzibę władków zęściej nawet od Raym stanowica Rawenna. rymski Ch ✓ Ostatecznie w 476 in e germansk. woda doller pozbawić & władzy mjodego cesurace Romulusa mustulusa. ↳ Dato to jest uważana za koniec cesarstwa namskiego no Machockies -Cesarstwo wschodno- rzymskic przetrwało jeszcze J! niemal tysiąc het IL