Kryzys monarchii piastowskiej był okresem osłabienia państwa polskiego po śmierci Bolesława Chrobrego. Główne przyczyny to:
- Konflikty z sąsiadami i wewnętrzne walki o władzę
- Rosnące obciążenia podatkowe ludności
- Niezadowolenie możnych i członków dynastii
- Powstanie ludowe i powrót do pogaństwa
- Najazd czeski w 1038 roku