Rozwój edukacji i kultury w zaborach oraz idee romantyczne
W okresie romantyzmu, mimo podziału Polski między zaborców, rozwijała się edukacja i kultura polska:
- 1825 r. - wprowadzenie obowiązku szkolnego w Prusach, obejmującego również ziemie polskie, dla dzieci od 6. roku życia.
- Zamek w Kórniku stał się ważnym ośrodkiem kultury jako posiadłość rodu Działyńskich, gromadzących cenne dzieła sztuki i zbiory biblioteczne.
- 1829 r. - otwarcie Biblioteki Raczyńskich w Poznaniu, pierwszej publicznej biblioteki w zaborze pruskim.
Highlight: Wprowadzenie obowiązku szkolnego w zaborze pruskim miało duży wpływ na podniesienie poziomu edukacji wśród Polaków, mimo że służyło również celom germanizacyjnym.
Mesjanizm był jedną z kluczowych idei polskiego romantyzmu:
Definition: Mesjanizm to idea, według której Polska, poprzez swoje cierpienia, miała pełnić rolę Mesjasza narodów i przyczynić się do ich zbawienia.
Andrzej Towiański był czołowym twórcą polskiego mesjanizmu i wpływową postacią wśród polskiej emigracji w Paryżu.
Example: Mesjanizm w Dziadach cz. 3 Adama Mickiewicza jest widoczny w postaci księdza Piotra, który w swojej wizji przedstawia Polskę jako Chrystusa narodów.
Po powstaniu styczniowym (1863-1864) w polskiej myśli społecznej i kulturalnej zaczęły dominować idee pozytywistyczne, kładące nacisk na rozwój nauki i gospodarki.
Romantyzm w Europie miał swoich wybitnych przedstawicieli w różnych dziedzinach sztuki:
Muzyka:
- Ludwig van Beethoven (Niemcy)
- Johannes Brahms (Niemcy)
- Hector Berlioz (Francja)
- Ferenc Liszt (Węgry)
Literatura:
- Friedrich Schiller, Johann Wolfgang von Goethe, bracia Grimm (Niemcy)
- George Byron, Walter Scott (Wielka Brytania)
- Wiktor Hugo (Francja)
- Aleksander Puszkin, Michaił Lermontow (Rosja)
- Edgar Allan Poe (USA)
- Hans Christian Andersen (Dania)
Malarstwo:
- Eugène Delacroix (Francja)
- Francisco Goya (Hiszpania)
Quote: "Romantyzm to stan ducha" - Victor Hugo, jeden z czołowych przedstawicieli romantyzmu w Europie.
Romantyzm, zarówno w Polsce, jak i w Europie, był okresem intensywnego rozwoju kultury, sztuki i myśli narodowej, kształtując tożsamość narodów i pozostawiając trwały ślad w historii literatury i sztuki.
