Złoty wiek Rzeczypospolitej był okresem największego rozkwitu państwa polskiego, przypadającym na XVI wiek i początek XVII wieku. W tym czasie Polska pod rządami dynastii Jagiellonów osiągnęła szczyt swojej potęgi terytorialnej, gospodarczej i kulturalnej.
Okres ten charakteryzował się dynamicznym rozwojem gospodarki, kultury i sztuki. Szczególnie istotna była polityka dynastyczna Jagiellonów, którzy poprzez przemyślane małżeństwa i sojusze rozszerzali wpływy Polski w Europie. Za panowania Zygmunta I Starego i Zygmunta Augusta przeprowadzono szereg reform wewnętrznych, w tym reformę monetarną i utworzenie skarbu państwa. Rozwój handlu zbożem przez Gdańsk przyczynił się do wzrostu zamożności szlachty. W tym okresie rozkwitła również polska kultura renesansowa, z takimi postaciami jak Mikołaj Kopernik czy Jan Kochanowski.
Istotnym elementem tego okresu były także wojny polsko-tureckie w XVII wieku, które znacząco wpłynęły na sytuację geopolityczną Rzeczypospolitej. Konflikty te, rozpoczęte w czasie panowania ostatnich Jagiellonów, miały złożone przyczyny, wśród których najważniejsze były spory o kontrolę nad Mołdawią i ekspansja imperium osmańskiego. Przebieg wojny polsko tureckiej obejmował zarówno spektakularne zwycięstwa (jak obrona Chocimia w 1621 roku), jak i dotkliwe porażki. Skutki tych konfliktów były dalekosiężne - doprowadziły do osłabienia pozycji Rzeczypospolitej w regionie i przyczyniły się do znacznego obciążenia skarbu państwa. Mimo to okres ten pozostaje w historii Polski symbolem potęgi i świetności państwa.