Oświecenie - epoka rozumu i postępu
Oświecenie to kluczowy okres w historii Europy, który rozpoczął się pod koniec XVII wieku i trwał do początku XIX wieku. Ta epoka, znana również jako Wiek Rozumu, przyniosła fundamentalne zmiany w sposobie myślenia i organizacji społeczeństwa.
Definicja: Oświecenie to ruch umysłowy zmierzający do zorganizowania państwa i społeczeństwa w sposób racjonalny.
Początek oświecenia w Europie datuje się na koniec XVII wieku, przy czym ruch ten narodził się w Anglii i Francji, a następnie rozprzestrzenił się na inne kraje europejskie. Ważne daty związane z tą epoką to:
- Koniec XVII wieku: początki oświecenia w Europie
- Po 1750 roku: początki klasycyzmu
- 1751 rok: wydanie pierwszego tomu Wielkiej Encyklopedii Francuskiej
- 1799 rok: początek wojen napoleońskich
Highlight: Wielka Encyklopedia Francuska odegrała kluczową rolę w szerzeniu idei oświeceniowych nie tylko we Francji, ale i poza jej granicami.
Cechy oświecenia obejmowały krytykę starego ładu, który opierał się na trzech filarach:
- Monarchii absolutnej
- Poparciu władzy przez Kościół
- Uprzywilejowanej pozycji duchowieństwa i szlachty
Filozofowie oświeceniowi, tacy jak Jean-Jacques Rousseau, proponowali nowe koncepcje organizacji społeczeństwa.
Quote: Według Jeana-Jacques'a Rousseau, "cały lud powinien założyć państwo na nowo przez zawarcie umowy społecznej. W jej wyniku wszyscy będą mieli te same prawa i obowiązki."
Oświecenie wpłynęło znacząco na naukę, przyczyniając się do jej dynamicznego rozwoju. W tym okresie:
- Wynaleziono piorunochron, termometr, maszynę parową i balon braci Montgolfier.
- Powstała nowożytna nauka oparta na obserwacji i doświadczeniu.
- Przybywało szkół, co przyczyniło się do upowszechnienia edukacji.
Example: Jednym z najważniejszych osiągnięć postępu naukowego w epoce oświecenia było wynalezienie maszyny parowej, która zrewolucjonizowała przemysł i transport.
Podsumowując, oświecenie było epoką, która położyła fundamenty pod nowoczesne społeczeństwo, naukę i politykę, kształtując świat, jaki znamy dzisiaj.