Polacy podczas 1 wojny światowej

Alternatywny zapis:

z powodu braku poparcia tamtejszych Polaków. W połowie sierpnia 1914 r. zwolennicy koncepcji proaustriackiej powołali Naczelny Komitet Narodowy (NKN). Organ ten przyczynił się do powstania Legionów Polskich mających walczyć z Rosją. W październiku 1914 r. Piłsudski powołał zależną od siebie łajną Polską Organizację Wojskową. Pierwotnie jej głównym celem było prowadzenie działalności wywiadowczej w zaborze rosyjskim. Legiony Polskie początkowo były podzielone na Zachodni i Wschodni. Później uformowane zostały z nich I, II i III Brygada. Bitwy z udziałem Polaków podczas I wojny światowej rozegrały się m.in. pod Laskami, Rokitną i Kostiuchnówką. W 1917 r. Niemcy utworzyli Polską Siłę Zbrojną pod swoim dowództwem. Polacy nie chcieli do niej wstępować, dlatego przeniesiono tam legionistów. Jednak większość żołnierzy I i III Brygady nie zgodziła się złożyć przysięgi wierności cesarzowi Niemiec (kryzys przysięgowy). Kryzys przysięgowy wpłynął na rozwiązanie I i III Brygady. II Brygada dowodzona przez gen. Józefa Hallera nadal była posłuszna. W lutym 1918 r. Haller ze swoimi żołnierzami także się zbuntował i przedostał z nimi na stronę rosyjską. Powodem było zawarcie przez państwa centralne traktatu brzeskiego z Ukrainą Ukraińcy mieli otrzymać ziemię chełmską. Polacy walczacy po stronie ententy Polacy walczyli po stronie ententy w ramach armii rosyjskiej i francuskiej. W 1914 r. Komitet Narodowy Polski doprowadził do powstania Legionu Puławskiego (nazwa od miejsca przebywania). Polska formacja wchodziła w skład wojsk rosyjskich i toczyła boje z Niemcami w Królestwie Polskim. W 1915 r. Legion Puławski został rozwiązany, a jego żołnierze weszli w skład Brygady Strzelców Polskich (od 1917 r. Dywizja Strzelców Polskich). U boku Rosjan walczył także Pułk Ułanów Polskich. W 1917 r. doszło do upadku caratu w Rosji, a Polacy w tym samym roku zaczęli tworzyć korpusy. Do II Korpusu Polskiego weszli m.in. żołnierze służący wcześniej w II Brygadzie Legionów Polskich. Bolszewicy po zdobyciu władzy w Rosji zakończyli wojnę z państwami centralnymi (pokój brzeski). Mimo tego II Korpus nadal istniał, ale ostatecznie został rozbiły przez Niemców. W 1917 r. we Francji Roman Dmowski uzyskał zgodę Francuzów na utworzenie tam polskiego wojska. Składało się ono z Polaków żyjących w tym kraju, jeńców wojennych i emigrantów. Dowództwo nad Armią Polską we Francji otrzymał gen. Józef Haller, który wcześniej wydostał się z Rosji. Ta formacja była nazywana także Błękitną Armią od koloru mundurów żołnierzy. Błękitna Armia walczyła do końca wojny po stronie Francji. Następnie została przetransportowana do Polski, gdzie służyła odrodzonej ojczyźnie.