Alternatywny zapis:

gospodarczym. Tylko 8 z nich liczyło więcej niż 10 tys. mieszkańców. Jedyną polską ,,metropolią" był Gdańsk - 40 tys. mieszkańców w XVI w. b) główne ośrodki handlowe: Gdańsk, Kraków, Lwów; ośrodki handlu regionalnego: Toruń, Poznań, Elbląg, Lublin, Wilno. c) małe miasta stanowiły ośrodki handlu lokalnego. Były one słabo rozwinięte pod względem gospodarczym. Dobrze rozwijały się jedynie te, które leżały nad spławnymi rzekami, np. Żółkiew, Zamość, Kazimierz Dolny. Również królewskie miasta górnicze takie jak Olkusz i Wieliczka, dobrze się rozwijały. d) przyczyny słabości miast w Rzeczypospolitej: niewiele dużych miast, ● w wielu miastach zachowano organizację cechową, co ograniczało wielkość produkcji rzemieślniczej oraz ograniczało dostęp do zawodów objętych produkcją cechową, ● stopniowo ograniczano prawa mieszczan na rzecz szlachty - II przywilej piotrkowski (1496) pozbawiał mieszczan prawa posiadania majątków ziemskich, mieszczanie nie mogli pełnić urzędów (były zastrzeżone dla szlachty), nie uczestniczyli w sprawowaniu władzy (na sejmikach i w sejmie nie byli reprezentowani), taksy wojewodzińskie, ustalane przez szlachcica, gwarantowały, że ceny na towary będą korzystne dla szlachty nie mieszczan. Szlachta nie musiała płacić cła za wwożone i wywożone towary, które pożytkowała na własny użytek. To znacznie osłabiało stan mieszczański. Handel lokalny i międzynarodowy a) handel wewnętrzny: rozwijał się na cotygodniowych targach i corocznych jarmarkach, uczestniczyli w nim okoliczni chłopi, szlachta, kupcy, jego rozwój ograniczał brak jednolitego systemu celnego. Cła pobierało państwo, władze miast, osoby prywatne (szlachta na własnych mostach i groblach pobierała myto). Pobieranie licznych opłat rzutowało wzrostem cen towarów i wydłużeniem dostarczenia towary na rynek. ● nie funkcjonował jednolity system miar i wag. Różne systemy utrudniały handel gdyż kupiec musiał opłacić osobę, która potrafiła dokonać przeliczeń i go opłacić. b) handel międzynarodowy: handlowano wieloma towarami. Z Rzeczypospolitej wywożono głównie surowce i zwierzęta, a sprowadzano towary luksusowe. do handlowano na jarmarkach, które odbywały się raz w roku (handel hurtowy) lub kilka razy roku (handel jednostkowy): w Jarosławcu i Brzegu koło Wrocławia raz w roku odbywał się olbrzymi jarmark, na którym handlowano wołami, w Gdańsku odbywał się w sierpniu jarmark dominikański, na który przybywali kupcy z całej Europy, ➤ w Poznaniu w czerwcu odbywał się jarmark świętojański, jarmarki organizowały również: Lublin, Warszawa, Jarosław, Gniezno, Toruń, Wilno, Grodno, Brześć, podczas trwania jarmarku obowiązywał ,,pokój jarmarczny" by zapewnić bezpieczeństwo. każde przestępstwo było karane z wielką surowością.