Demokracja szlachecka była unikalnym systemem politycznym w XVI-XVIII-wiecznej Polsce, który opierał się na dominującej roli stanu szlacheckiego. W ramach tego systemu szlachta posiadała szereg przywilejów i praw politycznych, w tym prawo do uczestnictwa w sejmie walnym. Sejm Rzeczypospolitej Obojga Narodów składał się z trzech stanów sejmujących: króla, senatu i izby poselskiej, gdzie podejmowano najważniejsze decyzje państwowe.
Kluczowym elementem systemu była gospodarka folwarczno-pańszczyźniana, gdzie folwark szlachecki stanowił podstawową jednostkę gospodarczą. Szlachta wykorzystywała pracę chłopów pańszczyźnianych do produkcji rolnej, głównie zbóż na eksport. System ten charakteryzował się również specyficznymi mechanizmami politycznymi, takimi jak liberum veto, które dawało pojedynczemu posłowi prawo do zerwania obrad sejmu i unieważnienia wszystkich jego postanowień.
Wśród najważniejszych cech demokracji szlacheckiej należy wymienić zasadę wolnej elekcji królów, równość wszystkich szlachciców wobec prawa (niezależnie od majątku), oraz rozbudowany system sejmików ziemskich. Struktura sejmu walnego opierała się na dwóch izbach: wyższej (senat) i niższej (izba poselska). W skład Senatu wchodzili najwyżsi dostojnicy państwowi, wojewodowie, kasztelanowie i biskupi. Kompetencje sejmu walnego obejmowały uchwalanie podatków, wydawanie praw i podejmowanie decyzji w sprawach wojny i pokoju. System ten, mimo swoich wad, stanowił wyjątkowy przykład szlacheckiej demokracji przedstawicielskiej w nowożytnej Europie.
