Od Gomułki do Gierka - kryzysy i modernizacja
Gomułka prowadził wyważoną politykę zagraniczną - zawarł porozumienie z ZSRR regulujące stacjonowanie wojsk sowieckich w Polsce, ale też poprawił relacje z innymi państwami, co ułatwiło handel międzynarodowy. Jednocześnie zaostrzył spór z Kościołem, dążąc do ateizacji społeczeństwa - zlikwidowano lekcje religii w szkołach i utrudniano budowy kościołów.
Marzec 1968 to czas protestów studenckich przeciwko cenzurze, które zostały brutalnie stłumione. Przyczyną było m.in. zakazanie wystawiania "Dziadów" Mickiewicza, które władze uznały za antyrosyjskie. Z kolei Grudzień 1970 przyniósł protesty robotników na Wybrzeżu przeciwko podwyżkom cen żywności, które zakończyły się krwawym stłumieniem demonstracji i zmianą władzy.
Nowym I sekretarzem został Edward Gierek, który zmienił podejście do protestów - zamiast używać siły, spotykał się z robotnikami. Złagodził cenzurę, rozpoczął odbudowę Zamku Królewskiego w Warszawie i poprawił stosunki z Kościołem.
Zapamiętaj: Transformacja ustrojowa w Polsce po II wojnie światowej to proces długotrwały, który przebiegał przez różne fazy - od stalinizmu, przez odwilż, aż po próby modernizacji kraju w latach 70.
Gierek postawił na modernizację Polski nazywaną "drugą Polską", finansowaną z zachodnich kredytów. Najważniejsze inwestycje tego okresu to: Huta "Katowice", Port Północny w Gdańsku, kopalnia w Bełchatowie, Fabryka Samochodów Małolitrażowych oraz infrastruktura drogowa i kolejowa, w tym słynna "gierkówka" - trasa szybkiego ruchu między Warszawą a Katowicami. Te najważniejsze wydarzenia po 2 wojnie światowej pokazują, jak Polska próbowała się podnieść mimo trudnych warunków politycznych.