Społeczeństwo i wychowanie spartańskie
Społeczeństwo Sparty było ściśle zhierarchizowane i podzielone na trzy główne grupy. Na szczycie stali spartiaci - pełnoprawni obywatele, którzy jako jedyni mieli prawa polityczne. Poniżej znajdowali się periojkowie - wolni mieszkańcy bez praw politycznych, zajmujący się handlem i rzemiosłem. Najniższą i najliczniejszą grupę stanowili heloci - ludność podbita, pracująca na ziemiach spartiatów.
Najważniejszym zajęciem dla spartiatów była służba wojskowa. Aby zostać pełnoprawnym obywatelem, mężczyzna musiał przejść przez system wychowania państwowego zwany agoge. Ten surowy proces rozpoczynał się, gdy chłopcy mieli 7 lat - wtedy trafiali do grup rówieśniczych, gdzie uczyli się poprzez zabawy i ćwiczenia.
Kiedy dzieci miały 12 lat, przenosiły się do koszar. Tam intensywnie ćwiczyły sprawność fizyczną i uczyły się podstaw czytania i pisania. W wieku 20 lat młody Spartanin zostawał wojownikiem, ale dopiero 30-latek mógł objąć stanowisko urzędnika.
💡 Warto zapamiętać: Spartanie dbali również o wychowanie spartańskie dziewcząt, które choć przygotowywane głównie do macierzyństwa, przechodziły intensywny trening fizyczny. Wierzono, że silne matki rodzą silnych wojowników!
Spartańskie warunki życia celowo były surowe i proste - miały hartować charakter i wzmacniać odwagę. Tchórzostwo publicznie piętnowano, a najwyższą cnotą było poświęcenie dla państwa.