Instytucje demokracji ateńskiej

Starożytne Ateny w V wieku p.n.e. stały się najsłynniejszą demokratyczną polis w Grecji. Kluczowym elementem tego systemu było Zgromadzenie Ludowe w Atenach, które stanowiło najważniejszy organ władzy. Każdy obywatel mógł w nim uczestniczyć, a decyzje podejmowano większością głosów. Zgromadzenie zbierało się cztery razy w miesiącu i decydowało o najistotniejszych sprawach państwa.

Inną ważną instytucją była Rada, składająca się z losowo wybranych członków. Jej zadaniem było m.in. opracowywanie projektów ustaw zaproponowanych przez Zgromadzenie Ludowe. Urzędnicy w Atenach byli wybierani przez losowanie lub głosowanie na roczną kadencję, a ich funkcje miały charakter kolegialny - jedną pozycję pełniło jednocześnie kilku obywateli.

Highlight: Najważniejszym urzędem w Atenach był urząd stratega. Wybierano 10 strategów, którzy kierowali polityką zagraniczną i dowodzili armią podczas wojny.

Vocabulary: Kadencja - czas sprawowania urzędu.

Example: Przykładem demokratycznych mechanizmów kontroli władzy był ostracyzm - głosowanie przeprowadzane w celu zapobieżenia bezprawnemu przejęciu władzy.

Wychowanie spartańskie i życie w Sparcie

Spartańskie wychowanie było znane ze swojej surowości i dyscypliny, co dało początek powiedzeniu "spartańskie warunki" oznaczającemu proste warunki życia i brak wygód. Sparta słynęła jako ojczyzna dzielnych wojowników, a jej system edukacyjny był całkowicie podporządkowany celom militarnym.

Typowy cykl życia Spartanina rozpoczynał się w wieku 7 lat, kiedy to chłopiec przechodził pod opiekę państwa. Wychowywał się w specjalnych obozach z rówieśnikami, poddany żelaznej dyscyplinie. Ćwiczył sprawność fizyczną i umiejętności wojenne, uczono go także zwięzłego i konkretnego wysławiania się, co miało pomóc w wydawaniu i wykonywaniu rozkazów.

Example: Przykładem spartańskiego wychowania jest nauka krótkiego i konkretnego wysławiania się, co miało praktyczne zastosowanie w wydawaniu i wykonywaniu rozkazów wojskowych.

Mężczyzna żenił się około 20-30 roku życia, ale do 30 roku życia mieszkał w koszarach, nawet jeśli założył rodzinę. Obowiązek służby wojskowej trwał do 60 roku życia.

Highlight: Ze względu na ciągłą służbę wojskową mężczyzn, kobiety w Sparcie cieszyły się większą swobodą niż w innych greckich polis. Zarządzały posiadłościami, uczestniczyły w zawodach sportowych i dyskusjach politycznych, a także dbały o swoją sprawność fizyczną.

Quote: "Spartańskie wychowanie - surowe, trudne warunki/zasady wychowania"

Warto zauważyć, że wychowanie spartańskie dziewcząt również kładło nacisk na sprawność fizyczną, co miało zapewnić rodzenie zdrowych dzieci - przyszłych wojowników.