Struktura społeczna w państwie Jagiellonów

Parlamentaryzm Rzeczypospolitej szlacheckiej opierał się na dominującej roli szlachty, która mimo wewnętrznego zróżnicowania, cieszyła się równością wobec prawa. Zasada "szlachcic na zagrodzie równy wojewodzie" była fundamentem demokracji szlacheckiej w Polsce.

Szlachta dzieliła się na kilka grup:

1. Magnateria - najbogatsza warstwa, posiadająca rozległe majątki i pełniąca najważniejsze funkcje państwowe.
2. Szlachta średnia - posiadająca co najmniej jedną wieś, najliczniejsza grupa szlachecka.
3. Szlachta zagrodowa (zaściankowa) - właściciele niewielkich gospodarstw.
4. Szlachta gołota - nieposiadająca ziemi, służąca na dworach magnackich lub w wojsku.

Example: Magnat mógł posiadać kilkadziesiąt wsi i miast, podczas gdy szlachcic zagrodowy mógł mieć tylko niewielki kawałek ziemi.

Duchowieństwo, najmniej liczny stan, podlegało prawu kanonicznemu i pełniło funkcje kościelne. Mieszczaństwo zamieszkiwało miasta, posiadało wolność osobistą i podlegało prawu miejskiemu.

Quote: "Szlachcic na zagrodzie równy wojewodzie" - ta zasada podkreślała formalną równość wszystkich szlachciców, niezależnie od majątku.