Tolerancja religijna w Polsce
W Polsce XVI wieku reformacja spotkała się z wyjątkowym przyjęciem. Na ziemiach Polski i Litwy stykały się różne religie - nie tylko chrześcijaństwo, ale także islam i judaizm. Pierwsi luteranie pojawili się w Polsce w 1518 roku, a z czasem luteranizm zdobył popularność szczególnie w Gdańsku.
Różnorodność religijna rozwijała się dynamicznie. Od kalwinistów wyodrębnili się arianie, zwani też braćmi polskimi. Mimo że większość duchowieństwa pozostała katolikami i potępiali protestantów, król Zygmunt August wypowiedział słynne słowa: "Nie jestem królem waszych sumień" - co pokazuje ducha tolerancji.
W 1564 roku do Polski przybyli jezuici, którzy zakładali kolegia jezuickie. W drugiej połowie XVI wieku skutecznie zahamowali reformację i przekonali wielu przedstawicieli szlachty do powrotu na łono Kościoła katolickiego.
W XVI wieku w państwie polsko-litewskim mieszkało około 15 tysięcy Żydów. Mimo że byli nękani podatkami, utworzyli własny parlament zwany Sejmem Czterech Ziem. Konflikty między Żydami a Polakami wynikały głównie z rywalizacji handlowej oraz izolacji społeczności żydowskiej.
Ciekawostka: Rzeczpospolita Obojga Narodów była nazywana "państwem bez stosów" - w czasie gdy w zachodniej Europie trwały wojny religijne, u nas różne wyznania mogły współistnieć względnie pokojowo!