Organizacje polityczne Wielkiej Emigracji
Wielka Emigracja po powstaniu listopadowym zaowocowała powstaniem kilku znaczących organizacji politycznych na uchodźstwie. Każda z nich miała własną wizję odzyskania niepodległości Polski i przyszłego kształtu państwa.
Komitet Narodowy Polski, kierowany przez Joachima Lelewela, stawiał na odzyskanie niepodległości poprzez powstanie zbrojne. Organizacja ta dążyła do współpracy różnych grup społecznych w celu utworzenia niepodległej Polski jako republiki.
Highlight: Joachim Lelewel, jako przywódca Komitetu Narodowego Polskiego, był kluczową postacią Wielkiej Emigracji.
Młoda Polska, pod przewodnictwem Karola Stolzmana i Joachima Lelewela, również koncentrowała się na walce o niepodległość. Organizacja ta współpracowała z europejską masonerią i prowadziła działalność emisariuszy.
Vocabulary: Emisariusze - tajni wysłannicy organizacji niepodległościowych, którzy prowadzili działalność konspiracyjną na ziemiach polskich.
Hotel Lambert, kierowany przez Adama Jerzego Czartoryskiego i Władysława Zamoyskiego, przyjął odmienną strategię. Grupa ta krytykowała powstania zbrojne, preferując działalność dyplomatyczną i dążąc do przemian społecznych.
Definition: Hotel Lambert to nazwa ugrupowania politycznego polskiej emigracji po powstaniu listopadowym, wywodząca się od siedziby księcia Adama Jerzego Czartoryskiego w Paryżu.
Gromady Ludu Polskiego, z liderami takimi jak Stanisław Worcell i Tadeusz Krępowiecki, postulowały powstanie ludowe. Ich celem była niepodległa Polska jako republika, z likwidacją ucisku społecznego i własności prywatnej.
Towarzystwo Demokratyczne Polskie, prowadzone przez Wiktora Heltmana i T. Krępowieckiego, dążyło do powstania trójzaborowego. Organizacja ta popierała uwłaszczenie chłopów, prowadziła działalność emisariuszy i dążyła do likwidacji przywilejów stanowych.
Example: Towarzystwo Demokratyczne Polskie ogłosiło w 1836 roku Wielki Manifest, który przedstawiał ich program polityczny i społeczny.
Te organizacje polityczne, mimo różnic w podejściu, miały wspólny cel - odzyskanie niepodległości Polski. Ich działalność znacząco wpłynęła na kształtowanie się polskiej myśli politycznej i społecznej w XIX wieku.