Romantyczność jako manifest romantyzmu

"Romantyczność" Adama Mickiewicza to jeden z 14 utworów z cyklu "Ballady i romanse" z 1822 roku, uznany za programową balladę polskiego romantyzmu. Utwór ten stanowi kluczowy element w sporze romantyków z klasykami, prezentując nowe podejście do literatury i postrzegania świata.

Definicja: Ballada to odmiana pieśni o synkretycznym charakterze rodzajowym, łącząca elementy liryki, epiki, a nawet dramatu. Powstała w średniowieczu, a jej nazwa pochodzi od łacińskiego czasownika "ballare" (tańczyć), co wskazuje na jej muzyczne korzenie.

Charakterystyczne cechy gatunkowe ballady obejmują:

• Formę pieśni o charakterze epicko-lirycznym z elementami dramatycznymi
• Tematykę skupioną na niezwykłych wydarzeniach legendarnych lub historycznych
• Nastrój tajemniczości i elementy fantastyczne
• Subiektywną narrację z aktywnym narratorem
• Stroficzną budowę utworu
• Obecność konwencjonalnych środków stylistycznych

Highlight: Cechy ballady romantycznej widoczne w "Romantyczności" to synkretyzm rodzajowy, różnorodność stylistyczna, fantastyka, ludowość, istotna rola przyrody, nastrój tajemniczości i grozy, obecność romantycznego pejzażu oraz nawiązania do przeszłości.

Analiza ballady "Romantyczność" Adama Mickiewicza

Akcja ballady "Romantyczność" rozgrywa się w nieokreślonym miasteczku, na przełomie nocy i dnia. Główna bohaterka, Karusia, widzi ducha swojego zmarłego kochanka, Jasia, próbując go chwycić i rozmawiając z nim. Wydarzenie to obserwują dwie kluczowe postacie: starzec reprezentujący światopogląd oświeceniowy oraz narrator, który sympatyzuje z dziewczyną.

Streszczenie: Karusia, dwa lata po śmierci ukochanego, doświadcza wizji jego ducha. Jej zachowanie wywołuje różne reakcje obserwatorów - od niedowierzania i oskarżeń o szaleństwo po empatię i zrozumienie.

Charakterystyka głównych postaci:

1. Karusia:

   • Postać ludowa, nieszczęśliwa kochanka
   • Jej uczucie silniejsze niż śmierć
   • Wyalienowana i niezrozumiana przez społeczność
   • Pragnie śmierci, by połączyć się z ukochanym

2. Narrator:

   • Empatyczny wobec ludzi i ich cierpienia
   • Kieruje się sercem, nie rozumem
   • Identyfikuje się z ludem
   • Buntuje się przeciwko brakowi zrozumienia dla prostych ludzi

3. Starzec:

   • Reprezentant ideałów klasycystycznych
   • Uczony, nie wierzący w świat pozamaterialny
   • Wyśmiewa ludzi kierujących się wyobraźnią
   • W zachowaniu Karusi widzi objawy obłędu

Quote: "Czucie i wiara silniej mówi do mnie / Niż mędrca szkiełko i oko" - te słowa narratora stanowią kwintesencję romantycznego światopoglądu przedstawionego w balladzie.