"Romantyczność" autorstwa Adama Mickiewicza to jeden z najważniejszych utworów polskiego romantyzmu, który zapoczątkował nową epokę w literaturze polskiej.
Utwór przedstawia historię młodej dziewczyny Karusi, która rozpacza po śmierci ukochanego Jasieńka. Dziewczyna widzi jego ducha i rozmawia z nim, co wywołuje różne reakcje wśród obserwatorów. Z jednej strony mamy racjonalistycznego mędrca, reprezentującego oświeceniowy światopogląd, który próbuje wyjaśnić zachowanie dziewczyny poprzez naukowe argumenty. Z drugiej strony występuje gromada prostego ludu, który wierzy w nadprzyrodzone zjawiska i rozumie cierpienie Karusi. Ballada Romantyczność wprowadza kluczowe dla romantyzmu przeciwstawienie "czucia i wiary" przeciwko "szkiełku i oku".
Utwór posiada typowe cechy ballady romantycznej: łączy elementy liryki, epiki i dramatu (synkretyzm rodzajowy), zawiera elementy fantastyczne (duch Jasieńka), przedstawia wydarzenia z perspektywy ludowej, wykorzystuje dialog jako formę wypowiedzi. Cechy gatunkowe ballady widoczne są również w prostocie języka, wykorzystaniu elementów ludowych i obecności morału. Mickiewicz w "Romantyczności" porusza fundamentalne dla romantyzmu tematy: wartość uczuć nad rozumem, znaczenie ludowej mądrości, istnienie świata nadprzyrodzonego oraz konflikt między racjonalizmem a uczuciowością. Utwór ten stał się manifestem polskiego romantyzmu, wyrażającym sprzeciw wobec oświeceniowego racjonalizmu i wprowadzającym nowe spojrzenie na rzeczywistość, gdzie prawda serca jest ważniejsza niż prawda rozumu.
