Otwórz aplikację

Przedmioty

Sonety barokowe i poezja - definicje, interpretacje i środki stylistyczne

67

0

A

alexya

23.09.2025

Język polski

Barok - sonety i poezja

3153

23 wrz 2025

5 strony

Sonety barokowe i poezja - definicje, interpretacje i środki stylistyczne

A

alexya

@alexya_jksh

Sonet barokowy "Do trupa" Jana Andrzeja Morsztyna oraz inne utwory... Pokaż więcej

Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
1 / 5

Inteligentne Narzędzia NOWE

Przekształć te notatki w: ✓ 50+ Pytań Testowych ✓ Interaktywne Fiszki ✓ Pełny Egzamin Próbny ✓ Plany Eseju

Egzamin Próbny
Quiz
Fiszki
Esej
Sonet VI"
John Donne
znajduje się na tożu śmierci, przed śmiercią
komedi leres" -> życie jest nazwane zartem
• , mila ostatnia" -> ostatnia

Sonet IV Mikołaja Sępa Szarzyńskiego

"Sonet 4 Mikołaj Sęp Szarzyński interpretacja" koncentruje się na wewnętrznej walce człowieka z pokusami i grzechem. Podmiot liryczny przedstawia swoją kondycję duchową i szuka ratunku w Bogu.

Główne aspekty sonetu:

  1. Zagrożenia dla duszy: ciało, świat i szatan
  2. Słabość moralna podmiotu lirycznego
  3. Bóg jako obrońca i zbawiciel
  4. Wewnętrzne rozdarcie człowieka

Quote: "Wątły, niebaczny, rozdwojony w sobie" - to wyliczenie obrazuje stan duchowy podmiotu lirycznego.

Definition: Antyteza - środek stylistyczny polegający na zestawieniu przeciwstawnych pojęć, często stosowany w poezji barokowej dla podkreślenia wewnętrznych konfliktów.

Środki stylistyczne w Sonecie IV:

  • Oksymoron
  • Antyteza
  • Wyliczenie

Te środki poetyckie podkreślają wewnętrzną walkę podmiotu lirycznego i są charakterystyczne dla poezji barokowej.

Sonet VI"
John Donne
znajduje się na tożu śmierci, przed śmiercią
komedi leres" -> życie jest nazwane zartem
• , mila ostatnia" -> ostatnia

Sonet V Mikołaja Sępa Szarzyńskiego

"Sonet 5 Mikołaj Sęp Szarzyński interpretacja" skupia się na motywie vanitas i poszukiwaniu prawdziwego spełnienia duchowego. Podmiot liryczny rozważa, co może, a co nie może zaspokoić ludzkich pragnień.

Główne tematy sonetu:

  1. Motyw vanitas - marność dóbr doczesnych
  2. Rozdarcie między potrzebami duchowymi a materialnymi
  3. Poszukiwanie prawdziwego spełnienia w miłości do Boga

Example: Dobra materialne niezdolne do zaspokojenia duszy: złoto, uroda, sława, władza, rozkosz.

Highlight: Jedynie miłość do Boga jest w stanie naprawdę nasycić człowieka duchowo.

Środki poetyckie w Sonecie V:

  • Peryfraza (np. "On srogi ciemności Hetman")
  • Oksymoron
  • Antyteza
  • Pytania retoryczne

Te środki stylistyczne podkreślają wewnętrzne sprzeczności i dylematy podmiotu lirycznego, charakterystyczne dla poezji barokowej.

Sonet VI"
John Donne
znajduje się na tożu śmierci, przed śmiercią
komedi leres" -> życie jest nazwane zartem
• , mila ostatnia" -> ostatnia

Wiersze Daniela Naborowskiego

Daniel Naborowski, przedstawiciel poezji barokowej, w swoich utworach "Marność" i "Krótkość żywota" porusza tematykę vanitas i przemijania.

"Marność"

Główne tezy wiersza:

  1. Ulotność ludzkich pragnień i dążeń
  2. Filozofia stoicka jako odpowiedź na marność świata
  3. Oparcie w Bogu jako źródło stałości

"Krótkość żywota"

Kluczowe elementy:

  1. Motyw vanitas - życie jako krótkie i ulotne
  2. Metafora czasu: "godzina za godziną bieży"
  3. Cykl życia: narodziny - śmierć jako "ćwierć mgnienia"

Vocabulary: Vanitas - motyw w sztuce barokowej podkreślający przemijalność życia i marność dóbr doczesnych.

Środki poetyckie w wierszach Naborowskiego:

  • Peryfraza
  • Wyliczenie
  • Metafora
  • Anafora

Te środki stylistyczne eksponują vanitas i przemijalność życia, charakterystyczne dla poezji barokowej.

Sonet VI"
John Donne
znajduje się na tożu śmierci, przed śmiercią
komedi leres" -> życie jest nazwane zartem
• , mila ostatnia" -> ostatnia

"Cnota grunt wszystkiemu" Daniela Naborowskiego

Wiersz "Cnota grunt wszystkiemu" Daniela Naborowskiego przedstawia koncepcję wyższości cnoty nad dobrami materialnymi i doczesnymi działaniami człowieka.

Główne założenia utworu:

  1. Bezwartościowość rzeczy materialnych i ludzkich działań
  2. Wyższość cnoty nad tym, co ziemskie i przemijające
  3. Aluzja do filozofii stoickiej
  4. Cnota jako wartość wieczna i niezmienna

Highlight: Anafora użyta wielokrotnie w wierszu podkreśla kontrast między przemijalnością dóbr doczesnych a trwałością cnoty.

Definition: Anafora - środek stylistyczny polegający na powtarzaniu tego samego słowa lub zwrotu na początku kolejnych wersów lub zdań, często stosowany w poezji barokowej dla wzmocnienia przekazu.

Wiersz "Cnota grunt wszystkiemu" stanowi przykład poezji dydaktycznej, charakterystycznej dla baroku, która promuje wartości moralne i filozoficzne.

Sonet VI"
John Donne
znajduje się na tożu śmierci, przed śmiercią
komedi leres" -> życie jest nazwane zartem
• , mila ostatnia" -> ostatnia

Sonet VI Johna Donne'a

Wiersz "Sonet VI" Johna Donne'a przedstawia refleksje podmiotu lirycznego znajdującego się na łożu śmierci. Utwór porusza temat dualizmu człowieka oraz jego stosunku do śmierci i życia.

Kluczowe elementy sonetu:

  1. Metafora życia jako komedii ("komedi leres")
  2. Motyw ostatniej drogi ("mila ostatnia")
  3. Rozdzielenie duszy i ciała
  4. Lęk przed rozliczeniem z grzechów
  5. Nadzieja na wybaczenie win

Highlight: Wiersz wykorzystuje toposy charakterystyczne dla poezji barokowej:

  • Theatrum mundi - życie jako komedia
  • Homo viator - życie jako pielgrzymka ku śmierci

Vocabulary: Marinizm - nurt w poezji barokowej, charakteryzujący się kunsztownością formy i konceptualizmem, widoczny w sonecie Donne'a.



Myśleliśmy, że nigdy nie zapytasz...

Co to jest oksymoron w sonecie "Do trupa"?

Oksymoron to środek stylistyczny polegający na zestawieniu wyrazów o przeciwstawnym znaczeniu. W sonecie "Do trupa" Jana Andrzeja Morsztyna oksymorony podkreślają paradoksalny stan zakochanego podmiotu lirycznego, który czuje się jednocześnie żywy i martwy. Morsztyn wykorzystuje ten środek stylistyczny szczególnie efektownie, aby ukazać wewnętrzne rozdarcie i sprzeczności towarzyszące miłości, co jest charakterystyczne dla poezji barokowej.

Jakie motywy występują w sonetach Mikołaja Sępa Szarzyńskiego?

W sonetach Mikołaja Sępa Szarzyńskiego dominuje motyw vanitas (marności świata doczesnego). W "Sonecie 4" autor ukazuje wewnętrzną walkę człowieka z szatanem, światem i własnym ciałem, podkreślając duchowe rozdarcie podmiotu lirycznego. Z kolei w "Sonecie 5 interpretacja" koncentruje się na tym, co może nasycić człowieka duchowo - tylko miłość do Boga, nie zaś dobra materialne, sława czy władza. Te utwory są głęboko refleksyjne i pokazują barokowe napięcie między doczesnością a wiecznością.

Czym charakteryzuje się twórczość Daniela Naborowskiego?

Twórczość Daniela Naborowskiego wyróżnia się wyraźnym wpływem filozofii stoickiej oraz częstym wykorzystaniem motywu vanitas. W wierszach takich jak "Marność" czy "Krótkość żywota" poeta podkreśla ulotność i krótkotrwałość ludzkiego życia oraz bezwartościowość dóbr materialnych. W utworze "Cnota grunt wszystkiemu" Naborowski stosuje anaforę, by podkreślić wyższość cnoty nad wszystkim co ziemskie i przemijające. Jego poezja ma charakter refleksyjny i filozoficzny, typowy dla literatury staropolskiej.

Jak różnią się środki stylistyczne stosowane przez Sępa Szarzyńskiego i Daniela Naborowskiego?

Mikołaj Sęp Szarzyński w swoich sonetach często wykorzystuje antytezy i oksymorony, które podkreślają wewnętrzne rozdarcie podmiotu lirycznego i jego duchową walkę. W "Sonecie 4 środki stylistyczne" obejmują też peryfrazy i przerzutnie, które uwydatniają napięcia między ciałem a duszą. Z kolei Daniel Naborowski częściej sięga po wyliczenia, metafory i anafory, które służą mu do podkreślania vanitatywnego charakteru życia. U obu poetów środki stylistyczne budują napięcie charakterystyczne dla poezji barokowej, ale każdy stosuje je w nieco odmienny sposób.

Dodatkowe Źródła

  1. Poezja metafizyczna w literaturze polskiego baroku pod red. Janusza Pelca, PWN 2019, Podręcznik akademicki, Szczegółowa analiza sonetów Mikołaja Sępa Szarzyńskiego i poezji Jana Andrzeja Morsztyna z uwzględnieniem środków stylistycznych - Link

  2. Barok - epoka przeciwieństw autorstwa Aliny Kowalczykowej, Wydawnictwo Stentor 2021, Opracowanie, Omówienie konceptów barokowych, w tym analizy Do trupa oraz sonetów Mikołaja Sępa Szarzyńskiego z interpretacją motywów vanitas

  3. Daniel Naborowski i poezja metafizyczna autorstwa Dariusza Chemperka, Universitas 2020, Monografia, Dogłębna analiza twórczości Naborowskiego z uwzględnieniem wierszy Marność, Krótkość żywota i Cnota grunt wszystkiemu

  4. Środki stylistyczne w poezji staropolskiej pod red. Krzysztofa Mrowcewicza, GREG 2022, Poradnik, Praktyczne omówienie oksymoronów, antytez, inwersji i innych środków w tekstach barokowych poetów, w tym w sonecie Do trupa

Sprawdź swoją wiedzę

  1. Stwórz własny sonet barokowy wykorzystując poznane środki stylistyczne (antyteza, oksymoron, inwersja) na temat przemijania lub miłości, a następnie porównaj go z utworem "Do trupa" Morsztyna.

  2. Przygotuj analizę porównawczą motywu vanitas w utworach "Marność" Daniela Naborowskiego i "Sonet V" Mikołaja Sępa Szarzyńskiego, zwracając uwagę na różnice w obrazowaniu nietrwałości świata.

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Zobacz, co mówią o nas nasi użytkownicy. Pokochali nas — pokochasz też i Ty.

4.9/5

App Store

4.8/5

Google Play

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.

Stefan S

użytkownik iOS

Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.

Samantha Klich

użytkownik Androida

Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.

Anna

użytkownik iOS

Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷

Patrycja

użytkowniczka iOS

Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.

Szymon

użytkownik Android

Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄​

Szymon

użytkownik iOS

Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!

Kuba T

użytkownik Androida

W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.

Kriss

użytkownik Androida

Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍

Gosia

użytkowniczka Android

Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)

Sara

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙

Krzysztof

użytkownik Android

Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.

Oliwia

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.

Stefan S

użytkownik iOS

Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.

Samantha Klich

użytkownik Androida

Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.

Anna

użytkownik iOS

Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷

Patrycja

użytkowniczka iOS

Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.

Szymon

użytkownik Android

Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄​

Szymon

użytkownik iOS

Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!

Kuba T

użytkownik Androida

W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.

Kriss

użytkownik Androida

Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍

Gosia

użytkowniczka Android

Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)

Sara

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙

Krzysztof

użytkownik Android

Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.

Oliwia

użytkowniczka iOS

Myśleliśmy, że nigdy nie zapytasz...

Czym jest Towarzysz AI z Knowunity?

Nasz asystent AI jest specjalnie dostosowany do potrzeb uczniów. W oparciu o miliony treści, które mamy na platformie, możemy udzielać uczniom naprawdę znaczących i trafnych odpowiedzi. Ale nie chodzi tylko o odpowiedzi, towarzysz prowadzi również uczniów przez codzienne wyzwania związane z nauką, ze spersonalizowanymi planami nauki, quizami lub treściami na czacie i 100% personalizacją opartą na umiejętnościach i rozwoju uczniów.

Gdzie mogę pobrać aplikację Knowunity?

Aplikację możesz pobrać z Google Play i Apple Store.

Czy aplikacja Knowunity naprawdę jest darmowa?

Tak, masz całkowicie darmowy dostęp do wszystkich notatek w aplikacji, możesz w każdej chwili rozmawiać z Ekspertami lub ich obserwować. Możesz użyć punktów, aby odblokować pewne funkcje w aplikacji, które również możesz otrzymać za darmo. Dodatkowo oferujemy usługę Knowunity Premium, która pozwala na odblokowanie większej liczby funkcji.

 

Język polski

3153

23 wrz 2025

5 strony

Sonety barokowe i poezja - definicje, interpretacje i środki stylistyczne

A

alexya

@alexya_jksh

Sonet barokowy "Do trupa" Jana Andrzeja Morsztyna oraz inne utwory z epoki baroku, w tym sonety Mikołaja Sępa Szarzyńskiego i wiersze Daniela Naborowskiego, ukazują charakterystyczne cechy poezji tego okresu:

  • Wykorzystanie konceptu i kunsztownych środków stylistycznych
  • Motyw vanitas i przemijania
  • Rozdarcie... Pokaż więcej

Sonet VI"
John Donne
znajduje się na tożu śmierci, przed śmiercią
komedi leres" -> życie jest nazwane zartem
• , mila ostatnia" -> ostatnia

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkęTo nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Sonet IV Mikołaja Sępa Szarzyńskiego

"Sonet 4 Mikołaj Sęp Szarzyński interpretacja" koncentruje się na wewnętrznej walce człowieka z pokusami i grzechem. Podmiot liryczny przedstawia swoją kondycję duchową i szuka ratunku w Bogu.

Główne aspekty sonetu:

  1. Zagrożenia dla duszy: ciało, świat i szatan
  2. Słabość moralna podmiotu lirycznego
  3. Bóg jako obrońca i zbawiciel
  4. Wewnętrzne rozdarcie człowieka

Quote: "Wątły, niebaczny, rozdwojony w sobie" - to wyliczenie obrazuje stan duchowy podmiotu lirycznego.

Definition: Antyteza - środek stylistyczny polegający na zestawieniu przeciwstawnych pojęć, często stosowany w poezji barokowej dla podkreślenia wewnętrznych konfliktów.

Środki stylistyczne w Sonecie IV:

  • Oksymoron
  • Antyteza
  • Wyliczenie

Te środki poetyckie podkreślają wewnętrzną walkę podmiotu lirycznego i są charakterystyczne dla poezji barokowej.

Sonet VI"
John Donne
znajduje się na tożu śmierci, przed śmiercią
komedi leres" -> życie jest nazwane zartem
• , mila ostatnia" -> ostatnia

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkęTo nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Sonet V Mikołaja Sępa Szarzyńskiego

"Sonet 5 Mikołaj Sęp Szarzyński interpretacja" skupia się na motywie vanitas i poszukiwaniu prawdziwego spełnienia duchowego. Podmiot liryczny rozważa, co może, a co nie może zaspokoić ludzkich pragnień.

Główne tematy sonetu:

  1. Motyw vanitas - marność dóbr doczesnych
  2. Rozdarcie między potrzebami duchowymi a materialnymi
  3. Poszukiwanie prawdziwego spełnienia w miłości do Boga

Example: Dobra materialne niezdolne do zaspokojenia duszy: złoto, uroda, sława, władza, rozkosz.

Highlight: Jedynie miłość do Boga jest w stanie naprawdę nasycić człowieka duchowo.

Środki poetyckie w Sonecie V:

  • Peryfraza (np. "On srogi ciemności Hetman")
  • Oksymoron
  • Antyteza
  • Pytania retoryczne

Te środki stylistyczne podkreślają wewnętrzne sprzeczności i dylematy podmiotu lirycznego, charakterystyczne dla poezji barokowej.

Sonet VI"
John Donne
znajduje się na tożu śmierci, przed śmiercią
komedi leres" -> życie jest nazwane zartem
• , mila ostatnia" -> ostatnia

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkęTo nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Wiersze Daniela Naborowskiego

Daniel Naborowski, przedstawiciel poezji barokowej, w swoich utworach "Marność" i "Krótkość żywota" porusza tematykę vanitas i przemijania.

"Marność"

Główne tezy wiersza:

  1. Ulotność ludzkich pragnień i dążeń
  2. Filozofia stoicka jako odpowiedź na marność świata
  3. Oparcie w Bogu jako źródło stałości

"Krótkość żywota"

Kluczowe elementy:

  1. Motyw vanitas - życie jako krótkie i ulotne
  2. Metafora czasu: "godzina za godziną bieży"
  3. Cykl życia: narodziny - śmierć jako "ćwierć mgnienia"

Vocabulary: Vanitas - motyw w sztuce barokowej podkreślający przemijalność życia i marność dóbr doczesnych.

Środki poetyckie w wierszach Naborowskiego:

  • Peryfraza
  • Wyliczenie
  • Metafora
  • Anafora

Te środki stylistyczne eksponują vanitas i przemijalność życia, charakterystyczne dla poezji barokowej.

Sonet VI"
John Donne
znajduje się na tożu śmierci, przed śmiercią
komedi leres" -> życie jest nazwane zartem
• , mila ostatnia" -> ostatnia

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkęTo nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

"Cnota grunt wszystkiemu" Daniela Naborowskiego

Wiersz "Cnota grunt wszystkiemu" Daniela Naborowskiego przedstawia koncepcję wyższości cnoty nad dobrami materialnymi i doczesnymi działaniami człowieka.

Główne założenia utworu:

  1. Bezwartościowość rzeczy materialnych i ludzkich działań
  2. Wyższość cnoty nad tym, co ziemskie i przemijające
  3. Aluzja do filozofii stoickiej
  4. Cnota jako wartość wieczna i niezmienna

Highlight: Anafora użyta wielokrotnie w wierszu podkreśla kontrast między przemijalnością dóbr doczesnych a trwałością cnoty.

Definition: Anafora - środek stylistyczny polegający na powtarzaniu tego samego słowa lub zwrotu na początku kolejnych wersów lub zdań, często stosowany w poezji barokowej dla wzmocnienia przekazu.

Wiersz "Cnota grunt wszystkiemu" stanowi przykład poezji dydaktycznej, charakterystycznej dla baroku, która promuje wartości moralne i filozoficzne.

Sonet VI"
John Donne
znajduje się na tożu śmierci, przed śmiercią
komedi leres" -> życie jest nazwane zartem
• , mila ostatnia" -> ostatnia

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkęTo nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Sonet VI Johna Donne'a

Wiersz "Sonet VI" Johna Donne'a przedstawia refleksje podmiotu lirycznego znajdującego się na łożu śmierci. Utwór porusza temat dualizmu człowieka oraz jego stosunku do śmierci i życia.

Kluczowe elementy sonetu:

  1. Metafora życia jako komedii ("komedi leres")
  2. Motyw ostatniej drogi ("mila ostatnia")
  3. Rozdzielenie duszy i ciała
  4. Lęk przed rozliczeniem z grzechów
  5. Nadzieja na wybaczenie win

Highlight: Wiersz wykorzystuje toposy charakterystyczne dla poezji barokowej:

  • Theatrum mundi - życie jako komedia
  • Homo viator - życie jako pielgrzymka ku śmierci

Vocabulary: Marinizm - nurt w poezji barokowej, charakteryzujący się kunsztownością formy i konceptualizmem, widoczny w sonecie Donne'a.

Myśleliśmy, że nigdy nie zapytasz...

Co to jest oksymoron w sonecie "Do trupa"?

Oksymoron to środek stylistyczny polegający na zestawieniu wyrazów o przeciwstawnym znaczeniu. W sonecie "Do trupa" Jana Andrzeja Morsztyna oksymorony podkreślają paradoksalny stan zakochanego podmiotu lirycznego, który czuje się jednocześnie żywy i martwy. Morsztyn wykorzystuje ten środek stylistyczny szczególnie efektownie, aby ukazać wewnętrzne rozdarcie i sprzeczności towarzyszące miłości, co jest charakterystyczne dla poezji barokowej.

Jakie motywy występują w sonetach Mikołaja Sępa Szarzyńskiego?

W sonetach Mikołaja Sępa Szarzyńskiego dominuje motyw vanitas (marności świata doczesnego). W "Sonecie 4" autor ukazuje wewnętrzną walkę człowieka z szatanem, światem i własnym ciałem, podkreślając duchowe rozdarcie podmiotu lirycznego. Z kolei w "Sonecie 5 interpretacja" koncentruje się na tym, co może nasycić człowieka duchowo - tylko miłość do Boga, nie zaś dobra materialne, sława czy władza. Te utwory są głęboko refleksyjne i pokazują barokowe napięcie między doczesnością a wiecznością.

Czym charakteryzuje się twórczość Daniela Naborowskiego?

Twórczość Daniela Naborowskiego wyróżnia się wyraźnym wpływem filozofii stoickiej oraz częstym wykorzystaniem motywu vanitas. W wierszach takich jak "Marność" czy "Krótkość żywota" poeta podkreśla ulotność i krótkotrwałość ludzkiego życia oraz bezwartościowość dóbr materialnych. W utworze "Cnota grunt wszystkiemu" Naborowski stosuje anaforę, by podkreślić wyższość cnoty nad wszystkim co ziemskie i przemijające. Jego poezja ma charakter refleksyjny i filozoficzny, typowy dla literatury staropolskiej.

Jak różnią się środki stylistyczne stosowane przez Sępa Szarzyńskiego i Daniela Naborowskiego?

Mikołaj Sęp Szarzyński w swoich sonetach często wykorzystuje antytezy i oksymorony, które podkreślają wewnętrzne rozdarcie podmiotu lirycznego i jego duchową walkę. W "Sonecie 4 środki stylistyczne" obejmują też peryfrazy i przerzutnie, które uwydatniają napięcia między ciałem a duszą. Z kolei Daniel Naborowski częściej sięga po wyliczenia, metafory i anafory, które służą mu do podkreślania vanitatywnego charakteru życia. U obu poetów środki stylistyczne budują napięcie charakterystyczne dla poezji barokowej, ale każdy stosuje je w nieco odmienny sposób.

Dodatkowe Źródła

  1. Poezja metafizyczna w literaturze polskiego baroku pod red. Janusza Pelca, PWN 2019, Podręcznik akademicki, Szczegółowa analiza sonetów Mikołaja Sępa Szarzyńskiego i poezji Jana Andrzeja Morsztyna z uwzględnieniem środków stylistycznych - Link

  2. Barok - epoka przeciwieństw autorstwa Aliny Kowalczykowej, Wydawnictwo Stentor 2021, Opracowanie, Omówienie konceptów barokowych, w tym analizy Do trupa oraz sonetów Mikołaja Sępa Szarzyńskiego z interpretacją motywów vanitas

  3. Daniel Naborowski i poezja metafizyczna autorstwa Dariusza Chemperka, Universitas 2020, Monografia, Dogłębna analiza twórczości Naborowskiego z uwzględnieniem wierszy Marność, Krótkość żywota i Cnota grunt wszystkiemu

  4. Środki stylistyczne w poezji staropolskiej pod red. Krzysztofa Mrowcewicza, GREG 2022, Poradnik, Praktyczne omówienie oksymoronów, antytez, inwersji i innych środków w tekstach barokowych poetów, w tym w sonecie Do trupa

Sprawdź swoją wiedzę

  1. Stwórz własny sonet barokowy wykorzystując poznane środki stylistyczne (antyteza, oksymoron, inwersja) na temat przemijania lub miłości, a następnie porównaj go z utworem "Do trupa" Morsztyna.

  2. Przygotuj analizę porównawczą motywu vanitas w utworach "Marność" Daniela Naborowskiego i "Sonet V" Mikołaja Sępa Szarzyńskiego, zwracając uwagę na różnice w obrazowaniu nietrwałości świata.

67

App Logo

Knowunity ist besser in der App

Hol dir die App, um Zugang zu den smarten Tools mit interaktiven Karteikarten, Übungsaufgaben, Probeklausuren und Zusammenfassungen zu bekommen

Podobne notatki

Środki Artystyczne w Literaturze

Odkryj kluczowe środki artystyczne w literaturze, takie jak epitety, metafory, personifikacja i onomatopeja. Ta prezentacja zawiera przykłady i wyjaśnienia, które pomogą zrozumieć, jak te techniki wpływają na znaczenie i emocje w tekstach. Idealne dla uczniów przygotowujących się do egzaminów z języka polskiego.

Język polskiJęzyk polski
8

Motyw Vanitas w Baroku

Odkryj głębię barokowej poezji metafizycznej, analizując utwory Mikołaja Sępa Szarzyńskiego i Daniela Naborowskiego. Zrozum temat przemijania, marności oraz wartości cnoty w kontekście motywu vanitas. Przegląd sonetów oraz ich refleksji na temat życia, śmierci i duchowych poszukiwań. Idealne dla uczniów i studentów literatury.

Język polskiJęzyk polski
1

Cierpienia Wertera: Analiza

Zanurz się w psychologiczne zawirowania 'Cierpień młodego Wertera' autorstwa Johanna Wolfganga Goethego. Ta epistolarna powieść ukazuje dramatyczne losy Wertera, jego miłość do Lotty oraz tragiczne konsekwencje emocjonalnych zmagań. Odkryj kluczowe motywy, takie jak werteryzm i gorączka werterowska, oraz ich wpływ na społeczeństwo. Idealna lektura dla studentów literatury i miłośników klasyki.

Język polskiJęzyk polski
8

Mistrz Polikarp i Śmierć

Analiza dialogu 'Mistrz Polikarp i Śmierć', który ukazuje nieuchronność śmierci oraz przygotowanie do niej. Obejmuje kluczowe motywy, takie jak danse macabre i memento mori, oraz refleksje na temat życia i śmierci w kontekście średniowiecznym. Idealne dla studentów literatury i historii.

Język polskiJęzyk polski
1

Motywy w Dziadach IV

Analiza kluczowych motywów i postaci w IV części 'Dziadów' Adama Mickiewicza. Zawiera omówienie genezy utworu, jego gatunku oraz szczegółowy plan wydarzeń. Idealne dla studentów literatury romantycznej, którzy chcą zgłębić tematykę cierpienia, wspomnień i indywidualizmu w dramacie.

Język polskiJęzyk polski
1

Teatr Antyczny i Tragedia

Zgłębiaj historię teatru antycznego, jego struktury oraz kluczowe elementy tragedii greckiej. Dowiedz się o znaczeniu Dionizjów, charakterystyce aktorów, budowie teatru oraz analizie dramatu 'Antygona' Sofoklesa, który porusza tematy lojalności i moralnych wyborów. Idealne dla studentów literatury i dramatu.

Język polskiJęzyk polski
1

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Zobacz, co mówią o nas nasi użytkownicy. Pokochali nas — pokochasz też i Ty.

4.9/5

App Store

4.8/5

Google Play

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.

Stefan S

użytkownik iOS

Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.

Samantha Klich

użytkownik Androida

Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.

Anna

użytkownik iOS

Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷

Patrycja

użytkowniczka iOS

Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.

Szymon

użytkownik Android

Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄​

Szymon

użytkownik iOS

Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!

Kuba T

użytkownik Androida

W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.

Kriss

użytkownik Androida

Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍

Gosia

użytkowniczka Android

Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)

Sara

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙

Krzysztof

użytkownik Android

Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.

Oliwia

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.

Stefan S

użytkownik iOS

Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.

Samantha Klich

użytkownik Androida

Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.

Anna

użytkownik iOS

Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷

Patrycja

użytkowniczka iOS

Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.

Szymon

użytkownik Android

Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄​

Szymon

użytkownik iOS

Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!

Kuba T

użytkownik Androida

W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.

Kriss

użytkownik Androida

Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍

Gosia

użytkowniczka Android

Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)

Sara

użytkowniczka iOS

Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙

Krzysztof

użytkownik Android

Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.

Oliwia

użytkowniczka iOS

Myśleliśmy, że nigdy nie zapytasz...

Czym jest Towarzysz AI z Knowunity?

Nasz asystent AI jest specjalnie dostosowany do potrzeb uczniów. W oparciu o miliony treści, które mamy na platformie, możemy udzielać uczniom naprawdę znaczących i trafnych odpowiedzi. Ale nie chodzi tylko o odpowiedzi, towarzysz prowadzi również uczniów przez codzienne wyzwania związane z nauką, ze spersonalizowanymi planami nauki, quizami lub treściami na czacie i 100% personalizacją opartą na umiejętnościach i rozwoju uczniów.

Gdzie mogę pobrać aplikację Knowunity?

Aplikację możesz pobrać z Google Play i Apple Store.

Czy aplikacja Knowunity naprawdę jest darmowa?

Tak, masz całkowicie darmowy dostęp do wszystkich notatek w aplikacji, możesz w każdej chwili rozmawiać z Ekspertami lub ich obserwować. Możesz użyć punktów, aby odblokować pewne funkcje w aplikacji, które również możesz otrzymać za darmo. Dodatkowo oferujemy usługę Knowunity Premium, która pozwala na odblokowanie większej liczby funkcji.