Przedmowa i Scena I

Przedmowa Dziady cz 3 przedstawia tło historyczne dramatu. Adam Mickiewicz opisuje w niej relacje polsko-rosyjskie i prześladowania polskiej młodzieży. Porównuje sytuację Polaków do męczeństwa pierwszych chrześcijan, wprowadzając ideę mesjanizmu narodowego.

Quote: "Polska od pół wieku przedstawia widok z jednej strony tak ciągłego, niezmordowanego i niezbłaganego okrucieństwa tyranów, z drugiej tak nieograniczonego poświęcenia się ludu i tak uporczywej wytrwałości, jakiej nie było przykładu od czasu prześladowania chrześcijaństwa."

Scena I rozgrywa się w celi Konrada w wileńskim więzieniu w Wigilię Bożego Narodzenia 1823 roku. Więźniowie gromadzą się w celi głównego bohatera i dzielą się opowieściami o prześladowaniach polskiej młodzieży.

Example: Jan Sobolewski opowiada o wywózce młodzieży na Syberię, podkreślając heroizm młodych patriotów, szczególnie Janczewskiego.

Highlight: Dziady cz 3 streszczenie szczegółowe tej sceny ukazuje kontrast między cierpieniem więźniów a ich niezłomną postawą patriotyczną.

Scena kończy się Małą Improwizacją Konrada, która jest zapowiedzią jego buntu przeciwko Bogu w kolejnej scenie.

Quote: "Zemsta, zemsta, zemsta na wroga, Z Bogiem i choćby mimo Boga!"

Ta pieśń Konrada wprowadza motyw prometeizmu, który będzie rozwinięty w dalszej części dramatu.