EDB-DZIAŁ 3-KLASA 8

Alternatywny zapis:

wchodzić do płonących budynków, zniszczonych pojazdów albo do głębokiej wody aby pomóc tonącym. Jeśli do wypadku doszło podczas pracy z urządzeniami mechanicznymi, trzeba je jak najszybciej wyłączyć - odciąć dopływ prądu. W przypadku zatrucia gazami trzeba jak najszybciej wynieść poszkodowanych a pomieszczenie przewietrzyć. Rozmowa z dyspozytorem W rozmowie z dyspozytorem trzeba przekazać ważne informacje dotyczące zdarzenia, czyli: gdzie i kiedy miało miejsce zdarzenie, co się stało, ile osób zostało poszkodowanych, jakie mają obrażenia. ROZDZIAŁ 2 Transport poszkodowanych Sposób transportowania zależy nie tylko od możliwości i sił ratownika, lecz także od stanu zdrowia osób, które ucierpiały w zdarzeniu. Jeśli istnieje podejrzenie urazu kręgosłupa, a nie ma zagrożenia życia (drożność dróg oddechowych i oddech są zachowane), poszkodowanego należy pozostawić w pojeździe, stabilizując jego kręgosłup na odcinku szyjnym. ŚRODKI OCHORNY OSOBISTEJ Podczas udzielania pierwszej pomocy trzeba stosować środki ochrony osobistej, które ograniczają kontakt z wydzielinami poszkodowanego. Są to: jednorazowe rękawiczki, okulary ochronne i jednorazowe maski do sztucznego oddychania. Pomoc osobie nieprzytomnej-rozdział 3 ALGORYTM POSTĘPOWANIA RATOWNICZEGO W PRZYPADKU OSÓB PRZYTOMNYCH LUB NIEPRZYTOMNYCH ODDYCHAJĄCYCH TAK Pozostaw w pozycji zastanej lub pozwól przyjąć komfortową pozycję V Zapytaj, czy potrzebuje pomocy Pozostań przy nim, kontroluj jego stan TAK ROZDZIAŁ3 OCEŃ BEZPIECZEŃSTWO OCEŃ ŚWIADOMOŚĆ przytomny? NIE OCEŃ STAN POSZKODOWANEGO (ABC) Udrożnij drogi oddechowe (A) Oceń oddech (B) oddycha? ✓ TAK UŁÓŻ W POZYCJI BEZPIECZNEJ HI WEZWUJ POGOTOWIE 112, 999 ZATAMUJ KRWAWIENIA (C) KONTROLUJ ODDECH Nagłe zatrzymanie krążenia (NZK)- Stan, w którym dochodzi do zatrzymania pracy serca, a w wyniku tego do ustania krążenia krwi i oddechu. Konsekwencjami NZK są niedotlenienie mózgu, następnie nieodwracalne zmiany w jego strukturze i funkcjonowaniu, a wreszcie śmierć. Pozycja bezpieczna Jeśli poszkodowany jest nieprzytomny, ale oddycha, należy go ułożyć w pozycji bezpiecznej (z wyjątkiem osób, u których istnieje podejrzenie uszkodzenia kręgosłupa). Pozycja bezpieczna jest stabilna, zapewnia drożność dróg oddechowych i swobodny oddech, zapobiega zachłyśnięciu się wymiocinami, śliną czy krwią (umożliwia wydostanie się ich na zewinatiz). NIE Utrata przytomności wiąże się z zanikiem reakcji na zewnętrzne bodźce i brakiem najprostszych odruchów. Poważnym zagrożeniem staje się wówczas możliwość zamknięcia dróg oddechowych przez cofający się język, napływającą ślinę lub wymiociny. Omdlenie najczęściej poprzedzają tzw. objawy zwiastujące, do których należą: szum w uszach, uczucie słodkości w ustach, uczucie gorąca, obfite pocenie się, nia zenia (mroczki), duszności, zawroty głowy, kołatanie serca, poczucie gwałtownej utraty sił, bladość skóry i mrowienie. Osobą omdlałą należy położyć na wznaki kontrolować jej stan. Łańcuch przeżycia aby zapobiec NZX zesne ophanie iw pomocy Wczesne roupoco RKD aby wydłużyć cza Wczesna defibryla by przywrócić czynno Opieka pracytacyjna przywrócić jakość by RKO U OSOBY DOROSŁEJ: • 30 uciśnięć i 2 wdechy • 100-120 uciśnięć na minutę głębokość 5-6cm wdech przez około 1 sekundę ● Resuscytacja krążeniowo- oddechowa-rozdział 4 ● U NIEMOWLĘCIA: • 5 wdechów przy których obejmujemy ustami usta oraz nos • 30 uciśnięć dwoma palcami, 2 wdechy delikatne i krótkie • głębokość około 4cm ● • częstotliwość 100-120 na minutę U DZIECKA: • 5 wdechów przy których obejmujemy ustami tylko usta • 30 uciśnięć za pomocą jednej ręki, 2 wdechy głębokość około 5cm • częstotliwość 100-120 na minutę Resuscytacja krążeniowo-oddechowa (RKO) polega na stosowaniu technik służących do przywracania krążenia krwi i oddechu poszkodowanego w stanie zatrzymania krążenia. ROZDZIAŁ 4 AED Pozostaw w pozycji zastanej lub pozwól przyjąć komfortową pozycje ALGORYTM RESUSCYTACJI KRĄŻENIOWO-ODDECHOWEJ Zapytaj, czy potrzebuje pomocy Kontroluj jego stan LOD TAK OCEŃ BEZPIECZEŃSTWO OCEŃ ŚWIADOMOŚĆ przytomny? NIE OCEŃ STAN POSZKODOWANEGO (ABC) Udrożnij drogi oddechowe (A) Oceń oddech (B) oddycha? NIE ||| WEZWUJ POGOTOWIE 112,999 30 UCIŚNIĘĆ KLATKI PIERSIOWEJ 2 ODDECHY RATOWNICZE TAK Ułóż w pozycji bezpiecznej ↓ Wezwij pogotowie ↓ Zatamuj krwawienia (C) ↓ Kontroluj oddech (co 1 min) AED, czyli automatyczny defiblylator zewnętrzny, analizuje rytm pracy serca poszkodowanego i wytwarza impuls elektryczny prądu stałego, który przez elektrody i ścianę klatki piersiowej jest przewodzony do serca i powoduje unormowanie jego rytmu. Defibrylator po włączeniu wydaje polecenia głosowe dotyczące kolejnych czynności i sam ocenia, czy osobie ratowanie należy dostarczyć impuls elektryczny. Apteczka pierwszej pomocy-rozdział 5 RODZAJE APTECZEK: SAMOCHODOWA- materiały opatrunkowe, środki ochrony osobistej, środki trwałe, nie powinna zawierać leków DOMOWA- materiały opatrunkowe, środki ochrony osobistej, leki, środki medyczne (opcjonalnie środki trwałe) •TURYSTYCZNA- materiały opatrunkowe, środki łagodzące skutki oparzeń słonecznych, środki ochrony osobistej, leki INDYWIDUALNA- dostawana od naszych potrzeb ZAKŁADOWA Gdy nie można skorzystać z apteczki pierwszej pomocy, jako zastępcze środki do tamowania krwotoków mogą posłużyć: ręczniki, serwety, koszulki w flanelowe lub bawełniane, pościel oraz inne tkaniny ROZDZIAŁ 5 PODSTAWOWE WYPOSAŻENIE APTECZKI MATERIAŁY OPATRUNKOWE- bandaże dziane i elastyczne o rożnej szerokości, gaza i kompresy gazowe rożnej wielkości, plastry z opatrunkiem, przylepce, chusty trójkątne ŚRODKI OCHRONY OSOBISTEJ- rękawiczki jednorazowe, maseczki do sztucznego oddychania, okulary chroniące oczy ŚRODKI TRWAŁE- nożyce ratownicze, nóż do cięcia pasów bezpieczeństwa, pęseta anatomiczna, latarka, agrafki, aparat do płukania oka, folia termiczna Tamowanie krwawień i krwotoków- rozdział 6 Co to jest rana a co to krwotok? RANA- miejsce przerwania powłoki tkanek miękkich organizmu KRWOTOK-gwałtowna utrata krwi w wyniku choroby albo doznanych urazów RODZAJE KRWI KREW ŻYLNA- wypływa wolniej, równomiernym strumieniem, ciemnoczerwona (do serca) KREW TĘTNICZA- wypływa intensywniej, zgodnie z rytmem pracy serca, jasnoczerwona (od serca) • Nie dotykaj opatrywanych ran Nie wyjmuj tkawiących w ranach ciał obcych • Nie nakładaj bezpośrednio na ranę waty lub ligniny • Nie przemywaj ani nie ● przecieraj opatrywanych ran jodyną albo spirytusem ROZDZIAŁ 6 INNE ZRANIENIA • Rany pleców i klatki piersiowej opatruje tak jak rany rąki nóg (opatrunek i obwód bandaża), po zapewnieniu poszkodowanemu pozycji siedzącej lub półsiedzącej. • Przy krwotoku z dróg oddechowych ułóż poszkodowanego w pozycji półsiedzącej (umożliwiającej swobodne oddychanie) i zastosuj zimne okłady na klatkę piersiową. • Krwotok z żołądka (objawia się brunatnymi wymiocinami przypominającymi fusy po kawie albo herbacie) - ułóż poszkodowanego tak samo jak w przypadku ran brzucha i rób zimne okłady na brzuch. • W przypadku krwotoku z nosa poszkodowany powinien usiąść z głową pochyloną do przodu. Zrób mu zimne okłady na kark, nos i skronie • Aby opatrzeć rany brzucha, ułóż rannego z lekko podkurczonymi nogami oraz lekko podpartymi plecami i głową. Jeśli Rana przebiega podłużnie - ułóż rannego płasko. Stosuj tylko opatrunki osłaniające z folii lub zwilżonej gazy. WSTRZĄS KRWOTOCZNY Utrata Bardzo dużej ilości krwi powoduje wstrząs krwotoczny. To poważne zagrożenie życia. Po opatrzeniu ran osobę z podejrzeniem wstrząsu krwotocznego należy ułożyć z nogami uniesionymi do góry (pozycja przeciwwstrząsowa) oraz zabezpieczyć przed utratą ciepła. Złamania i zwichnięcia- rozdział 7 ZŁAMANIE- całkowite przerwanie ciągłości kości ZŁAMANIE OTWARTE- złamanie, w którym odłamy kości przebijają tkanki i są widoczne na zewnątrz ZWICHNIĘCIE- przemieszczenie względem siebie nasad kości tworzących staw SKRĘCENIE- naruszenie tkanek miękkich otaczających staw, ale bez przemieszczenia kości Typowe objawy złamań, zwichnięć i skręceń to: silny ból w miejscu urazu, silniejszy przy dotykaniu, ograniczona ruchomość kończyn, obrzęk, zasinienia, zniekształcenie w miejscu urazu Transport osoby z urazem kręgosłupa lub podejrzeniem takiego urazu przeprowadzać ze szczególną troską. Z pomocą kilku osób ułóż poszkodowanego na twardej, równej powierzchni oraz zapewnij stabilizację jego głowy i szyi. ROZDZIAŁ 7 Urazy kręgosłupa OBJAWY: • bardzo silny ból w miejscu urazu, • mimowolne oddawanie moczu i kału, porażenie czuciowo-ruchowe kończyn, • utrata przytomności. PIERWSZA POMOC: • Natychmiast wezwij pogotowie ratunkowe. • Zapobiegaj wszelkim ruchom, które mogą pogłębiać uraz, jego skutki oraz komplikować przebieg rehabilitacji. Stabilizuj głowę poszkodowanego, podtrzymując ją delikatnie rękami w zastanej pozycji. •Jeżeli nie ma takiej konieczności, nie ruszaj poszkodowanego z miejsca zdarzenia aż do przyjazdu zespołu ratowniczego. Wyjątkiem są okoliczności, które zagrażają życiu poszkodowanego (np. miejsce, w którym się znajduje, nie jest bezpieczne, poszkodowany przestał oddychać). JAK UNIKAĆ URAZÓW I ZRANIEŃ? W DOMU I PRZY PRACY używaj narzędzi odpowiednich do wykonywanej pracy (i zgodnie z ich przeznaczeniem), sprawnych, czystych i ergonomicznych oraz zakładaj odpowiednie ubrania • stosuj bezwzględnie wszelkie dostępne środki ochrony indywidualnej (np. jednorazowe rękawiczki i okulary ochronne) • wykonuj zajęcia odpowiednie do własnych możliwości (wieku, masy, wzrostu, siły, wiedzy i doświadczenia, przeszkolenia itp.) nie wykonuj prac pod nieobecność osób dorosłych, bez ich nadzorul i wstępnych instrukcji . powstrzymuj się od ryzyka i brawury W SPORCIE I PODCZAS REKREACJI • pamiętaj o rozgrzewce przed treningiem albo zawodami sportowymi • przestrzegaj reguł panujących w każdej dyscyplinie sportu, obowiązujących regulaminów, przepisów i instrukcji • używaj wyłącznie sprawnego sprzętu sportowego • postępuj zgodnie z poleceniami trenerów, instruktorów i nauczycieli • obserwuj reakcje własnego organizmu na wzmożony wysiłek, stres, napięcie; informuj o swoich wątpliwościach zarówno rodziców, jak i trenerów (nauczycieli). szczególnie, jeśli odczuwasz jakiekolwiek dolegliwości • stosuj wszelkie dostępne ochraniacze i stabilizatory (kaski, hetmy, nagolenniki, rękawice, ochraniacze uzębienia itp.) • pamiętaj o regeneracji (sen, odpoczynek, odżywianie) i stałej kontroli w specjalistycznej poradni Oparzenia i odmrożenia- rozdział 8 OPARZENIE to uszkodzenie tkanek np. skórę, błony śluzowej i tkanek położonych głębiej. Jest powodowane ciepłym prądem żrącymi substancjami chemicznymi promieniami słonecznymi bądź innymi rodzajami promieniowania. WYCHŁODZENIE To obniżona temperatura ciała poniżej 35°C. Jest spowodowana przeważnie nieodpowiednim przystosowaniem odzieży do pogody. Może do niego dojść w wyniku długotrwałego przebywania na mrozie i przemoczenia zimnych ubrań. ODMROŻENIE to uszkodzenie tkanek skóry i głębiej położonych tkanek na skutek działania zimna dotyczy zwykle rąk, nóg oraz części twarzy. Sprzyja mu ciaz na odzież i Obuwie, opatrunki, różne leki, choroby bądź używki. Objawy i odpowiadające im stopnie oparzeń piekący ból, zaczerwienienie skóry i obrzęk pęcherze wypełnionepęcherze wypełnione płynem surowiczym i silny ból 3 martwica tkanek, wypalony, zagłębiony rany o zwęglonych brzegach zwęglone fragmenty ciała ROZDZIAŁ 8 Pierwsza pomoc w przypadku oparzenia słonecznego skóry: odsłoń ostrożnie miejsce oparzenia 1 (przyklejonej odzieży do ciała nie należy odczepiać), 2 schładzamy oparzone miejsce chłodną bieżącą wodą przez około 10 min, na schłodzoną ranę nakładamy opatrunek 3 przeciw oparzeniowy (np. hydrożel, suchy jałowy opatrunek), nie przekuwamy pęcherzy, które mogły 4 powstać na wynik oparzenia, nie należy również polewać spirytusem, tłuszczem oraz smarować maściami, w przypadku rozległego oparzenia powyżej 5 poziomu II należy udać się do lekarza i okryć rany folią NRC, aby uchronić przed utratą ciepła. objawy udaru słonecznego i cieplnego uczucie osłabienia i apatia bóle i zawroty głowy ●zaburzenia świadomości bądź utrata przytomności wzrost temperatury ciała, zaburzenia rytmu serca i oddychania, spadek ciśnienia krwi-przy udarze cieplnym .drgawki •silne pragnienie ●zaczerwienienie, ból i rozgrzanie skóry, nudności i wymioty-w przypadku udaru słonecznego Zaczerwienienie i ból skóry, pęcherze - w przypadku oparzeń słonecznych Inne groźne przypadki- rozdział 9 ZADŁAWIENIE Zadławienie polega na częściowej lub całkowitej niedrożności dróg oddechowych spowodowanej obecnością ciała obcego w gardle, krtani lub tchawicy. Jeśli osoba zadławiona oddycha, należy ją zachęcać do kaszlu. Jeśli ma problem z kaszlem lub nabraniem powietrza, należy ją pochylić do przodu i wykonywać na zmianę 5 energicznych uderzeń nasadą dłoni pomiędzy łopatkami, a następnie 5 uciśnięć nadbrzusza, dopóki ciało obce nie wydostanie się z dróg oddechowych. Aby zapobiegać zadławienia u dzieci, należy kupować zabawki ze specjalnym atestem, usuwać z zasięgu dzieci małe przedmioty, uczyć je odpowiednich nawyków związanych z jedzeniem. ZAWAŁ SERCA Zawał serca to obumarcie części mięśnia sercowego z powodu niedostatecznego zaopatrzenia w tlen. OBJAWY: ucisk lub ból w klatce piersiowej, narastający niepokój, paniczny strach przed śmiercią, nudności, intensywne pocenie się, duszności, płytki oddech, czasem wymioty OBJAWY: drgawki, czasem kilkusekundowa utrata kontaktu z otoczeniem lub chwilowa dezorientacja PORAŻENIE PRĄDEM OBJAWY: skurcz mięśni, rana oparzeniowych, mrowienie, ogólne pobudzenie poszkodowanego ROZDZIAŁ 9 PIERWSZA POMOC: ułóż chorego w wygodnej pozycji (półsiedzącej) rozluźnij odzież chorego NAPAD PADACZKOWY • wezwij pogotowie ratunkowe • pomóż zażyć mu jego własne leki na sercowe • kontroluj stan chorego • w razie potrzeby podejmij RKO PIERWSZA POMOC: ●chroń głowę chorego • chroń oczy chorego przed migającym światłem udrożnij drogi oddechowe ułóż chorego w pozycji bezpiecznej ZATRUCIA W przypadku zatrucia pokarmowego należy natychmiast wywołać wymioty i podać do picia dużą ilość lekko ciepłej wody. W przypadku zatruć chemicznych należy podawać do picia wodę (nie wolno wywoływać wymiotów), a przy zatruciach substancjami lotnymi należy ewakuować poszkodowanych zagrożonego pomieszczenia i otoczyć ich opieką. W każdym z tych przypadków zatruć należy natychmiast wezwać pomoc lekarską. OBJAWY: PIERWSZA POMOC: zapewnij sobie bezpieczeństwo poszkodowanego przytomnego ułóż w bezpiecznym miejscu na wznak, z nogami lekko ugiętymi w kolanach ●zapewnij komfort termiczny opatrz rany oparzeniowe wezwij pogotowie ratunkowe pokarmowe: suchość w gardle, omamy, nudności, wymioty, bóle brzucha chemiczne: nudności, wymioty, biegunka, drętwienie języka substancjami lotnymi: bóle i Zawroty głowy, szumy w uszach,zaburzenia widzenia, zaburzenia oddychania, senność, apatia UDAR MÓZGU PIERWSZA POMOC: pokarmowe: wywołaj wymioty oraz podaj mu dużą ilość cieplej wody, udaj się po pomoc lekarską chemiczne: podawaj wodę, nie wywołuj wymiotów, zadzwoń po pogotowie ratunkowe substancjami lotnymi: przewietrz zagrożone pomieszczenia, wezwij profesjonalną pomoc Udar mózgu to dysfunkcja części tkanki mózgowej, wywołana najczęściej nagłym przerwaniem dopływu krwi tętniczej lub wylewem krwi poza naczynia w obrębie struktur mózgowia. OBJAWY: silny ból głowy, niedowład połowiczny, opadanie kącika ust, zaburzenia czucia w jednej połowie ciała, zaburzenia mowy, widzenia, równowagi, zawroty głowy, zaburzenia świadomości PIERWSZA POMOC: Ułóż chorego w bezpiecznym miejscu z tułowiem lekko uniesionym • ułóż głowę chorego lekko na boku jeśli chory stracił przytomność, ułóż go w pozycji bezpiecznej w razie konieczności podajejmij RKO