Przedmioty

Przedmioty

Więcej

Ciekawe porównania homeryckie w starożytnej Grecji i platonizm: odkrywamy jaskinię

Otwórz

271

1

user profile picture

Maja Jarmakowicz

15.09.2023

Język polski

Epoki literackie

Ciekawe porównania homeryckie w starożytnej Grecji i platonizm: odkrywamy jaskinię

Starożytna literatura i filozofia pozostawiły nam wiele fascynujących motywów i koncepcji, które do dziś kształtują naszą kulturę i sposób myślenia.

Porównania homeryckie w starożytnej Grecji to rozbudowane porównania poetyckie, które Homer stosował w swoich eposach, szczególnie w "Iliadzie" i "Odysei". Porównania te zestawiały heroiczne czyny bohaterów z obrazami z codziennego życia lub zjawiskami naturalnymi. Na przykład, walczący wojownik mógł być porównany do lwa polującego na zdobycz lub do potężnej burzy. Te porównania nie tylko ubarwiały narrację, ale także pomagały słuchaczom lepiej zrozumieć i wyobrazić sobie opisywane sceny.

Platonizm i idea jaskini platońskiej to fundamentalna koncepcja filozoficzna stworzona przez Platona. W alegorii jaskini filozof przedstawia więźniów przykutych do ściany, którzy całe życie obserwują tylko cienie rzeczywistości rzucane na ścianę przed nimi. Alegoria ta symbolizuje ludzką niewiedzę i ograniczenia w poznawaniu prawdziwej rzeczywistości. Platon sugeruje, że to, co postrzegamy zmysłami, jest jedynie cieniem prawdziwego świata idei. Z kolei motyw vanitas w Księdze Kohelet to głęboka refleksja nad przemijaniem i marnością ludzkiego życia. Autor księgi, przedstawiając się jako Kaznodzieja, rozważa ulotność wszystkich ziemskich dążeń i przyjemności, powtarzając słynne słowa "marność nad marnościami i wszystko marność". Ten motyw stał się później bardzo popularny w sztuce i literaturze, szczególnie w okresie baroku, gdzie vanitas wyrażano poprzez symboliczne przedstawienia czaszek, klepsydr czy więdnących kwiatów.

Te starożytne koncepcje i motywy, mimo upływu tysięcy lat, pozostają aktualne i inspirujące dla kolejnych pokoleń. Pomagają nam lepiej zrozumieć naturę ludzkiej egzystencji, nasze ograniczenia poznawcze oraz przypominają o przemijającym charakterze życia doczesnego. Ich uniwersalne przesłanie sprawia, że są one wciąż żywo obecne w kulturze i edukacji.

...

15.09.2023

6004

STAROŻYTNOŚĆ
STAROŻYTNA GRECJA
porównania homeryckie- rozbudowane porównania zestawiające zwykły świat ludzki ze
zjawiskami natury
→ zasada

Zobacz

Kluczowe Koncepcje Literatury Starożytnej Grecji

Starożytna Grecja pozostawiła nam niezwykle bogate dziedzictwo literackie, którego elementy do dziś kształtują naszą kulturę. Porównania homeryckie w starożytnej Grecji stanowiły charakterystyczny element epiki, gdzie rozbudowane porównania zestawiały świat ludzki ze zjawiskami natury, tworząc wielowarstwowe obrazy poetyckie.

Definicja: Porównanie homeryckie to złożona konstrukcja poetycka, w której autor zestawia wydarzenia lub postaci ze zjawiskami naturalnymi, tworząc rozbudowany, wieloczłonowy obraz.

Literatura grecka wprowadziła fundamentalne zasady, które ukształtowały późniejszy rozwój dramatu. Zasada trzech jedności - miejsca, czasu i akcji - wraz z koncepcją katharsis stworzyła podstawy teatru europejskiego. Ironia tragiczna i konflikt tragiczny stanowiły kluczowe elementy dramatów, ukazując złożoność ludzkiego losu i nieuchronność przeznaczenia.

Szczególne miejsce w filozofii starożytnej zajmuje platonizm i idea jaskini platońskiej. Ta alegoryczna opowieść przedstawia ludzi przykutych w jaskini, którzy obserwują jedynie cienie rzeczywistości, symbolizując ograniczenia ludzkiego poznania i dążenie do odkrycia prawdziwej natury rzeczy.

STAROŻYTNOŚĆ
STAROŻYTNA GRECJA
porównania homeryckie- rozbudowane porównania zestawiające zwykły świat ludzki ze
zjawiskami natury
→ zasada

Zobacz

Filozoficzne i Religijne Aspekty Literatury Starożytnej

Starożytny Rzym wniósł do literatury własne koncepcje filozoficzne, wśród których szczególne miejsce zajmuje idea "memento mori" - przypomnienie o nieuchronności śmierci. Ta refleksja nad przemijaniem znajduje swoje odbicie w motywie vanitas w Księdze Kohelet, który podkreśla ulotność życia i marność doczesnych dążeń.

Przykład: Motyw vanitas często przedstawiany był poprzez symbole takie jak klepsydra, czaszka czy zwiędłe kwiaty, przypominające o przemijaniu wszystkiego, co ziemskie.

Filozofie stoicyzmu i epikureizmu przedstawiały odmienne podejścia do osiągnięcia szczęścia i spokoju ducha. Stoicy zalecali zachowanie niewzruszonej postawy wobec przeciwności losu, podczas gdy epikurejczycy poszukiwali szczęścia w umiarze i prostych przyjemnościach.

Teksty biblijne, szczególnie Księga Hioba i Księga Koheleta, wprowadzają głęboką refleksję nad sensem ludzkiego cierpienia i przemijania. Hiobowe wieści stały się synonimem tragicznych wydarzeń, a motyw vanitas podkreśla uniwersalną prawdę o ulotności życia.

STAROŻYTNOŚĆ
STAROŻYTNA GRECJA
porównania homeryckie- rozbudowane porównania zestawiające zwykły świat ludzki ze
zjawiskami natury
→ zasada

Zobacz

Średniowieczne Wzorce i Motywy Literackie

Średniowiecze przyniosło nowe spojrzenie na literaturę poprzez pryzmat teocentryzmu i uniwersalizmu. Filozofie augustynizmu i tomizmu kształtowały średniowieczne postrzeganie świata, dzieląc rzeczywistość na sferę materialną i duchową.

Wskazówka: Średniowieczne wzorce parenetyczne - ascety, rycerza i władcy - stanowiły ideały osobowe, do których dążono w życiu społecznym i duchowym.

Literatura tego okresu wprowadza charakterystyczne motywy, takie jak dance macabre czy katabasis, które obrazują średniowieczną fascynację śmiercią i zaświatami. Dantejskie sceny stały się synonimem makabrycznych wizji, a ars bene moriendi uczyło sztuki dobrego umierania.

Bogurodzica, jako jeden z najstarszych polskich tekstów literackich, reprezentuje średniowieczną archaizację języka i motyw deesis, ukazując hierarchiczny porządek świata duchowego.

STAROŻYTNOŚĆ
STAROŻYTNA GRECJA
porównania homeryckie- rozbudowane porównania zestawiające zwykły świat ludzki ze
zjawiskami natury
→ zasada

Zobacz

Renesansowe Przemiany w Literaturze

Renesans przyniósł fundamentalną zmianę w postrzeganiu człowieka i jego miejsca w świecie. Humanizm i antropocentryzm zastąpiły średniowieczny teocentryzm, stawiając człowieka w centrum zainteresowania.

Cytat: "Czego chcesz od nas, Panie, za Twe hojne dary?" - te słowa Jana Kochanowskiego doskonale obrazują renesansowe połączenie humanizmu z religijnością.

Literatura renesansowa wprowadza nowe motywy, takie jak theatrum mundi czy utopia, które pozwalają na głębszą refleksję nad naturą rzeczywistości i społeczeństwa. Hamletyzowanie stało się synonimem głębokiej refleksji i niemożności podjęcia decyzji.

Twórczość Jana Kochanowskiego, szczególnie Treny, łączy klasyczną formę z głębokim humanizmem, podczas gdy dramaty Szekspira eksplorują złożoność ludzkiej natury poprzez uniwersalne konflikty i dylematy moralne.

STAROŻYTNOŚĆ
STAROŻYTNA GRECJA
porównania homeryckie- rozbudowane porównania zestawiające zwykły świat ludzki ze
zjawiskami natury
→ zasada

Zobacz

Barok - Epoka Kontrastów i Niepokoju

Barok to okres w kulturze europejskiej charakteryzujący się złożonością form artystycznych i głęboką refleksją nad kondycją człowieka. W centrum zainteresowania twórców znalazł się motyw vanitas w Księdze Kohelet, który podkreślał przemijalność życia i marność ludzkich dążeń.

Epoka ta przyniosła szereg charakterystycznych nurtów i motywów. Poezja metafizyczna skupiała się na rozważaniach nad sensem istnienia i relacją człowieka z Bogiem. Turpizm wprowadził do sztuki elementy brzydoty jako środek wyrazu artystycznego, podczas gdy marinizm koncentrował się na tematyce miłosnej i życiu towarzyskim.

W literaturze baroku szczególne miejsce zajmuje konceptyzm - kunsztowna forma poetycka oparta na nieoczywistych skojarzeniach i metaforach. Sarmatyzm, jako specyficznie polski nurt kulturowy, łączył się z megalomanią narodową i ksenofobią, kształtując mentalność ówczesnej szlachty.

Definicja: Barok (XVII w.) to epoka, której nazwa pochodzi od portugalskiego określenia perły o nieregularnym kształcie (barroco). Termin ten doskonale oddaje charakterystyczną dla tego okresu zawiłość form i mnogość znaczeń.

STAROŻYTNOŚĆ
STAROŻYTNA GRECJA
porównania homeryckie- rozbudowane porównania zestawiające zwykły świat ludzki ze
zjawiskami natury
→ zasada

Zobacz

Oświecenie - Triumf Rozumu i Empiryzmu

Oświecenie przyniosło fundamentalną zmianę w postrzeganiu świata, stawiając na pierwszym miejscu racjonalizm i empiryczne poznanie rzeczywistości. Epoka ta charakteryzowała się dążeniem do uporządkowania wiedzy i krytycznym podejściem do tradycji.

W centrum zainteresowania znalazł się człowiek jako istota rozumna, zdolna do samodzielnego myślenia. Sentymentalizm, będący reakcją na skrajny racjonalizm, wprowadził do literatury pierwiastek uczuciowy i zachwyt nad naturą, torując drogę późniejszemu romantyzmowi.

Filozoficzne nurty epoki, takie jak deizm i libertynizm, kwestionowały dotychczasowe autorytety i proponowały nowe spojrzenie na relacje człowieka z Bogiem oraz pojęcie wolności. W literaturze dominował klasycyzm, którego przedstawicielem był Ignacy Krasicki.

Przykład: Najbardziej reprezentatywnym gatunkiem literackim oświecenia była bajka, łącząca walory dydaktyczne z artystycznymi. Ignacy Krasicki w swoich bajkach ("Szczur i kot", "Jagnię i wilcy") mistrzowsko wykorzystywał alegorię do krytyki społecznej.

STAROŻYTNOŚĆ
STAROŻYTNA GRECJA
porównania homeryckie- rozbudowane porównania zestawiające zwykły świat ludzki ze
zjawiskami natury
→ zasada

Zobacz

Romantyzm - Epoka Uczuć i Narodowych Uniesień

Romantyzm stanowił radykalne odejście od oświeceniowego racjonalizmu na rzecz uczuć, wyobraźni i duchowości. Epoka ta przyniosła nowe spojrzenie na rolę jednostki w społeczeństwie i naturę twórczości artystycznej.

Kluczowe dla romantyzmu były postawy ideowe takie jak mesjanizm, prometeizm i winkelriedyzm, które nadawały szczególne znaczenie cierpieniu narodu polskiego. Poezja tyrtejska wzywała do walki o niepodległość, podczas gdy werteryzm wyrażał romantyczną wrażliwość i melancholię.

Literatura romantyczna charakteryzowała się synkretyzmem gatunkowym, łącząc elementy różnych form literackich. Wprowadzono nowe gatunki, jak ballada czy dramat romantyczny, które pozwalały na swobodne wyrażanie romantycznej wizji świata.

Highlight: Romantyzm wprowadził postać bohatera romantycznego - jednostki wybitnej, zbuntowanej przeciw zastanej rzeczywistości, często tragicznej w swoim osamotnieniu i niezrozumieniu przez społeczeństwo.

STAROŻYTNOŚĆ
STAROŻYTNA GRECJA
porównania homeryckie- rozbudowane porównania zestawiające zwykły świat ludzki ze
zjawiskami natury
→ zasada

Zobacz

Pozytywizm - Epoka Pracy i Rozwoju

Pozytywizm przyniósł nowe spojrzenie na rozwój społeczny i rolę jednostki w społeczeństwie. Podstawą światopoglądu pozytywistycznego był scjentyzm i ewolucjonizm, które zakładały możliwość poznania i zrozumienia świata poprzez naukę.

Kluczowe hasła epoki - praca organiczna i praca u podstaw - wyrażały przekonanie o konieczności systematycznego rozwoju wszystkich warstw społecznych. Szczególną uwagę poświęcono kwestiom emancypacji kobiet i asymilacji Żydów.

Literatura pozytywistyczna charakteryzowała się realizmem i naturalizmem, dążąc do obiektywnego przedstawienia rzeczywistości społecznej. Twórcy tacy jak Bolesław Prus czy Eliza Orzeszkowa w swoich dziełach podejmowali aktualne problemy społeczne.

Słownictwo: Utylitaryzm - doktryna etyczna głosząca, że podstawowym kryterium moralnej oceny czynów jest ich użyteczność, rozumiana jako przyczynianie się do szczęścia jak największej liczby ludzi.

STAROŻYTNOŚĆ
STAROŻYTNA GRECJA
porównania homeryckie- rozbudowane porównania zestawiające zwykły świat ludzki ze
zjawiskami natury
→ zasada

Zobacz

Kierunki Artystyczne i Literackie Dwudziestolecia Międzywojennego

Dwudziestolecie międzywojenne to okres niezwykłego rozkwitu różnorodnych kierunków artystycznych i literackich, które fundamentalnie zmieniły sposób postrzegania sztuki i literatury. Każdy z tych nurtów wniósł unikalne spojrzenie na rzeczywistość i sposób jej przedstawiania.

Behawioryzm wprowadził rewolucyjne podejście do rozumienia człowieka, koncentrując się wyłącznie na obserwowalnych zachowaniach. W literaturze tego okresu widoczne jest to poprzez szczegółowe opisy działań bohaterów, bez zagłębiania się w ich psychikę. Totalitaryzm, jako zjawisko społeczno-polityczne, znalazł swoje odzwierciedlenie w dziełach takich jak "Proces" Franza Kafki, gdzie jednostka zostaje całkowicie podporządkowana systemowi.

Definicja: Groteska to szczególny rodzaj komizmu, charakteryzujący się połączeniem elementów przeciwstawnych - tragicznych i komicznych, realistycznych i fantastycznych. Najlepiej widoczna w twórczości Witkacego i Schulza.

Awangardowe kierunki artystyczne, takie jak dadaizm i surrealizm, przyniosły całkowicie nowe podejście do twórczości. Dadaizm propagował absolutną wolność twórczą, często manifestującą się w pozornie bezsensownych kompozycjach. Surrealizm z kolei skupiał się na eksploracji podświadomości, wykorzystując techniki takie jak pisanie automatyczne i obrazowanie senne.

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

Knowunity zostało wyróżnione przez Apple i widnieje się na szczycie listy w sklepie z aplikacjami w kategorii edukacja w takich krajach jak Polska, Niemcy, Włochy, Francje, Szwajcaria i Wielka Brytania. Dołącz do Knowunity już dziś i pomóż milionom uczniów na całym świecie.

Ranked #1 Education App

Pobierz z

Google Play

Pobierz z

App Store

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

4.9+

Średnia ocena aplikacji

17 M

Uczniowie korzystają z Knowunity

#1

W rankingach aplikacji edukacyjnych w 17 krajach

950 K+

Uczniowie, którzy przesłali notatki

Nadal nie jesteś pewien? Zobacz, co mówią inni uczniowie...

Użytkownik iOS

Tak bardzo kocham tę aplikację [...] Polecam Knowunity każdemu!!! Moje oceny poprawiły się dzięki tej aplikacji :D

Filip, użytkownik iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze zaprojektowana. Do tej pory zawsze znajdowałam wszystko, czego szukałam :D

Zuzia, użytkownik iOS

Uwielbiam tę aplikację ❤️ właściwie używam jej za każdym razem, gdy się uczę.

Ciekawe porównania homeryckie w starożytnej Grecji i platonizm: odkrywamy jaskinię

user profile picture

Maja Jarmakowicz

@majajarmakowicz_vlwm

·

43 Obserwujących

Obserwuj

Starożytna literatura i filozofia pozostawiły nam wiele fascynujących motywów i koncepcji, które do dziś kształtują naszą kulturę i sposób myślenia.

Porównania homeryckie w starożytnej Grecji to rozbudowane porównania poetyckie, które Homer stosował w swoich eposach, szczególnie w "Iliadzie" i "Odysei". Porównania te zestawiały heroiczne czyny bohaterów z obrazami z codziennego życia lub zjawiskami naturalnymi. Na przykład, walczący wojownik mógł być porównany do lwa polującego na zdobycz lub do potężnej burzy. Te porównania nie tylko ubarwiały narrację, ale także pomagały słuchaczom lepiej zrozumieć i wyobrazić sobie opisywane sceny.

Platonizm i idea jaskini platońskiej to fundamentalna koncepcja filozoficzna stworzona przez Platona. W alegorii jaskini filozof przedstawia więźniów przykutych do ściany, którzy całe życie obserwują tylko cienie rzeczywistości rzucane na ścianę przed nimi. Alegoria ta symbolizuje ludzką niewiedzę i ograniczenia w poznawaniu prawdziwej rzeczywistości. Platon sugeruje, że to, co postrzegamy zmysłami, jest jedynie cieniem prawdziwego świata idei. Z kolei motyw vanitas w Księdze Kohelet to głęboka refleksja nad przemijaniem i marnością ludzkiego życia. Autor księgi, przedstawiając się jako Kaznodzieja, rozważa ulotność wszystkich ziemskich dążeń i przyjemności, powtarzając słynne słowa "marność nad marnościami i wszystko marność". Ten motyw stał się później bardzo popularny w sztuce i literaturze, szczególnie w okresie baroku, gdzie vanitas wyrażano poprzez symboliczne przedstawienia czaszek, klepsydr czy więdnących kwiatów.

Te starożytne koncepcje i motywy, mimo upływu tysięcy lat, pozostają aktualne i inspirujące dla kolejnych pokoleń. Pomagają nam lepiej zrozumieć naturę ludzkiej egzystencji, nasze ograniczenia poznawcze oraz przypominają o przemijającym charakterze życia doczesnego. Ich uniwersalne przesłanie sprawia, że są one wciąż żywo obecne w kulturze i edukacji.

...

15.09.2023

6004

 

4/5

 

Język polski

271

STAROŻYTNOŚĆ
STAROŻYTNA GRECJA
porównania homeryckie- rozbudowane porównania zestawiające zwykły świat ludzki ze
zjawiskami natury
→ zasada

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Kluczowe Koncepcje Literatury Starożytnej Grecji

Starożytna Grecja pozostawiła nam niezwykle bogate dziedzictwo literackie, którego elementy do dziś kształtują naszą kulturę. Porównania homeryckie w starożytnej Grecji stanowiły charakterystyczny element epiki, gdzie rozbudowane porównania zestawiały świat ludzki ze zjawiskami natury, tworząc wielowarstwowe obrazy poetyckie.

Definicja: Porównanie homeryckie to złożona konstrukcja poetycka, w której autor zestawia wydarzenia lub postaci ze zjawiskami naturalnymi, tworząc rozbudowany, wieloczłonowy obraz.

Literatura grecka wprowadziła fundamentalne zasady, które ukształtowały późniejszy rozwój dramatu. Zasada trzech jedności - miejsca, czasu i akcji - wraz z koncepcją katharsis stworzyła podstawy teatru europejskiego. Ironia tragiczna i konflikt tragiczny stanowiły kluczowe elementy dramatów, ukazując złożoność ludzkiego losu i nieuchronność przeznaczenia.

Szczególne miejsce w filozofii starożytnej zajmuje platonizm i idea jaskini platońskiej. Ta alegoryczna opowieść przedstawia ludzi przykutych w jaskini, którzy obserwują jedynie cienie rzeczywistości, symbolizując ograniczenia ludzkiego poznania i dążenie do odkrycia prawdziwej natury rzeczy.

STAROŻYTNOŚĆ
STAROŻYTNA GRECJA
porównania homeryckie- rozbudowane porównania zestawiające zwykły świat ludzki ze
zjawiskami natury
→ zasada

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Filozoficzne i Religijne Aspekty Literatury Starożytnej

Starożytny Rzym wniósł do literatury własne koncepcje filozoficzne, wśród których szczególne miejsce zajmuje idea "memento mori" - przypomnienie o nieuchronności śmierci. Ta refleksja nad przemijaniem znajduje swoje odbicie w motywie vanitas w Księdze Kohelet, który podkreśla ulotność życia i marność doczesnych dążeń.

Przykład: Motyw vanitas często przedstawiany był poprzez symbole takie jak klepsydra, czaszka czy zwiędłe kwiaty, przypominające o przemijaniu wszystkiego, co ziemskie.

Filozofie stoicyzmu i epikureizmu przedstawiały odmienne podejścia do osiągnięcia szczęścia i spokoju ducha. Stoicy zalecali zachowanie niewzruszonej postawy wobec przeciwności losu, podczas gdy epikurejczycy poszukiwali szczęścia w umiarze i prostych przyjemnościach.

Teksty biblijne, szczególnie Księga Hioba i Księga Koheleta, wprowadzają głęboką refleksję nad sensem ludzkiego cierpienia i przemijania. Hiobowe wieści stały się synonimem tragicznych wydarzeń, a motyw vanitas podkreśla uniwersalną prawdę o ulotności życia.

STAROŻYTNOŚĆ
STAROŻYTNA GRECJA
porównania homeryckie- rozbudowane porównania zestawiające zwykły świat ludzki ze
zjawiskami natury
→ zasada

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Średniowieczne Wzorce i Motywy Literackie

Średniowiecze przyniosło nowe spojrzenie na literaturę poprzez pryzmat teocentryzmu i uniwersalizmu. Filozofie augustynizmu i tomizmu kształtowały średniowieczne postrzeganie świata, dzieląc rzeczywistość na sferę materialną i duchową.

Wskazówka: Średniowieczne wzorce parenetyczne - ascety, rycerza i władcy - stanowiły ideały osobowe, do których dążono w życiu społecznym i duchowym.

Literatura tego okresu wprowadza charakterystyczne motywy, takie jak dance macabre czy katabasis, które obrazują średniowieczną fascynację śmiercią i zaświatami. Dantejskie sceny stały się synonimem makabrycznych wizji, a ars bene moriendi uczyło sztuki dobrego umierania.

Bogurodzica, jako jeden z najstarszych polskich tekstów literackich, reprezentuje średniowieczną archaizację języka i motyw deesis, ukazując hierarchiczny porządek świata duchowego.

STAROŻYTNOŚĆ
STAROŻYTNA GRECJA
porównania homeryckie- rozbudowane porównania zestawiające zwykły świat ludzki ze
zjawiskami natury
→ zasada

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Renesansowe Przemiany w Literaturze

Renesans przyniósł fundamentalną zmianę w postrzeganiu człowieka i jego miejsca w świecie. Humanizm i antropocentryzm zastąpiły średniowieczny teocentryzm, stawiając człowieka w centrum zainteresowania.

Cytat: "Czego chcesz od nas, Panie, za Twe hojne dary?" - te słowa Jana Kochanowskiego doskonale obrazują renesansowe połączenie humanizmu z religijnością.

Literatura renesansowa wprowadza nowe motywy, takie jak theatrum mundi czy utopia, które pozwalają na głębszą refleksję nad naturą rzeczywistości i społeczeństwa. Hamletyzowanie stało się synonimem głębokiej refleksji i niemożności podjęcia decyzji.

Twórczość Jana Kochanowskiego, szczególnie Treny, łączy klasyczną formę z głębokim humanizmem, podczas gdy dramaty Szekspira eksplorują złożoność ludzkiej natury poprzez uniwersalne konflikty i dylematy moralne.

STAROŻYTNOŚĆ
STAROŻYTNA GRECJA
porównania homeryckie- rozbudowane porównania zestawiające zwykły świat ludzki ze
zjawiskami natury
→ zasada

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Barok - Epoka Kontrastów i Niepokoju

Barok to okres w kulturze europejskiej charakteryzujący się złożonością form artystycznych i głęboką refleksją nad kondycją człowieka. W centrum zainteresowania twórców znalazł się motyw vanitas w Księdze Kohelet, który podkreślał przemijalność życia i marność ludzkich dążeń.

Epoka ta przyniosła szereg charakterystycznych nurtów i motywów. Poezja metafizyczna skupiała się na rozważaniach nad sensem istnienia i relacją człowieka z Bogiem. Turpizm wprowadził do sztuki elementy brzydoty jako środek wyrazu artystycznego, podczas gdy marinizm koncentrował się na tematyce miłosnej i życiu towarzyskim.

W literaturze baroku szczególne miejsce zajmuje konceptyzm - kunsztowna forma poetycka oparta na nieoczywistych skojarzeniach i metaforach. Sarmatyzm, jako specyficznie polski nurt kulturowy, łączył się z megalomanią narodową i ksenofobią, kształtując mentalność ówczesnej szlachty.

Definicja: Barok (XVII w.) to epoka, której nazwa pochodzi od portugalskiego określenia perły o nieregularnym kształcie (barroco). Termin ten doskonale oddaje charakterystyczną dla tego okresu zawiłość form i mnogość znaczeń.

STAROŻYTNOŚĆ
STAROŻYTNA GRECJA
porównania homeryckie- rozbudowane porównania zestawiające zwykły świat ludzki ze
zjawiskami natury
→ zasada

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Oświecenie - Triumf Rozumu i Empiryzmu

Oświecenie przyniosło fundamentalną zmianę w postrzeganiu świata, stawiając na pierwszym miejscu racjonalizm i empiryczne poznanie rzeczywistości. Epoka ta charakteryzowała się dążeniem do uporządkowania wiedzy i krytycznym podejściem do tradycji.

W centrum zainteresowania znalazł się człowiek jako istota rozumna, zdolna do samodzielnego myślenia. Sentymentalizm, będący reakcją na skrajny racjonalizm, wprowadził do literatury pierwiastek uczuciowy i zachwyt nad naturą, torując drogę późniejszemu romantyzmowi.

Filozoficzne nurty epoki, takie jak deizm i libertynizm, kwestionowały dotychczasowe autorytety i proponowały nowe spojrzenie na relacje człowieka z Bogiem oraz pojęcie wolności. W literaturze dominował klasycyzm, którego przedstawicielem był Ignacy Krasicki.

Przykład: Najbardziej reprezentatywnym gatunkiem literackim oświecenia była bajka, łącząca walory dydaktyczne z artystycznymi. Ignacy Krasicki w swoich bajkach ("Szczur i kot", "Jagnię i wilcy") mistrzowsko wykorzystywał alegorię do krytyki społecznej.

STAROŻYTNOŚĆ
STAROŻYTNA GRECJA
porównania homeryckie- rozbudowane porównania zestawiające zwykły świat ludzki ze
zjawiskami natury
→ zasada

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Romantyzm - Epoka Uczuć i Narodowych Uniesień

Romantyzm stanowił radykalne odejście od oświeceniowego racjonalizmu na rzecz uczuć, wyobraźni i duchowości. Epoka ta przyniosła nowe spojrzenie na rolę jednostki w społeczeństwie i naturę twórczości artystycznej.

Kluczowe dla romantyzmu były postawy ideowe takie jak mesjanizm, prometeizm i winkelriedyzm, które nadawały szczególne znaczenie cierpieniu narodu polskiego. Poezja tyrtejska wzywała do walki o niepodległość, podczas gdy werteryzm wyrażał romantyczną wrażliwość i melancholię.

Literatura romantyczna charakteryzowała się synkretyzmem gatunkowym, łącząc elementy różnych form literackich. Wprowadzono nowe gatunki, jak ballada czy dramat romantyczny, które pozwalały na swobodne wyrażanie romantycznej wizji świata.

Highlight: Romantyzm wprowadził postać bohatera romantycznego - jednostki wybitnej, zbuntowanej przeciw zastanej rzeczywistości, często tragicznej w swoim osamotnieniu i niezrozumieniu przez społeczeństwo.

STAROŻYTNOŚĆ
STAROŻYTNA GRECJA
porównania homeryckie- rozbudowane porównania zestawiające zwykły świat ludzki ze
zjawiskami natury
→ zasada

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Pozytywizm - Epoka Pracy i Rozwoju

Pozytywizm przyniósł nowe spojrzenie na rozwój społeczny i rolę jednostki w społeczeństwie. Podstawą światopoglądu pozytywistycznego był scjentyzm i ewolucjonizm, które zakładały możliwość poznania i zrozumienia świata poprzez naukę.

Kluczowe hasła epoki - praca organiczna i praca u podstaw - wyrażały przekonanie o konieczności systematycznego rozwoju wszystkich warstw społecznych. Szczególną uwagę poświęcono kwestiom emancypacji kobiet i asymilacji Żydów.

Literatura pozytywistyczna charakteryzowała się realizmem i naturalizmem, dążąc do obiektywnego przedstawienia rzeczywistości społecznej. Twórcy tacy jak Bolesław Prus czy Eliza Orzeszkowa w swoich dziełach podejmowali aktualne problemy społeczne.

Słownictwo: Utylitaryzm - doktryna etyczna głosząca, że podstawowym kryterium moralnej oceny czynów jest ich użyteczność, rozumiana jako przyczynianie się do szczęścia jak największej liczby ludzi.

STAROŻYTNOŚĆ
STAROŻYTNA GRECJA
porównania homeryckie- rozbudowane porównania zestawiające zwykły świat ludzki ze
zjawiskami natury
→ zasada

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Kierunki Artystyczne i Literackie Dwudziestolecia Międzywojennego

Dwudziestolecie międzywojenne to okres niezwykłego rozkwitu różnorodnych kierunków artystycznych i literackich, które fundamentalnie zmieniły sposób postrzegania sztuki i literatury. Każdy z tych nurtów wniósł unikalne spojrzenie na rzeczywistość i sposób jej przedstawiania.

Behawioryzm wprowadził rewolucyjne podejście do rozumienia człowieka, koncentrując się wyłącznie na obserwowalnych zachowaniach. W literaturze tego okresu widoczne jest to poprzez szczegółowe opisy działań bohaterów, bez zagłębiania się w ich psychikę. Totalitaryzm, jako zjawisko społeczno-polityczne, znalazł swoje odzwierciedlenie w dziełach takich jak "Proces" Franza Kafki, gdzie jednostka zostaje całkowicie podporządkowana systemowi.

Definicja: Groteska to szczególny rodzaj komizmu, charakteryzujący się połączeniem elementów przeciwstawnych - tragicznych i komicznych, realistycznych i fantastycznych. Najlepiej widoczna w twórczości Witkacego i Schulza.

Awangardowe kierunki artystyczne, takie jak dadaizm i surrealizm, przyniosły całkowicie nowe podejście do twórczości. Dadaizm propagował absolutną wolność twórczą, często manifestującą się w pozornie bezsensownych kompozycjach. Surrealizm z kolei skupiał się na eksploracji podświadomości, wykorzystując techniki takie jak pisanie automatyczne i obrazowanie senne.

STAROŻYTNOŚĆ
STAROŻYTNA GRECJA
porównania homeryckie- rozbudowane porównania zestawiające zwykły świat ludzki ze
zjawiskami natury
→ zasada

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Literatura Międzywojenna i Jej Główni Przedstawiciele

Okres międzywojenny przyniósł szereg wybitnych dzieł literackich, które do dziś stanowią kanon literatury polskiej i światowej. Twórcy tego okresu eksperymentowali z formą i treścią, tworząc innowacyjne dzieła wykraczające poza tradycyjne ramy gatunkowe.

Przykład: W "Ferdydurke" Witolda Gombrowicza znajdujemy mistrzowski przykład groteski i absurdu, gdzie autor bada problem dojrzałości i form społecznych poprzez pryzmat surrealistycznej narracji.

Neoklasycyzm w literaturze międzywojennej charakteryzował się dążeniem do "czystej poezji", wolnej od bezpośrednich odniesień do rzeczywistości, ale bogatej w kulturowe i filozoficzne aluzje. Futuryzm z kolei radykalnie zerwał z tradycją, propagując kult nowoczesności i eksperymentując z językiem poetyckim.

Kubizm, choć pierwotnie kierunek w sztukach plastycznych, wpłynął również na literaturę, wprowadzając geometryczne podejście do konstrukcji dzieła literackiego. Widoczne jest to szczególnie w poezji awangardowej, gdzie forma utworu często odzwierciedla geometryczne zasady kompozycji.

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

Knowunity zostało wyróżnione przez Apple i widnieje się na szczycie listy w sklepie z aplikacjami w kategorii edukacja w takich krajach jak Polska, Niemcy, Włochy, Francje, Szwajcaria i Wielka Brytania. Dołącz do Knowunity już dziś i pomóż milionom uczniów na całym świecie.

Ranked #1 Education App

Pobierz z

Google Play

Pobierz z

App Store

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

4.9+

Średnia ocena aplikacji

17 M

Uczniowie korzystają z Knowunity

#1

W rankingach aplikacji edukacyjnych w 17 krajach

950 K+

Uczniowie, którzy przesłali notatki

Nadal nie jesteś pewien? Zobacz, co mówią inni uczniowie...

Użytkownik iOS

Tak bardzo kocham tę aplikację [...] Polecam Knowunity każdemu!!! Moje oceny poprawiły się dzięki tej aplikacji :D

Filip, użytkownik iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze zaprojektowana. Do tej pory zawsze znajdowałam wszystko, czego szukałam :D

Zuzia, użytkownik iOS

Uwielbiam tę aplikację ❤️ właściwie używam jej za każdym razem, gdy się uczę.