Koniec wieku XIX autorstwa Kazimierza Przerwy-Tetmajera to wiersz ukazujący dekadencką postawę podmiotu lirycznego wobec życia i świata. Utwór przedstawia pesymistyczną wizję rzeczywistości, w której człowiek jest skazany na cierpienie i beznadzieję.
- Podmiot liryczny wymienia dziesięć elementów życia, które okazują się być bezwartościowe lub prowadzące do cierpienia.
- Wiersz odzwierciedla nastrój schyłku XIX wieku i charakterystyczne dla epoki Młodej Polski poczucie bezsensu istnienia.
- Środki stylistyczne takie jak wyliczenie i kontrasty podkreślają pesymistyczny wydźwięk utworu.