Romantyzm w literaturze polskiej był przełomowym okresem w historii kultury, który rozwinął się na początku XIX wieku jako odpowiedź na racjonalizm oświecenia. Charakteryzował się głębokim zainteresowaniem uczuciami, naturą i duchowością człowieka. W tym czasie twórcy odrzucili klasyczne reguły sztuki na rzecz swobodnej ekspresji i indywidualizmu.
Cechy preromantyzmu w sztuce objawiały się poprzez zainteresowanie folklorem, legendami ludowymi i średniowieczem. Artyści tego okresu szczególną uwagę poświęcali tematyce narodowej, patriotycznej oraz historycznej. Wprowadzili do literatury nowe gatunki, takie jak ballady, powieści poetyckie i dramaty romantyczne. Istotnym elementem była także fascynacja przyrodą, którą postrzegano jako żywą, tajemniczą siłę mającą wpływ na losy człowieka.
Irracjonalizm i mistycyzm w romantyzmie stanowiły fundamentalne cechy tego nurtu. Twórcy romantyczni wierzyli w istnienie świata nadprzyrodzonego, który przenika się ze światem realnym. Podkreślali znaczenie snów, wizji i przeczuć w poznawaniu rzeczywistości. W dziełach często pojawiały się motywy fantastyczne, duchy, zjawiska paranormalne oraz elementy ludowej demonologii. Romantycy głosili wyższość uczuć nad rozumem, intuicji nad logicznym myśleniem, a także wierzyli w szczególną rolę artysty jako proroka i przewodnika narodu. Literatura tego okresu często poruszała tematy walki o wolność, mesjanizmu narodowego oraz konfliktu jednostki ze społeczeństwem. Twórcy romantyczni wprowadzili również nowatorskie środki wyrazu artystycznego, łamiąc klasyczne zasady kompozycji i stylu.
