Próba zamachu i konsekwencje
W Scenie V Kordian podejmuje samotną próbę zabicia cara. Wykorzystując swoją pozycję strażnika na zamku, zmierza w kierunku sypialni władcy. Jednak na drodze staje mu nie tylko strach i wyobraźnia, ale także diabeł pod postacią księcia Konstantego. Przemiana Kordiana objawia się w jego wewnętrznej walce - jest przerażony tym, co zamierza zrobić. Ostatecznie, na progu sypialni cara, traci przytomność i mdleje.
Scena VI rozgrywa się w szpitalu, gdzie pojawia się ten sam diabeł, tym razem jako doktor. Pokazuje Kordianowi bezsensowność jego działań i sugeruje, że jest obłąkanym szaleńcem. Ta scena ma na celu osłabienie idei, w którą Kordian głęboko wierzył.
Przykład: Diabeł pod różnymi postaciami (pieśniarza-poety, księcia Konstantego, doktora) symbolizuje wewnętrzne rozterki i wątpliwości Kordiana, które ostatecznie prowadzą do jego porażki.
W Scenie VII na placu Saskim, przed obliczem cara i księcia Konstantego, Kordian wykonuje niebezpieczny skok przez piramidę z bagnetów na koniu. Mimo udanego skoku i obietnicy darowania życia przez Konstantego, car nakazuje postawić Kordiana przed sądem. Kordian streszczenie tej sceny pokazuje, jak bohater zostaje skazany na rozstrzelanie.
Scena VIII ukazuje kłótnię między braćmi - Konstantym a carem. Wypominają sobie nawzajem złe uczynki, co odsłania ich wady i zbrodnie z przeszłości.
W ostatniej scenie car podpisuje akt ułaskawienia Kordiana. Gdy kat ma zamiar wykonać wyrok, pojawia się adiutant z informacją o ułaskawieniu. Jakie wydarzenie kończy Kordiana? Dramat kończy się w sposób otwarty, pozostawiając czytelnika z niepewnością co do dalszych losów bohatera.
Ocena Kordiana: Bohater przegrywa zarówno sam ze sobą, jak i z otoczeniem. Jego porażka wynika z wewnętrznych rozterek, braku wsparcia ze strony spiskowców oraz niezdolności do przezwyciężenia własnych lęków.
Kordian streszczenie krótkie ukazuje, że utwór, podobnie jak III część "Dziadów", porusza problematykę narodowowyzwoleńczą. Autorzy odnoszą się do klęski powstania listopadowego, wskazując na przyczyny jego upadku:
- Brak wsparcia ze strony wszystkich warstw społecznych
- Brak jedności narodowej
- Niedojrzałość przywódców
- Ugodowa polityka pro-carska
- Pogardzanie ludźmi prostymi i niedocenianie ich roli w życiu społecznym
Kontekst filozoficzny dramatu obejmuje refleksję nad rolą jednostki w historii, znaczeniem poświęcenia dla ojczyzny oraz konfliktem między ideałami a rzeczywistością. Motyw władzy jest przedstawiony krytycznie, ukazując jej destrukcyjny wpływ na jednostki i naród. Motyw śmierci pojawia się jako potencjalna konsekwencja działań patriotycznych, ale także jako symbol odrodzenia narodu.