Funkcja wykładnicza - wzory i właściwości
Funkcja wykładnicza ma postać f(x) = aˣ, gdzie podstawa a > 0 i a ≠ 1, a wykładnik x może być dowolną liczbą rzeczywistą. To naprawdę przydatna funkcja - opisuje wzrost bakterii, radioaktywny rozpad czy oprocentowanie składane!
Musisz znać podstawowe wzory na potęgi: aˣ · aʸ = aˣ⁺ʸ, aˣ ÷ aʸ = aˣ⁻ʸ, (aˣ)ʸ = aˣʸ oraz aˣ · bˣ = (ab)ˣ. Te wzory będą Ci potrzebne do upraszczania wyrażeń i rozwiązywania równań.
Pamiętaj też o wzorach na ułamkowe i ujemne wykładniki: a^m/n = ⁿ√(aᵐ), a^1/n = ⁿ√a oraz a⁻ⁿ = 1/aⁿ. Dzięki nim możesz przekształcać pierwiastki w potęgi i na odwrót.
Właściwości funkcji wykładniczej: dziedzina to wszystkie liczby rzeczywiste, zbiór wartości to liczby dodatnie (0, ∞). Wykres zawsze przechodzi przez punkt (0, 1) i ma asymptotę poziomą y = 0.
💡 Szybka wskazówka: Jeśli a > 1, funkcja rośnie jakf(x)=2x, a jeśli 0 < a < 1, funkcja maleje jakf(x)=(1/2)x.
Przesunięcia wykresu są proste do zapamiętania: f(x) = aˣ⁺ʸ przesuwa w lewo, f(x) = aˣ⁻ʸ w prawo, f(x) = aˣ + y w górę, a f(x) = aˣ - y w dół.