Układ podwzgórzowo-przysadkowy
Układ podwzgórzowo-przysadkowy stanowi centralny element regulacji hormonalnej w organizmie człowieka. Podwzgórze, będące częścią mózgu, kontroluje czynność wydzielniczą przysadki mózgowej poprzez produkcję hormonów uwalniających liberyn i hormonów hamujących statyn.
Vocabulary: Liberyny to hormony pobudzające wydzielanie hormonów przysadkowych, np. tyreoliberyna TRH. Statyny to hormony hamujące wydzielanie hormonów przysadkowych, np. somatostatyna.
Przysadka mózgowa składa się z dwóch głównych części:
- Przedni płat przysadki adenohipofiza - produkuje hormony tropowe pod wpływem sygnałów z podwzgórza.
Przykład: Hormony przedniej części przysadki to m.in. hormon wzrostu GH, adrenokortykotropina ACTH, tyreotropina TSH.
- Tylny płat przysadki neurohipofiza - magazynuje i uwalnia hormony produkowane przez neurony podwzgórza.
Definicja: Neurosekrecja to proces, w którym neurony podwzgórza produkują hormony, które są następnie transportowane i magazynowane w tylnym płacie przysadki.
Highlight: Wazopresyna i oksytocyna to dwa kluczowe hormony tylnego płata przysadki. Wazopresyna reguluje gospodarkę wodną organizmu, a oksytocyna odpowiada za skurcze macicy i wydzielanie mleka.
Układ hormonalny i nerwowy ściśle ze sobą współpracują, tworząc system regulacji nerwowo-hormonalnej. Główne różnice między tymi układami to:
- Szybkość przekazywania informacji układnerwowydziałaszybciej
- Czas trwania efektu działaniehormonoˊwjestzazwyczajdłuz˙sze
- Rodzaj przekaźników impulsyelektrycznevs.chemiczne
Quote: "Układ hormonalny i nerwowy współpracują ze sobą, zapewniając precyzyjną regulację procesów fizjologicznych w organizmie."