Składniki nieorganiczne organizmów

Alternatywny zapis:

skoruplaków, mięczaków (małże, Slimaki) i szkielet wewnętrzny kręgowców. Chlor Skladnik soku żołądkowego, jedną z jego funkcji jest przekształcenie pepsynogenu w aktywną pepsyne (enzym trawiący białka). jod Skladnik hormonów wydzielanych przez tarczycę (tyroksyny i trójjodotyroniny). Wchodzi w skład kości oraz szkliwa zębów. fluor wegian wapnia for foran wapnia pod st Siła wiązania chemicznego - ilość energi potrebna do jego zerwania [kg/mel] шлагание кошалежсузке wiązanie silve • jedna lub kilka par elektronów wspdlnych H₂, №₂ a) niepolarne -taka sama elektronjemność wiązanie po środku cusstech Wiązanie jonowe - silve -pny dąganie różno imiennych atoneder • przyjęcie lub oddanie elektrong'ss emians wo Sity b) polarne - różno elektronjemnosd -miązanie bliżej silniejszego ato mue - cząsteczka ma charakter dwubiegunowy - jest dipolem -pny silniejszyen atomie bieguon ujemny stabe Wiązanie wodorowe HE • w białkach, kwasach nukleinowych (pomiechy zasadami aroto wymi) międry cząsteczkomi wooly (njemmy then & dodatne wodor innej częsteren) 4 Woda kationy (+) lub amony стому van der Waalsa - STabe eddriaływanie międzycząsteczkowe np. w białkach Oddziaływania hydrofobowe - stabe • addriaływania międy hods a częąsteczkeni i nie,, kedve nie są dipolami, mp cząsteczki tłuszczór wetadają się tak, by mieć jak najmniejszy kontakt z wodą (tworzą krople two warstire) uniwersalny rozpuszczalnik -środowisko reaky biochemicznych organizmów żywych .siTa kohezji-pryciogenie się częsteczek wody powody'e duże napięcie powierzchniowie -sita adhezji- phyciągame cząsteczek do innych substancji o charakterze polarnym i zwilżanie ich gęstość wody największa w th°C; podczas krzepnięcia gęstość maleje, a wiązania wodorowe i lodzie so regularnie - duże cepto włascive (ilość ciepia potrebna do agnania 1kg substancji o UK) zapewnia ochrone, pred wahaniami temperatury oraz względnie statę temp. środowiska organizmom wodingme -wysokie ciepło parowania (potrebne do odparowania Mus swostancji w temp. of wrzenia) - termoregulaca przy poliory pocenia, transpiraci I, zianie -dobry pnewcolnik ciepia HE utoione i A · " . 3 1 G 3 1 WŁAŚCIWOŚCI Rola/znaczenie wody Pełni w organizmach funkcje transportowe: rozpuszczak-płynie od korzeni do liści, dostarczając sole mineralne pobrane z gleby, dla wększosa substangi potamyci i joudut wysokie ciepuo własuwe O wysokie wepto parowania -rozprowadza wytworzone w liściach cukry do wszystkich części rośliny, wysoka gęstość; -będąc głównym skladnikiem krwi zwierząt rozprowadza różne substancje np. pokarmowe po ich organizmie, -umożliwia usuwanie z organizmu zbędnych i szkodliwych produktów przemiany materii (mocznik, amoniak). Stanowi środowisko w którym przebiegają wszystkie reakcje chemiczne w organizmie. Ponieważ woda stanowi około 70-80% masy ciała organizmów, chroni je przed szybkim przegrzaniem i wychłodzeniem - czyli bierze udział w procesach termoregulacyjnych. Ponadto dzięki tej właściwości organizmy wodne podlegają słabszym wahaniom temperatury niż organizmy lądowe. Ma także znaczący wpływ na klimat. Ogromne masy wody morskiej wiosną i latem pochłaniają dużo ciepła, sprawiając, że temperatura powietrza jest niska. Jesienią i zimą morza powoli oddają zgromadzone cieplo, dzięki czemu zimy w klimacie morskim są łagodne. Klimat z kolei wpływa na rozmieszczenie organizmów na kuli ziemskiej. Zjawisko to wykorzystują organizmy żywe: - rośliny przeprowadzając proces transpiracji, - zwierzęta, kiedy się pocą lub zieją. W czasie silnych mrozów woda w zbiornikach wodnych zamarza na powierzchni, dzięki czemu ryby i inne organizmy mogą przeżyć w pobliżu Whoe największa dna. clecz o duraj gęstości polarne Houdowa cząstecut kohezja adhezja TRATOMiely napiecie powierzchniowe Woda - stanowi środowisko, w którym unoszą się organizmy wodne, -chroni przed wstrząsami i urazami plód człowieka i ssaków oraz zarodek w jajach np. ptaków, - wypelniając komórki i przestrzenie wewnętrzne, usztywnia części roślin i ciała niektórych zwierząt, takich jak np. dżdżownica (hydroszkielet), - zapewnia turgor (jędrność) komórek. Umożliwia to tworzenie blon biologicznych z lipidów (glównie fosfolipidów). Dzięki temu możliwy jest ciągly ruch słupa wody w drewnie (tkanka przewodząca roślin - transportuje od korzenia w górę wodę i sole mineralne). Duże napięcie powierzchniowe wody - umożliwia drobnym organizmom wodnym utrzymywanie się na powierzchni wody. Zwilżanie powierzchni w układach biologicznych: uniejsia-maź stawowa, zwilża powierzchnię stawów tarde kręgowców, - plyn opłucnej-lagodzi tarcie między płucami i żebrami, Śluzówka zwilża np. przewód pokarmowy, ulatwiając przesuwanie się pokarmu.