Mol i masa molowa - podstawowe pojęcia i obliczenia
Mol jest fundamentalną jednostką w chemii, określającą ilość materii. Jeden mol zawiera dokładnie 6,02 x 10²³ obiektów elementarnych, takich jak atomy, cząsteczki lub jony. Ta liczba jest znana jako stała Avogadra, oznaczana symbolem NA.
Definicja: Stała Avogadra (NA) to liczba 6,02 x 10²³ mol⁻¹, określająca liczbę cząsteczek w jednym molu substancji.
Masa molowa (M) to masa jednego mola substancji wyrażona w gramach na mol (g/mol). Jest to kluczowe pojęcie w obliczeniach chemicznych.
Highlight: Masa molowa jest równa masie cząsteczkowej substancji wyrażonej w gramach.
Podstawowe wzory używane w obliczeniach molowych to:
- m = n x M (gdzie m to masa próbki, n to liczba moli, M to masa molowa)
- N = n x NA (gdzie N to liczba cząsteczek, n to liczba moli, NA to stała Avogadra)
Example: Obliczanie liczby cząsteczek w ziarnku piasku (SiO₂) o masie 0,5 g:
Masa molowa SiO₂ = 60 g/mol
60 g SiO₂ zawiera 6,02 x 10²³ cząsteczek
0,5 g SiO₂ zawiera x cząsteczek
x = (0,5 x 6,02 x 10²³) / 60 = 0,05 x 10²³ cząsteczek
Example: Obliczanie masy 20 cząsteczek kwasu fosforowego (V) (H₃PO₄):
Masa molowa H₃PO₄ = 98 g/mol
98 g H₃PO₄ zawiera 6,022 x 10²³ cząsteczek
x g H₃PO₄ zawiera 20 cząsteczek
x = (20 x 98) / (6,022 x 10²³) = 3,25 x 10⁻²¹ g H₃PO₄
Te przykłady pokazują, jak obliczenia molowe są wykorzystywane do rozwiązywania praktycznych problemów chemicznych, takich jak wyznaczanie masy cząsteczkowej czy liczby cząsteczek w próbce.