Skala pH i obliczanie pH roztworów
Skala pH jest fundamentalnym narzędziem w chemii, służącym do określania kwasowości lub zasadowości roztworów. Obejmuje ona zakres od 0 do 14, gdzie wartości poniżej 7 wskazują na odczyn kwaśny, 7 oznacza odczyn obojętny, a wartości powyżej 7 świadczą o odczynie zasadowym.
Definicja: pH to ujemny logarytm dziesiętny ze stężenia jonów wodorowych [H+] w roztworze.
Jak obliczyć pH mając stężenie molowe jonów wodorowych? Stosuje się wzór: pH = -log[H+]. Analogicznie, dla roztworów zasadowych używa się pojęcia pOH, które oblicza się jako: pOH = -log[OH-].
Highlight: Ważne jest, aby pamiętać, że suma pH i pOH zawsze wynosi 14: pH + pOH = 14.
Obliczanie pH wzory są kluczowe w chemii analitycznej. Na przykład, aby obliczyć pH roztworu HCl o stężeniu 0,1 mol/dm³, należy zastosować wzór pH = -log[0,1] = 1.
Example: Oblicz pH roztworu NaOH o stężeniu 0,01 mol/dm³. Rozwiązanie: Najpierw obliczamy pOH = -log[0,01] = 2, a następnie pH = 14 - pOH = 14 - 2 = 12.
Woda, choć uważana za obojętną, w rzeczywistości ulega autodysocjacji w minimalnym stopniu. Stała dysocjacji wody (Kw) wynosi 10⁻¹⁴, co prowadzi do pH wody równego 7.
Wskaźniki kwasowo-zasadowe są niezwykle pomocne w szybkim określaniu pH roztworu. Najpopularniejsze to:
- Papierek wskaźnikowy - zmienia kolor w zależności od pH roztworu.
- Oranż metylowy - czerwony w roztworach kwaśnych, żółty w zasadowych.
- Fenoloftaleina - bezbarwna w roztworach kwaśnych i obojętnych, malinowa w zasadowych.
Vocabulary: Wskaźniki chemiczne i ich zabarwienie to substancje zmieniające kolor w zależności od pH środowiska.
Naturalne wskaźniki pH można znaleźć również w przyrodzie, na przykład sok z czerwonej kapusty zmienia kolor od czerwonego w kwaśnym środowisku do niebiesko-zielonego w zasadowym.
Quote: "pH > 7 jaki to odczyn? Zasadowy."
Znajomość skali pH i umiejętność obliczania pH roztworu są kluczowe w wielu dziedzinach, od chemii analitycznej po biologię i ochronę środowiska. Pozwalają one na precyzyjne określenie charakteru substancji i przewidywanie ich zachowania w różnych warunkach.