Polityka zaborców i rozwój ruchów politycznych
W zaborze pruskim prowadzono politykę germanizacji. Hakata ZwiązekWspieraniaNiemczyznynaKresachWschodnich służyła działaniom germanizacyjnym. Przykładem oporu wobec germanizacji były wydarzenia we Wrześni, gdzie dzieci odmówiły odmawiania modlitwy po niemiecku.
Definicja: Kulturkampf to polityka kanclerza Ottona von Bismarcka mająca na celu ograniczenie wpływów Kościoła katolickiego w państwie pruskim.
W zaborze austriackim wprowadzono autonomię galicyjską, co umożliwiło rozwój polskiego szkolnictwa i kultury.
Na przełomie XIX i XX wieku rozwinęły się nowe ruchy polityczne:
- Polska Partia Socjalistyczna PPS - dążyła do poprawy sytuacji robotników i walki o niepodległość
- Endecja NarodowaDemokracja - ruch o ideologii nacjonalistycznej, na czele z Romanem Dmowskim
- Polskie Stronnictwo Ludowe PSL - reprezentowało interesy chłopów, liderem był Wincenty Witos
Highlight: Józef Piłsudski stworzył Organizację Bojową PPS, która przeprowadzała akcje zbrojne przeciwko rosyjskim instytucjom i urzędnikom.
Quote: "Być zwyciężonym i nie ulec to zwycięstwo, zwyciężyć i spocząć na laurach to klęska." - Józef Piłsudski
Ważne wydarzenia z początku XX wieku:
- Rewolucja 1905 roku w Rosji, zapoczątkowana przez "Krwawą Niedzielę" w Petersburgu
- Wzrost nastrojów niepodległościowych wśród Polaków
Vocabulary: Trójlojalizm - postawa polegająca na porzuceniu walki o niepodległość i rozwijaniu współpracy z zaborcami, propagowana przez część polskich elit po upadku powstania styczniowego.
Józef Piłsudski odegrał kluczową rolę w dążeniach niepodległościowych, tworząc organizacje paramilitarne i przygotowując kadry przyszłego Wojska Polskiego. Jego działalność, wraz z wysiłkami innych polityków i dyplomatów, przyczyniła się do odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918 roku.
