Kontrreformacja i Sobór Trydencki
Sobór trydencki był kluczowym wydarzeniem w historii Kościoła katolickiego, zwołanym przez papieża Pawła III w 1545 roku w Trydencie. Celem soboru było znalezienie skutecznego sposobu walki z reformacją i umocnienie wśród wiernych przekonania o tym, że katolicyzm jest jedyną drogą do zbawienia. Podczas obrad ścierały się dwie koncepcje reform: jedna dążąca do odnowy religijnej i doktrynalnej, druga odrzucająca jakikolwiek kompromis wobec innowierców. Ostatecznie zwyciężyła druga koncepcja, co dało początek kontrreformacji.
Definicja: Kontrreformacja to ruch w Kościele katolickim mający na celu przeciwdziałanie reformacji i wzmocnienie pozycji katolicyzmu.
Najważniejsze postanowienia soboru trydenckiego obejmowały reformy doktrynalne i organizacyjne. Za źródła wiary uznano Pismo Święte i całą tradycję katolicką, potwierdzono znaczenie wszystkich sakramentów, zwłaszcza kapłaństwa, oraz stwierdzono, że święci są pośrednikami między wiernymi a Bogiem. Potępiono również teorię o predestynacji.
Przykład: Jednym z przykładów kontrreformacji było wprowadzenie zakazu sprawowania wielu urzędów kościelnych przez jedną osobę, co miało na celu poprawę dyscypliny wśród duchownych.
Sobór zajął się także wzmocnieniem organizacji Kościoła. Wprowadzono obowiązek noszenia sutann przez duchownych, potwierdzono celibat, oraz zorganizowano seminaria duchowne w celu podniesienia poziomu wykształcenia i moralności księży. Liturgię sprawowano po łacinie, z kapłanem zwróconym twarzą do ołtarza.
Highlight: Wpływ kontrreformacji na kulturę baroku był znaczący, co widać w rozwoju sztuki sakralnej i architektury kościelnej tego okresu.
Skutki kontrreformacji obejmowały również powstanie nowych instytucji, takich jak zakon jezuitów (1534 r.) i Święte Oficjum (1542 r.). W 1559 roku ogłoszono indeks ksiąg zakazanych, co było jednym z narzędzi walki z rozprzestrzenianiem się idei reformacyjnych.