Od wojny krymskiej do zjednoczenia Włoch (NE 3)

Alternatywny zapis:

się przed znacznie liczniejszym wrogiem. Określenie to pochodzi z czasów wojny krymskiej, gdy szkoccy piechurzy (w czerwonych mundurach) odparli szarżę rosyjskiej kawalerii. Zjednoczenie Włoch Risorgimento – ruch, którego celem było budzenie włoskiej świadomości narodowej i dążenie do utworzenia zjednoczonych i niepodległych Włoch. Przeciwnikiem zjednoczenia była Austria, ponieważ na mocy kongresu wiedeńskiego otrzymała północne ziemie włoskie. Z państw włoskich największe znaczenie miało Królestwo Sardynii (Piemont) – monarchia konstytucyjna ze swobodami obywatelskimi, najlepiej rozwinięta gospodarczo i cywilizacyjnie. Premierem był Camillo Cavour, królem Wiktor Emanuel II. W czasie wojny krymskiej Sardynia wsparła Turcję u boku Francji. W 1858 r. Sardynia zgodziła się oddać Francji Niceę i część Sabaudii, w zamian za poparcie udzielone przez Napoleona III. Wiosną 1859 r. Austria wystąpiła zbrojnie przeciwko Sardynii. Sardyńczyków wsparła sojusznicza Francja, której armia pokonała Austrię w bitwach pod Magentą i Solferino. Francuzi odebrali Austrii Lombardię i przekazali ją Sardynii (Piemontowi). Giuseppe Garibaldi – włoski rewolucjonista i działacz niepodległościowy, zachęcał do walki na rzecz zjednoczenia Włoch. W 1860 r. w wyniku powstań obalono monarchie w Toskanii, Parmie i Modenie. Na podstawie plebiscytu przyłączono ich ziemie do Królestwa Sardynii. Terytorium Państwa Kościelnego ograniczono do Rzymu, na jego zależność od Włoch nie pozwoliła Francja. Również w 1860 r. wybuchło powstanie przeciwko władcy Królestwa Obojga Sycylii. Włoskich powstańców wsparł Giuseppe Garibaldi organizując wyprawę ,,tysiąca czerwonych koszul" (koszule w tym kolorze nosili ochotnicy dowodzeni przez Garibaldiego). Powstańcy opanowali Sycylię. We wrześniu 1860 r. powstańcy połączeni z armią Piemontu zdobyli Neapol. W plebiscycie Włosi z południa opowiedzieli się za zjednoczeniem. W 1861 r. parlament ogłosił powstanie Królestwa Włoch. Królem został Wiktor Emanuel II, pierwszym premierem - Camillo Cavour. Konstytucja była wzorowana na sardyńskiej. W 1866 r. Włochy wsparły Prusy w wojnie z Austrią, dzięki temu zyskały Wenecję (po klęsce Austrii). W 1870 r. Włosi zajęli Rzym, opuszczony przez wojska francuskie w trakcie wojny francusko-pruskiej. Posiadłości papieskie ograniczono do Watykanu. Stolicami zjednoczonego Królestwa Włoch były kolejno: Turyn, Florencja, Rzym. Słynny kompozytor Giuseppe Verdi był zwolennikiem idei zjednoczenia i popularyzował ją w swoich operach np. Nabucco. Jean Henri Dunant – szwajcarski kupiec, który brał udział w opatrywaniu rannych żołnierzy na polu bitwy pod Solferino (24 czerwca 1859 r.). Napisał o tym książkę, która przyczyniła się do uchwalenia pierwszego międzynarodowego porozumienia o sposobie prowadzenia wojen - pierwszej konwencji genewskiej. Personel medyczny i cywile pomagający rannym nie mieli być atakowani a żołnierze mieli być opatrywani niezależnie od narodowości. Szpitale i służby medyczne były oznaczane czerwonym krzyżem. Powstała organizacja Czerwonego Krzyża pomagająca ofiarom konfliktów na całym świecie. Była to pierwsza pozarządowa organizacja międzynarodowa. MZ Learning Notatka stworzona na podstawie podręcznika „Poznać przeszłość 3" wydawnictwa Nowa Era, wydanie 2021 r.