Programy polityczne i działania przed powstaniem
Programy polityczne Białych i Czerwonych różniły się znacząco w kwestii metod osiągnięcia niepodległości. Biali preferowali działania legalne i ostrożne, podczas gdy Czerwoni opowiadali się za natychmiastowym powstaniem zbrojnym.
Program Białych zakładał:
- Legalne dążenie do niepodległości
- Powstanie zbrojne tylko w ostateczności i przy poparciu Francji i Wielkiej Brytanii
- Uwłaszczenie chłopów w Królestwie Polskim z odszkodowaniem dla właścicieli ziemskich
Program Czerwonych był bardziej radykalny:
- Natychmiastowe powstanie zbrojne jako droga do niepodległości
- Uwłaszczenie chłopów w Królestwie Polskim bez odszkodowań
- Zaangażowanie wszystkich grup społecznych w walkę o niepodległość
Example: Czerwoni tworzyli tajne organizacje, które miały przygotować powstanie, angażując różne grupy społeczne i dążąc do zmian demokratycznych.
Aleksander Wielopolski, jako naczelnik rządu cywilnego, próbował wprowadzić reformy mające na celu złagodzenie zależności Polaków od Rosji i stopniowe uzyskanie autonomii. Jego działania obejmowały:
Highlight: Wielopolski wprowadził oczynszowanie chłopów, zniósł dyskryminację Żydów, zreformował częściowo oświatę i otworzył Szkołę Główną w Warszawie (uniwersytet).
Jednak reformy Wielopolskiego nie zyskały poparcia społeczeństwa, a on sam był postrzegany jako zdrajca. W odpowiedzi na rosnące napięcia, Wielopolski zdecydował się na przeprowadzenie branki, co bezpośrednio przyczyniło się do wybuchu powstania.