Rugi pruskie i walka o ziemię

Kolejnym etapem germanizacji były deportacje Polaków i próby przejęcia polskiej własności ziemskiej.

Definition: Rugi pruskie - masowe wysiedlenia polskich obywateli Rosji i Austro-Węgier z Prus w 1885 roku.

Highlight: Komisja Kolonizacyjna utworzona w 1886 roku miała za zadanie wykupywać polskie grunty i osiedlać na nich niemieckich kolonistów.

Example: Ustawa wywłaszczeniowa z 1908 roku dawała prawo do przymusowego wywłaszczania polskich majątków.

Autonomia galicyjska

W przeciwieństwie do zaboru pruskiego, w Galicji Polacy uzyskali znaczną autonomię.

Highlight: Sejm Krajowy we Lwowie otrzymał kompetencje w zakresie kultury, oświaty i gospodarki lokalnej.

Quote: "Przy Tobie, Najjaśniejszy Panie, stoimy i stać chcemy" - fragment adresu konserwatystów do cesarza z 1866 roku.

Example: Autonomia obejmowała polonizację szkolnictwa, utworzenie Resortu do spraw Galicji i szereg swobód obywatelskich.

Vocabulary: Landeskultur - kultura krajowa, termin określający sprawy kultury i oświaty w autonomicznej Galicji.

Kulturkampf i początki germanizacji

Okres po zjednoczeniu Niemiec w 1871 roku przyniósł nasilenie polityki antypolskiej w zaborze pruskim. Otto von Bismarck rozpoczął walkę z Kościołem katolickim i mniejszościami narodowymi w ramach Kulturkampfu.

Definition: Kulturkampf to polityka zwalczania wpływów Kościoła katolickiego w Prusach, zapoczątkowana przez Bismarcka.

Highlight: Pierwszym aktem prawnym Kulturkampfu był Paragraf o Kazalnicy z 1871 roku, zakazujący duchownym krytykowania władzy podczas kazań pod groźbą więzienia.

Example: Ustawy majowe z lat 1873-1875 wprowadzały kontrolę państwa nad kształceniem duchownych i obsadzaniem stanowisk kościelnych.

Vocabulary: Partykularyzm - dążenie do zachowania odrębności i niezależności przez poszczególne regiony lub grupy społeczne.