Funkcja liniowa i jej właściwości
Funkcja liniowa może być zapisana w dwóch podstawowych postaciach. Postać kierunkowa to y = ax + b, gdzie a to współczynnik kierunkowy określający nachylenie prostej, a b to wyraz wolny wskazujący punkt przecięcia z osią OY (0, b).
Współczynnik kierunkowy można obliczyć ze wzoru: a = y2−y1/x2−x1 dla dowolnych dwóch punktów na prostej. Wartość a mówi nam o charakterze funkcji:
- gdy a > 0 - funkcja jest rosnąca
- gdy a = 0 - funkcja jest stała
- gdy a < 0 - funkcja jest malejąca
Miejsce zerowe funkcji liniowej to punkt, w którym wykres przecina oś OX. Obliczamy je ze wzoru: x₀ = -b/a. Warto też znać postać ogólną funkcji: Ax + By + C = 0.
💡 Wskazówka: Jeśli masz trudności z zapamiętaniem znaczenia współczynnika kierunkowego, pomyśl o nim jak o "stromości" prostej - im większa wartość bezwzględna, tym bardziej stroma prosta.
Dwie proste mogą względem siebie układać się na trzy sposoby, co odpowiada trzem typom układów równań:
- proste przecinają się → układ oznaczony (jedno rozwiązanie)
- proste pokrywają się → układ nieoznaczony (nieskończenie wiele rozwiązań)
- proste są równoległe → układ sprzeczny (brak rozwiązań)
Proste są równoległe, gdy mają równe współczynniki kierunkowe a1=a2, a prostopadłe, gdy iloczyn ich współczynników kierunkowych wynosi -1 a1⋅a2=−1. Szczególnym przypadkiem funkcji liniowej jest proporcjonalność prosta y = ax (gdzie a > 0), opisująca wielkości wprost proporcjonalne.