Podstawowe systemy gospodarcze i rodzaje rynków
Dokument przedstawia kluczowe informacje na temat systemów gospodarczych i rodzajów rynku. Omawia trzy podstawowe systemy ekonomiczne: gospodarkę rynkową, nakazową (planowaną) oraz tradycyjną.
Definicja: Rynek to całokształt transakcji kupna-sprzedaży oraz warunki, w jakich te transakcje przebiegają.
Następnie przedstawiono podział rynków według trzech kryteriów:
-
Co jest sprzedawane - wymieniono przykłady rynków takich jak hotelarski, warzyw i owoców, odzieżowy, turystyczny, nieruchomości oraz pracy.
-
Zasięg terytorialny - od rynku globalnego, przez międzynarodowy, krajowy, regionalny, aż po lokalny.
-
Kto jest silniejszy - rynek producenta lub konsumenta.
Dokument omawia również cztery kluczowe elementy rynku:
Definicja: Popyt to ilość dóbr i usług, jaką nabywcy chcą i mogą kupić za określoną cenę i w określonym czasie.
Definicja: Podaż to ilość dóbr i usług, jaką producenci i sprzedawcy chcą sprzedać po określonej cenie i w określonym czasie.
Trzecim elementem jest cena.
Na końcu przedstawiono wykres ilustrujący równowagę rynkową, nadwyżkę i niedobór na przykładzie rynku telewizorów. Wykres pokazuje krzywą popytu i podaży oraz punkt równowagi rynkowej.
Definicja: Cena równowagi rynkowej to taka cena, przy której wielkość podaży jest taka sama jak popytu.
Dokument stanowi zwięzłe wprowadzenie do podstawowych pojęć ekonomicznych, takich jak systemy gospodarcze, rodzaje rynku, funkcje rynku oraz równowaga rynkowa.