Powstanie Stanów Zjednoczonych
Początki konfliktu i droga do niepodległości
"Bostońskie picie herbaty" w 1773 roku było symbolicznym początkiem konfliktu kolonii z Wielką Brytanią, gdy koloniści wrzucili ładunek herbaty do wody w proteście przeciwko polityce podatkowej.
W odpowiedzi na narastające napięcia, w 1774 roku zwołano I Kongres Kontynentalny, podczas którego:
- Powołano milicję (oddziały samoobrony)
- Potępiono represje brytyjskie wobec kolonistów
Rok później, w 1775 roku, odbył się II Kongres Kontynentalny, który:
- Utworzył Armię Kontynentalną
- Powierzył dowództwo nad nią Jerzemu Waszyngtonowi, przyszłemu pierwszemu prezydentowi
Kluczowa data: 4 lipca 1776 roku ogłoszono Deklarację Niepodległości opracowaną przez Thomasa Jeffersona, która formalnie proklamowała powstanie Stanów Zjednoczonych Ameryki.
Droga do zwycięstwa i ustanowienie państwa
Przełomowym momentem wojny o niepodległość była bitwa pod Yorktown w 1781 roku, która ostatecznie przesądziła o losach konfliktu na korzyść Amerykanów.
Formalnie niepodległość została uznana przez Wielką Brytanię w pokoju w Wersalu w 1783 roku.
Konstytucja Stanów Zjednoczonych została uchwalona 17 września 1787 roku i ustanowiła:
- Strukturę władz państwa
- Cele rządu federalnego i metody ich realizacji
- Trójpodział władzy (legislatywa, egzekutywa, judykatywa)
Struktura władz w nowym państwie
Kongres (parlament) składał się z:
- Senatu
- Izby Reprezentantów
Prezydent sprawował władzę wykonawczą:
- Powoływał ministrów
- Posiadał prawo weta wobec Kongresu
Sąd Najwyższy odpowiadał za:
- Rozstrzyganie sporów między stanami
- Interpretację konstytucji
- Ocenę zgodności nowych praw
Ważna zasada: USA zostało zorganizowane jako federacja stanów, gdzie każdy stan posiadał autonomię, własne prawa, sądy, administrację i władze wykonawcze.
Rząd Federalny zajmował się:
- Polityką zagraniczną
- Armią
- Finansami
Polski wkład w amerykańską niepodległość
W walce o niepodległość Stanów Zjednoczonych znaczący udział mieli również Polacy:
- Kazimierz Pułaski - generał, który utworzył legion specjalizujący się w zadaniach zwiadowczych
- Tadeusz Kościuszko - odpowiedzialny za budowę fortyfikacji, które odegrały ważną rolę w obronie amerykańskich pozycji
Ciekawostka historyczna: Kazimierz Pułaski jest nazywany "ojcem amerykańskiej kawalerii", a Tadeusz Kościuszko zaprojektował fortyfikacje West Point, gdzie dziś mieści się prestiżowa akademia wojskowa.
