Szkoła, jako druga po rodzinie najważniejsza instytucja w życiu młodego człowieka, pełni szereg istotnych funkcji:

1. Funkcja kształcąca - polega na przekazywaniu wiedzy, uczeniu konkretnych umiejętności i logicznego sposobu myślenia.
2. Funkcja wychowawcza - koncentruje się na kształtowaniu dobrych postaw i przygotowaniu młodych osób do życia w społeczeństwie.
3. Funkcja opiekuńcza - obejmuje wspomaganie rozwoju młodego człowieka, zaspokajanie jego potrzeb i tworzenie odpowiednich warunków do nauki.
4. Funkcja kulturowa - uświadamia uczniom istnienie wartości i norm obowiązujących w kulturze, w której żyją.

Vocabulary: Grupy społeczne WOS to temat obejmujący analizę różnych zbiorowości, w tym rodziny i szkoły jako podstawowych grup społecznych.

Struktura szkolnictwa w Polsce obejmuje:

• Szkołę podstawową $8 lat$
• Szkoły ponadpodstawowe: Liceum ogólnokształcące $4 lata$ Technikum $5 lat$ Szkoła branżowa I stopnia $3 lata$ i II stopnia $2 lata$
• Szkoła specjalna przysposabiająca do pracy $3 lata$
• Szkoła policealna
• Studia wyższe

Definition: Obowiązki ucznia Prawo oświatowe określa jako zestaw powinności, które uczeń musi wypełniać w trakcie swojej edukacji.

Prawa ucznia obejmują m.in.:

• Prawo do przerw między lekcjami i odpoczynku
• Prawo do swobodnego wyrażania myśli i przekonań
• Prawo do rozwijania swoich zainteresowań i zdolności
• Prawo do informacji o zakresie wymagań edukacyjnych, kryteriach oceniania i statucie szkoły

Obowiązki ucznia to przede wszystkim:

1. Dbanie o porządek w szkole
2. Szanowanie uczniów, nauczycieli i pracowników szkoły
3. Wykonywanie poleceń dyrektora, nauczycieli i innych pracowników szkoły
4. Systematyczne, punktualne i aktywne uczestniczenie w lekcjach

Quote: "Szkoła jest miejscem, gdzie uczeń nie tylko zdobywa wiedzę, ale także uczy się funkcjonować w społeczeństwie."

Budżet domowy to zestawienie dochodów i wydatków gospodarstwa domowego. Jest to kluczowy element funkcji ekonomicznej rodziny.

Dochody w budżecie domowym mogą pochodzić z różnych źródeł:

1. Wynagrodzenie $zarobki$ z tytułu umowy o pracę
2. Zyski z działalności gospodarczej lub rolniczej
3. Korzyści uzyskane z majątku $np. z wynajmu nieruchomości$
4. Świadczenia społeczne
5. Sprzedaż $np. na portalach aukcyjnych$
6. Darowizny rzeczowe i pieniężne

Example: Przykładem dochodu może być pensja rodzica pracującego na etacie lub zysk z wynajmu mieszkania.

Wydatki w budżecie domowym obejmują:

1. Opłaty $np. rachunki za mieszkanie$
2. Raty kredytowe $np. spłata kredytu mieszkaniowego$
3. Zakupy $np. żywności, napojów, ubrań i obuwia$
4. Koszty usług $np. zapłata za wizytę u lekarza$
5. Koszty komunikacji $np. bilety na komunikację miejską$
6. Niektóre podatki $np. podatek od zakupu auta$
7. Składki $np. na ubezpieczenie medyczne$

Highlight: Umiejętne zarządzanie budżetem domowym jest kluczowe dla stabilności finansowej rodziny i realizacji jej funkcji ekonomicznej.

Planowanie budżetu domowego jest istotnym elementem edukacji ekonomicznej, którą człowiek w społeczeństwie powinien zdobyć w ramach przygotowania do dorosłego życia. Jest to praktyczna umiejętność, która łączy wiedzę zdobytą w szkole z realiami życia codziennego.

Definition: Funkcje rodziny Tyszka to koncepcja socjologiczna, która szczegółowo analizuje role i zadania rodziny w społeczeństwie, w tym aspekty ekonomiczne.

Człowiek jako istota społeczna rozwija się przede wszystkim w rodzinie. Rodzina pełni kluczowe funkcje w społeczeństwie, które można podzielić na cztery główne kategorie:

1. Funkcja prokreacyjna - związana z wydawaniem na świat potomstwa.
2. Funkcja opiekuńcza - obejmująca opiekę rodziców nad dziećmi oraz dorosłych dzieci nad rodzicami.
3. Funkcja socjalizacyjna - polegająca na przygotowaniu dzieci do życia w społeczeństwie.
4. Funkcja ekonomiczna - zapewniająca członkom rodziny środki finansowe na zaspokojenie podstawowych potrzeb.

Highlight: Najważniejsze funkcje rodziny to prokreacja, opieka, socjalizacja i zapewnienie bytu ekonomicznego.

Dziecko w rodzinie ma określone prawa, które są gwarantowane przez państwo. Do najważniejszych należą:

• Prawo do posiadania matki i ojca
• Prawo do nauki i ochrony zdrowia
• Prawo do wypoczynku, czasu wolnego, rozrywki i zabawy
• Prawo do bycia wysłuchanym i uwzględnienia zdania dziecka

Definition: Prawa i obowiązki ucznia szkoły podstawowej to zestaw zasad regulujących funkcjonowanie dziecka w środowisku szkolnym.

Jednocześnie dziecko ma również obowiązki wobec rodziny:

1. Obowiązek posłuszeństwa wobec rodziców
2. Obowiązek przedszkolny i szkolny oraz obowiązek nauki do 18 roku życia
3. Obowiązek pomocy w prowadzeniu wspólnego gospodarstwa domowego
4. Obowiązek ponoszenia kosztów utrzymania, jeśli dziecko osiąga dochody z własnej pracy i mieszka u rodziców

Example: Przykładem realizacji obowiązku szkolnego jest codzienne uczęszczanie na lekcje i aktywny udział w zajęciach.