Alternatywny zapis:

tym większa podaż pracy) migracje zagraniczne (wyjazdy za granice zmniejszają podaż na pracę w ojczyźnie) mobilność potencjalnych pracowników (im mniejsza skłonność do zmiany pracy tym niższa podaż pracy) inne (przemiany strukturalne w gospodarce, wielkość i struktura zasobów siły roboczej, poziom mechanizacji) inne (preferencje i tradycje społeczne, poziom cen towarów i usług, system kształcenia) podstawowe kryterium oceny rynku pracy to relacja wielkości podaży do wielkości popytu, zwykle jest przewaga jednego z czynników i wtedy mówimy o nierównowadze na rynku pracy współczynnik aktywności zawodowej to stosunek liczby osób aktywnych zawodowo do liczby osób w wieku produkcyjnym, w procentach wskaźnik zatrudnienia procentowy udział ludności pracującej w ogólnej liczbie ludności danej kategorii (np. wiekowej) aktywność zawodowa to uczestnictwo w życiu społecznym oraz procesie pracy - osoby zatrudnione i bezrobotne, ale ubiegające się o pracę bezrobocie występuje wtedy, gdy liczba osób poszukujących pracy przewyższa liczbę wolnych stanowisk stopa bezrobocia miara bezrobocia, przedstawia procentowy udział bezrobotnych w ogólnej liczbie ludności aktywnej zawodowo aktywne poszukiwanie pracy to podejmowanie różnego rodzaju działań mających na celu znalezienie zatrudnienia rozpoznanie rynku pracy realne określenie własnych predyspozycji i możliwości zawodowych (kompetencje twarde i miękkie) poszukiwanie potencjalnych pracodawców ● nawiązywanie kontaktu z pracodawcami i odpowiednie zaprezentowanie się ● rozpoznanie na rynku pracy to przygotowania do poszukiwania przyszłej pracy, zapoznanie się z wymaganiami i objęcie odpowiedniej drogi rozwoju aby zdobyć zatrudnienie, jest to zdobycie informacji na temat zawodów deficytowych i nadwyżkowych i wymagań stawianych kandydatom przez pracodawców oraz wysokości wynagrodzenia jak rozpoznać własne predyspozycje i możliwości zawodowe? →nie kierować się potrzebami rynku - bo są tymczasowe → realne ocenienie własnych predyspozycji i możliwości zawodowych - zainteresowania, cechy osobowości, talenty, ograniczenie np. zdrowotne → zainteresować się wymaganiami pracodawców: kompetencje twarde odpowiednie wykształcenie • znajomość języka obcego ● odpowiednie kwalifikacje i doświadczenie zawodowe (wolontariat, praktyki zawodowe i staże, praca wakacyjna) kompetencje miękkie umiejętność skutecznego komunikowania się ● zdolność do współpracy i kierowaniem zespołem ● asertywność i pewność siebie kreatywność i wychodzenie z inicjatywą myślenie logiczne i analityczne ● etyczne postępowanie ● odpowiedzialność, zdyscyplinowanie i sumienność ● radzenie sobie ze stresem chęć nauki i rozwoju sposoby szukania pracy: sieć kontaktów osobistych(rodzina, krewni), bezpośredni kontakt z pracodawcą, urzędy pracy i agencje pośrednictwa pracy, ogłoszenie w mediach, agencje doradztwa personalnego (dla specjalistów) 5. Sieć kontaktów osobistych 4. Bezpośredni kontakt z pracodawcą 3. Agencje doradztwa personalnego 2. Urzędy pracy i agencje pośrednictwa pracy 1. Ogłoszenia w mediach JAK WIĘKSZOŚĆ LUDZI POSZUKUJE PRACY JAK PRACOWNICY ZNAJDUJĄ PRACOWNIKÓW 1. Sieć kontaktów, referencje innych pracowników 2. Analiza ofert bezpośrednio złożonych w firmie 4. Urzędy pracy i agencje pośrednictwa pracy 5. Ogłoszenia w mediach 6. Agencje doradztwa personalnego dokumenty aplikacyjne: ● życiorys zawodowy - CV - najważniejsze informacje o wykształceniu oraz dotychczasowym przebiegu zatrudnienia i zdobytym doświadczeniu zawodowym kandydata do pracy list motywacyjny - stanowi rozwinięcie i uzupełnienie życiorysu, kandydat podkreśla w nim swoje zalety, predyspozycje oraz kwalifikacje do zajęcia danego stanowiska, podaje korzyści jakie może przynieść jego zatrudnienie Europass CV to jednolity wzorzec dokumentu, pozwalający przedstawić swoje umiejętności i kompetencje w sposób zrozumiały dla europejskich pracodawców, nie trzeba dodawać listu motywacyjnego bo Europass to 2w1 - np. Paszport Językowy, Mobilność, Suplement do Dyplomu Potwierdzającego Kwalifikacje Zawodowe, Suplement do Dyplomu jak napisać CV? 1. dane personalne i osobowe - imię i nazwisko, data urodzenia, adres zamieszkania i zameldowania, numer telefonu, adres e-mail (formalny), zdjęcie (niekoniecznie) 2. wykształcenie - ukończone szkoły lub uzyskane tytuły zawodowe, podajemy okres nauki, odwrócona chronologia 3. doświadczenie zawodowe - tylko takie które są istotne dla zabieganej pracy, okres doświadczenia 4. szkolenia i inne doświadczenia - tylko najważniejsze, istotne dla zabieganej pracy, za duża ilość różnorodnych kursów może wywołać wrażenia bycia niezdecydowanym co do swoich zainteresowań 5. umiejętności - języki jakimi się posługujemy (określenie stopnia ich znajomości, certyfikaty lub dyplomy), dodatkowe umiejętności i kwalifikacje 6. zainteresowania - mogą być niezwiązane z ubiegania pracą 7. zgoda na przetwarzanie danych osobowych - jej brak oznacza, że pracodawca nie może wykorzystać CV 8. podpis najczęstsze błędy: brak zgody na przetwarzanie danych osobowych, nieformalny adres e-mail, błędy językowe, chaotyczna treść, zbyt duża objętość dokumentu, niekompletność danych osobowych, podanie fałszywych informacji, zawieranie CV niezwiązanych z przyszłą pracą, nieprecyzyjne informacje, brak podpisu jak napisać list motywacyjny? 1. dane personalne - miejscowość i data w prawym górnym rogu, w lewym górnym: imię i nazwisko, adres zamieszkania, numer telefonu, adres e-mail 2. dane adresata listu - imię i nazwisko osoby do której piszemy, nazwa i adres firmy 3. zwrot grzecznościowy - Szanowna Pani/Panie/Państwo, forma grzecznościowa podczas całego listu 4. określenie stanowiska, na które się aplikuje - źródło z którego pochodzą informacje o ofercie pracy, numer referencyjny ogłoszenia, stanowisko o jakie się ubiegamy 5. uzasadnienie złożenia aplikacji na dane stanowisko - najważniejsza część, podkreślić swoje pozytywne cechy i posiadane umiejętności, kiedy zostały nabyte i jak były wykorzystane 6. zapewnienie o korzyściach dla firmy - jakie korzyści będzie miała firma z zatrudnienia 7. deklaracja chęci spotkania oraz ustalenie formy kontaktu - chęć ponownego kontaktu (rozmowa kwalifikacyjna lub telefonicznie), podkreślić że jest się osobą dyspozycyjną, nie wyznaczać terminu ewentualnego spotkania 8. zakończenie - zwrot grzecznościowy Z poważaniem/Z wyrazami szacunku, podpis i ewentualnie klauzula o przetwarzaniu danych osobowych jeśli nie było w CV najczęstsze błędy: złożenie samego CV bez listu motywacyjnego, powielanie informacji z CV w liście, pomyłki w danych adresata, niestandardowa forma, przesadne akcentowanie braku doświadczenia zawodowego, wyliczenie swoich umiejętności bez odniesienia do doświadczeń, fałszywe informacje, błędy językowe rozmowa kwalifikacyjna to rozmowa przeprowadzana przez osobę rekrutującą (najczęściej pracodawcę) z kandydatem do pracy, jest to najważniejszy etap rekrutacji, należy zrobić dobre pierwsze wrażenie (reguła 4x20), ponieważ pracodawca ma niewiele czasu na zdecydowanie o naszym zatrudnieniu przebieg rozmowy kwalifikacyjnej ● spóźnienie jest niedopuszczalne ● rekrutujący pierwszy wyciąga rękę i wskazuje kandydatowi miejsce do siedzenia najpierw na luźno potem pytania rekrutujące - mogą to być zadania sprawdzające kompetencje twarde i miękkie ● w trakcie rozmowy kandydat powinien uważnie słuchać rekrutera i odpowiadać jasno i zwięźle ● zakończenie: propozycja o pracę/kolejnego spotkania/zapowiedzią przemyślenia możliwości zatrudnienia/odmową jak przygotować się do rozmowy kwalifikacyjnej: 1. ponowna analiza CV i listu motywacyjnego - przygotowanie dowodów na poparcie info w CV, na niewygodne pytania, zagadnienia które uzupełnią info z CV, dokumenty i certyfikaty 2. powtórna analiza wiadomości na temat danego stanowiska - przypomnieć wymagania pracodawcy, analiza obowiązków, wynagrodzenia i problemów osób na tym samym stanowisku 3. zebranie i uporządkowanie pogłębionych informacji o potencjalnym pracodawcy - info o branży i profilu firmy, długości jej funkcjonowania i jej pozycji na rynku, grupa jej odbiorców, szczególne wydarzenia 4. techniczne przygotowanie do rozmowy - sprawdzić adres, dojazd, aby się nie spóźnić, odpowiedni wygląd, kompletność dokumentów, wyspanie i relax najczęstsze pytania podczas rozmowy o pracę: dlaczego Pani chce pracować w naszej firmie/na tym stanowisku - aby sprawdzić co kandydat wie o firmie i pracy na danym stanowisku - posiadam wykształcenie i kwalifikacje odpowiednie do pracy na tym stanowisku. Zatrudnienie mnie przyniesie korzyść firmie w postaci pracowitego pracownika, a ja zyskam możliwość rozwoju • jaka jest pani największa wada - aby sprawdzić czy kandydat dostrzega swoje słabe strony i coś z tym robi - w odpowiedzi wymieniamy wady które mają niewielkie znaczenie dla stanowiska, te nad którymi pracujemy lub prawie wyeliminowaliśmy ● jakie są pani oczekiwania finansowe - Oczekuje 5k zł netto. Jest to średnia stawka zarobków osób zajmujących to samo stanowisko z podobnymi do moich kwalifikacjami. najczęściej popełniane błędy podczas rozmowy kwalifikacyjnej: spóźnienie lub zbyt wczesne przyjście nie dopasowany wygląd obgadywanie starej firmy na temat poufnych informacji, opowiadanie kłamstw ● odpowiadanie pytaniem na pytanie ● brak kultury osobistej ● niewłaściwa mowa ciała ● chaotyczna lub wulgarna wypowiedź Kodeks pracy to akt prawny regulujący prawa i obowiązki wszystkich pracowników objętych stosunkiem pracy oraz określający minimum obowiązków pracodawców, dotyczy m.in. wysokości wynagrodzenia za pracę, obowiązków pracownika i pracodawcy, czasu pracy, BHP, urlopów, sposób rozpatrywania sporów między pracownikiem a pracodawcą podstawowe zasady prawa pracy: wolności pracy - swobodny wybór pracy ● swobody nawiązywania stosunku pracy - stosunek pracy jest wynikiem zgodnego oświadczenia woli pracownika i pracodawcy ● równego traktowania pracowników - równe prawa zakaz dyskryminacji ● prawo do godziwego wynagrodzenia ● formy zatrudnienia: ➜ nawiązania stosunku pracy umowa o pracę powołanie wybór mianowanie spółdzielcza umowa o pracę zawarcia umowy cywilnoprawnej umowa-zlecenie umowa o dzieło kontrakt menadżerski umowa agencyjna wolontariat staż praktyka absolwencka stosunek pracy to podstawowa forma prawna, w ramach której zatrudnia się pracowników, np. umowa o pracę ● rodzaje umów o pracę: → bezterminowa → terminowa na okres próbny - nie dłużej niż 3 miesiące na czas określony - zazwyczaj krótki czas, po upływie 33 miesięcy zostaje przekształcona na umowę na czas nieokreślony formy rozwiązania umowy o pracę: za porozumieniem stron ● za wypowiedzeniem przez jedną ze stron ● bez wypowiedzenia ● z upływem czasu z dniem ukończenia pracy inne formy: • powołanie - przez odwołanie ● wybór - wygaśnięcie mandatu mianowanie - za porozumieniem stron spółdzielcza umowa o pracę - wykluczenie członka ze spółdzielni świadectwo pracy to jeden z najważniejszych dokumentów stwierdzających zatrudnienie pracownika u danego pracodawcy, określa okres zatrudnienia i wysokość wynagrodzenia rodzaje umowy cywilnoprawnej: ● umowa-zlecenie ● umowa o dzieło ● kontrakt menadżerski płaca to cykliczne (zazwyczaj raz w miesiącu) wynagrodzenie wypłacane pracownikowi z tytułu zatrudnienia rodzaje płacy: minimalna - najniższa płaca gwarantowana pracownikom netto - wynagrodzenie po odliczeniu podatków i składek na ZUS ● brutto - wynagrodzenie łącznie z podatkami i składkami na ZUS funkcje płacy dochodowa - zaspokajanie życiowych potrzeb pracownika i jego rodziny ● motywacyjna - motywuje pracownika do większego wysiłku pracy, bo wie że może dostać wyższe wynagrodzenie systemy płac (metoda określania wysokości wynagrodzenia) i jego rodzaje: czasowy - wysokość zarobków zależy od liczby przepracowanych godzin akordowy - wysokość zarobków zależy od wielkości wykonanej czynności ● premiowy - uzupełnienie systemu czasowego i akordowego, pracodawca wyznacza określoną premię i motywuje pracownika formy wynagrodzenia wynikające z systemu płac: ryczałtowa - określona stała kwota za wykonanie czynności lub dzieła ● prowizyjna - kwota uzależniona od efektów pracy - np. 2% od sprzedaży akordowa - płaca odliczana od ilości lub wartości wykonanej produkcji (czynności) ● czasowa - płaca zależy od ilości przepracowanych godzin ● ● czasowo-premiowa - płaca złożona z kwoty za ilość przepracowanych godzin plus premia od pracodawcy czasowo-prowizyjna - płaca złożona z kwoty za ilość przepracowanych godzin plus udział w wartości efektów pracy obowiązki pracownika: → wynikające z czasu pracy przestrzeganie czasu pracy i powiadomienie pracodawcy o ewentualnej nieobecności potwierdzanie obecności zgodnie z zasadami firmy nie więcej niż 8h na dobę → wynikające z przepisów BHP i przeciwpożarowych znajomość przepisów BHP i przeciwpożarowych oraz branie udział w szkoleniach i egzaminów ich dotyczących praca zgodnie z BHP wykonywanie okresowych badań lekarskich prawa pracownika: ● ● prawo do terminowego otrzymywania wynagrodzenia za pracę prawo do odpoczynku - 11h w ciągu doby, 35h raz w tygodniu, 15 minut przerwy jeśli praca trwa dłużej niż 6h prawo do płatnego urlopu wypoczynkowego ● prawo do bezpiecznych warunków pracy prawo do korzystania z systemu zabezpieczeń społecznych - ubezpieczenie zdrowotne i społeczne zapewniane przez pracodawcę ● prawo do świadczeń socjalnych - zasiłek chorobowy czy macierzyński dodatkowe prawa młodocianych (15-18) prawo do urlopu - po 6 miesiącach 12 dni roboczych, po roku 26 dni roboczych, udzielanych w czasie ferii lub wakacji ograniczona liczba godzin pracy - w wieku 16 lat do 6h, powyżej do 8h, gdzie w czasie trwania zajęć szkolnych nie więcej niż 12h w tygodniu, nie może pracować nocą i nadliczbowo obowiązki pracodawcy: zawarcie umowy o pracę na piśmie ● poinformowanie pracownika o warunkach zatrudnienia - maks 7 dni od zawarcia umowy ● zapoznanie pracowników z ich obowiązkami organizowania pracy z uwzględnieniem kwalifikacji pracowników i przepisów BHP terminowe wypłacanie wynagrodzeń prawa pracodawcy: odpowiedzialność porządkowa - kara upomnienia, kara nagany odpowiedzialność materialna - do wysokości rzeczywistych strat powstałych z winy pracownika ● odpowiedzialność karna - zgłoszenie popełnienia czynu przestępczego instytucje stojące na straży praw pracowniczych: ● Państwowa Inspekcja Pracy - PIP - dział BHP - stara się ograniczać wypadki przy pracy, pilnuje poszanowania praw pracowniczych, legalność zatrudnienia związki zawodowe - organizacje zrzeszające pracowników - kontroluje przestrzeganie praw pracy i BHP, rozwiązywanie sporów z pracodawcą, uczestniczenie w stanowieniu prawa pracy i konsultacjach rozwiązań prawnych etyka w pracy polega na przestrzeganiu w miejscu pracy podstawowych zasad moralnych: ● etyczne zachowania pracodawcy: uczciwość, prawdomówność, sprawiedliwość, poszanowanie godności i cudzej pracy drugiego człowieka, lojalność, skromność i pokora, odwaga w podejmowaniu decyzji i branie za nie odpowiedzialności, wiara w pracowników ● nieetyczne zachowania pracodawcy: zatrudnianie bez umowy, niewypłacenie wynagrodzenia, oszukiwanie, brak szacunku, dyskryminacja, molestowanie, mobbing, niestosowanie się do zasad BHP etyczne chowania pracownika: unikanie sporów i konfliktów, byciu lojalnym, życzliwym i uprzejmym, odnoszenie się z szacunkiem do innych, tolerancyjny na inne poglądy i przekonania, nieujawnianie osobom postronnym poufnych informacji o firmie, sumienne wywiązywanie się z obowiązków, reagowanie na nieetyczne zachowania innych, branie odpowiedzialności za swoje decyzje i czyny, dbanie o dobre imię firmy i pracowników ● nieetyczne zachowania pracownika: nie rzetelna i sumienna praca, ujawnianie konkurencji lub osobom postronnym poufnych info o firmie, wykorzystywanie bez zezwolenia majątku firmy, oszustwa finansowe przejawy mobbingu: ● przerywanie wypowiedzi, ignorowanie, zmuszanie do pracy po godzinach, unikanie rozmów z pracownikiem, poniżanie i umniejszanie, zniesławienie, zlecanie zadań bez znaczenia, groźby sposoby przeciwdziałania mobbingowi: budowanie odpowiednich relacji interpersonalnych w miejscu pracy i promowanie pożądanych postaw ● dążenie do wyeliminowania zachowań, które mogą sprzyjać mobbingowi ● uświadamianie podwładnym istoty i zagrożeń mobbingu wdrażanie procedur antymobbingowych ● reagowanie na przejaw mobbingu ● zobowiązanie pracowników do informowania o mobbingu VI. Przedsiębiorstwo ekonomiczne cele działalności gospodarczej: osiąganie maksymalnych korzyści finansowych poszerzanie rynku zbytu ● ugruntowanie pozycji na rynku oraz podnoszenie konkurencyjności przedsiębiorstwa maksymalizacja wartości rynkowej przedsiębiorstwa, czyli ceny jego sprzedaży społeczne cele działalności gospodarczej: dobre relacje z pracownikami ● dobre relacje z partnerami biznesowymi ● edukacja dzieci i młodzieży ● dbałość o ochronę środowiska ● dbałość o prawa człowieka i prawa pracownicze uwzględnianie interesów lokalnych społeczności rodzaje działalności gospodarczej: ● przemysłowa - wydobywanie lub przetwarzanie zasobów naturalnych w celu zaspokojenia potrzeb konsumentów ● budowlana - wznoszenie budynków, remontowanie i ich konserwacja ● usługowa - zaspokaje różnego rodzaju potrzeb konsumentów O handlowa działalność gospodarcza - zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły przedsiębiorcy mogą tworzyć różnego rodzaje przedsiębiorstwa przedsiębiorcą może być: ● osoba fizyczna to każdy człowiek mający zdolność prawną nabywaną w chwili narodzin oraz zdolność do czynności prawnych po uzyskaniu ● osoba prawna czyli jednostka organizacyjna, która na mocy odpowiednich przepisów ma osobowość prawną • jednostka organizacyjna która nie ma osobowości prawnej, ale ma zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych oraz prowadzi we własnym imieniu działalność gospodarczą zdolność prawna to zdolność do bycia podmiotem praw i obowiązków z zakresu prawa cywilnego zdolność do czynności prawnych - możliwość samodzielnego zaciągania zobowiązań i nabywania praw wynikających z prawa cywilnego, czyli zdolność do kształtowania swojej sytuacji prawnej co do praw i obowiązków osobowość prawna - zdolność prawna i zdolność do czynności prawnych umożliwiających zawieranie umów, podejmowanie zobowiązań, występowanie przed sądem jako strona, a także wykonywanie innych działań związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej podział przedsiębiorstw ze względu na formę własności PRZEDSIĘBIORSTWA krajowe prywatne zagraniczne publiczne państwowe (własność Skarbu Państwa i państwowych osób prawnych) komunalne (własność jednostek samorządu terytorialnego: województwa, powiatu, gminy) podział przedsiębiorstw ze względu na wielkość: mikro, małe, średnie, duże model biznesu to pomysł na zarabianie pieniędzy przez przedsiębiorstwo, np. grupa klientów i ich obsługa, struktura przychodów i wydatków start-upy dawniej to przedsiebiorstwa we wczesnej fazie rozwoju, teraz innowacyjne biznesy, cechują się szybkim rozrostem działalności biznesplan - dokument szczegółowo prezentujący planowane przedsięwzięcie o charakterze społeczno-ekonomicznym, jego zadaniem jest wskazanie celów danego przedsięwzięcia oraz sposobów ich osiągania, opracowuje się go kiedy: zakładamy firmę, dla efektywności pracy, przy łączeniu lub podziału przedsiębiorstw, ubieganie się o dofinansowanie, wkraczanie w nowy obszar działalności lub całkowita zmiana profilu działania; pełni funkcje: wewnętrzną - do zarządzania firmą ● zewnętrzną - do pozyskiwania dofinansowań przedsięwzięć zasady biznesplanu: ● czytelna i kompletna konstrukcja ● wyznaczyć określone ramy czasowe przedsięwzięcia ● postawić precyzyjny cel biznesu ● posługiwać się rzetelnymi i wiarygodnymi danymi ● przejrzysta forma graficzna poprawność językowa elementy biznesplanu: 1. streszczenie 2. ogólna charakterystyka przedsięwzięcia 3. analiza strategiczna 4. analiza rynku i plan marketingowy 5. plan techniczny 6. struktura organizacyjna i plan zatrudnienia 7. plan finansowy działalności 8. podsumowanie (analiza szans powodzenia i oszacowanie ryzyka) formy organizacyjno-prawne: • jednoosobowe firmy, zalety: O niewielkie wymogi formalne podczas rejestracji O nieskomplikowane rozliczenia księgowe O możliwość korzystania z preferencyjnych bądź uproszczonych form opodatkowania dochodów O niezależność decyzyjna właściciela O możliwość szybkiej zmiany profilu działalności przedsiębiorstwa państwowe - obecnie rzadko występują w Polsce, podlegają przekształcaniu w spółki jednoosobowe, nowych się już nie zakłada ● spółki ● podmioty przedsiębiorczości społecznej podział spółek SPÓŁKI - związki co najmniej dwóch osób cywilne (Kodeks cywilny) aby założyć zwykła umowa pisemna handlowe (Kodeks spółek handlowych) osobowe (aby współpracować z inną osobą) - potrzeba dwóch wspólników, nie mają osobowości prawnej jawne - aby założyć zwykła umowa pisemna partnerskie - aby założyć kapitałowe (aby połączyć swój kapitał z kapitałem innych osób) - mają osobowość prawną, zakładane przez jedną lub więcej osób, aby założyć akt notarialny z ograniczoną odpowiedzialnością akcyjne związki spółek: ● holdingi ● koncerny ● korporacje ● kartele, trusty, syndykaty zwykła umowa pisemna ●komandytowe - aby założyć akt notarialny ●komandytowo-akcyjne - aby założyć akt notarialny pomioty przedsiębiorczości społecznej - podmioty prowadzące działalność w celach społecznych, ich zyski są przeznaczane na realizację tych celów, a nie zwiększanie dochodów: ● spółdzielnie - prowadzą działalność gospodarczą, społeczną, wychowawczą, kulturalną lub oświatową we własnym interesie fundacje - realizują cele pożytku publicznego, np. ochrona zdrowia stowarzyszenia - dobrowolne, samorządowe, trwałe zrzeszenia ludzi o dobrowolnych celach niezarobkowych ● źródła finansowania działalności gospodarczej lub projektowanego przedsięwzięcia: ● posiadane oszczędności ● sprzedaż majątku osobistego ● pożyczki lub darowizny od członków rodziny kredyty z banku lub SKOK-u ● środki z programu "Wsparcie na starcie" • jednorazowe bezzwrotne dotacje z urzędu pracy ● dotacje z środków unijnych środki finansowe z Polskiego Funduszu Rozwoju ● fundusze kapitału zalążkowego, inaczej podwyższonego ryzyka (venture capital) - pomoc dla małych ale dobrze funkcjonujących przedsiębiorstw, większe dofinansowanie niż przez anioła biznesu, w zamian za fundusze stają się współwłaścicielami firm ● finansowanie przez tzw. anioła biznesu - osoby prywatne które inwestują w przedsiębiorstwo, głównie takie które dopiero rozpoczęły sowją działalność, poza pomocą finansową służą też pomocą merytoryczną (dzieląsię swoja wiedzą, doświadczeniem i kontaktami) inkubatory przedsiębiorczości to instytucje, które pomagają nowym firmom, przyszli przedsiębiorcy w zamian za niewielką opłatę mogą liczyć na kompleksową obsługę administracyjno-biurową, porady prawne oraz wsparcie w pozyskiwaniu środków, z reguły taka pomoc trwa od 2 do 5 lat, mogą użyczać własnej osobowości prawnej akceleratory biznesu dla już istniejących przedsiębiorstw, które mają konkretny pomysł na biznes, tutaj pomoc jest krótsza niż przy inkubatorach, ale intensywna i nastawiona na innowacyjne pomysły, głównie strat-upy, oprócz wsparcia administracyjno-biurowego, materialnego, przedsiębiorca otrzymuje pomoc merytoryczna przy wprowadzaniu produktu na rynek jak założyć jednoosobowe przedsiębiorstwo? 1. zgłoszenie rozpoczęcia indywidualnej działalności gospodarczej 2. wyrobienie pieczątki firmowej 3. założenie konta firmowego 4. rejestracja VAT 5. zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych 6. uzyskanie koncesji lub zezwolenia (w określonych przypadkach) 7. rejestracja kasy fiskalnej i odbiornika radiowego lub telewizyjnego od czego zależy sukces i niepowodzenie przedsiębiorstwa? - zależy w dużej mierze od dobrego pomysłu na biznes, wytrwałej pracy właścicieli i pracowników ● umiejętność rozwiązywania problemów i skutecznego zarządzania ludźmi ● zdolność szacowania ryzyka efektywne wykorzystywanie środków produkcji innowacyjność ● szybkość i elastyczność działania OTOCZENIE PRZEDSIĘBIORSTWA mikrootoczenie - bliższe, podmioty które są w bezpośrednim kontakcie z przedsiębiorstwem nabywcy - klienci ●konkurenci ●kooperanci - dostawcy dóbr i usług potrzebnych do działalności urzędy administracji państwowej i samorządowej instytucje otoczenia biznesu - m.in. inkubatory przedsiębiorczości makrootoczenie - dalsze, warunki na które przedsiębiorstwo nie ma wpływu, jest wspólne dla wszystkich przedsiębiorstw w tym samym obszarze ● ekonomiczne ●technologiczne infrastrukturalne ●polityczno-prawne demograficzne ● społeczno-kulturalne .naturalne analiza rynku to badanie zmian w procesach rynkowych (np cen, podaży, popytu, działań konkurentów, gustów klientów, mody), potrzebne przedsiębiorcy do ustalenia strategii działalności ● konkurencyjne przedsiębiorstwa O ile podmiotów na rynku oferuje ten sam produkt czy usługę? O jaka jest wielkość tych podmiotów i ich pozycja na rynku? O jakie oferują produkty czy usługi? O jakie są mocne i słabe strony oferty konkurentów? grupa docelowa o jakie mogą mieć potrzeby i jak można je zaspokoić? O kim są i ile mają lat? O gdzie mieszkają, uczą się i pracują oraz ilu zamieszkuje obszar przyszłej działalności przedsiębiorstwa? jaki jest ich status materialny? rynek potencjalny to konsumenci zainteresowani określonymi towarami lub usługami analiza SWOT to jedna z metod oceny otoczenia przedsiębiorstwa i jego potencjału wewnętrznego, pozwala na zidentyfikowanie mocnych i słabych stron przedsiębiorstwa i jego szans i zagrożeń O zarządzanie to ogół działań które zmierzają do efektywnego wykorzystania posiadanych zasobów siły roboczej, funkcje zarządzania: ● planowanie i podejmowanie decyzji - określenie celów przedsiębiorstwa i decydowanie o najlepszym sposobie ich osiągnięcia, w tym procesie planowana jest kolejność działań organizowanie - określenie najlepszego sposobu grupowania typów działań i zasobów, przeprowadzanie podziału pracy, delegowanie (przekazywanie uprawnień), zapewnianie pracownikom informacji i warunków niezbędnych do wypełnienia powierzonych im zadań, zasady: O podziału pracy - rozbicie większego zadania na mniejsze części O koncentracji pracy - wykonywanie jednakowych lub podobnych czynności w jednej komórce organizacyjnej O koordynacji pracy w miejscu i czasie przez odpowiedni dobór ludzi, narzędzi i materiałów O intensyfikacji pracy - dążenie do wzrostu ilości lub jakości efektów pracy O odpowiedniego wyposażenia technicznego stanowisk pracy i właściwej organizacji pracy, zapewnia lepszą wydajność O ciągłości i równomiernego tempa pracy O przydziału pracy według predyspozycji pracowników - zasada indywidualizacji przewodzenie, czyli kierowanie ludźmi - motywowanie zespołu do pracy w interesie przedsiębiorstwa O kierownik - dyrektor, menadżer - powołany na stanowisko w wyniku awansu O lider - wyłoniony przez zespół w sposób niesformalizowany i wybierają styl kierowania: ■ autokratyczny - kierownik podejmuje decyzje bez konsultacji z podwładnymi i nie wyjaśnia celu działań ■ demokratyczny (partycypacyjny) - kierownik konsultuje decyzje z podwładnymi i daje im większą samodzielność w działaniu liberalny - kierownik pozostawia podwładnym swobodę podejmowaniu decyzji kontrolowanie - obserwowanie i wprowadzenie korekt do bieżących działań dla ułatwienia realizacji celów styl kierowania to sposób postępowania kierownika w stosunku do podwładnych, najczęściej wyróżnia się następujące style: autokratyczny, demokratyczny i liberalny cechy dobrego przywódcy: motywuje pracowników i samego siebie do działania ● konsekwentnie dąży do wyznaczonych celów ● optymistycznie nastawiony do pracy z ludźmi ● łatwo nawiązuje kontakty ● wierzy w ludzi i ufa im ● postępuje uczciwie i sprawiedliwie ● rozwiązuje problemy zgodnie z zasada “wygrana-wygrana”, gdzie obie strony są zadowolone z rozwiązania ● szanuje podwładnych ● chętnie pomaga innym • jasno formułuje myśli ● pewny siebie ● umiejętnie gospodaruje czasem ● ciągle poszerza swoją wiedzę i umiejętności jak należy dobrać pracowników: na podstawie wykształcenia, chęci do rozwoju, otwartości na zmiany i wyzwania referencje z poprzedniego stanowiska i zdobyte doświadczenie zawodowe dodatkowe uprawnienia i kwalifikacje staż na podobnym stanowisku i zdobyte doświadczenie zawodowe kompetencje osobiste (związane m.in. ze zdolnością samodzielnego myślenia, podejmowanie decyzji, organizacja pracy własnej) i społeczne (komunikacja i praca zespołowa) ● znajomość języków obcych ● ● zasady pracy zespołowej: demokratyczne ustalanie celów wspólne uzgadnianie oczekiwanych rezultatów działań i metod ich mierzenia ● właściwy dobór ról w zespole, dopasowany do możliwości poszczególnych członków ● przestrzeganie uzgodnionych norm pracy zespołowej i norm czasowych kreatywność i inicjatywa w zgłaszaniu pomysłów dotyczących pracy otwartość, szczerość i lojalność wobec członków grupy oraz tolerancja dla poglądów innych cechy dobrego wykonawcy: ● obowiązkowy, pracowity, zdyscyplinowany ● zachowywać się przewidywalnie ● stanowczy i opanowany posiadać zdolności organizacyjne motywowanie to oddziaływanie na ludzi, dzięki któremu wykonują oni pracę w określony sposób i osiągają efekty założone przez kierownika (lidera) przymus - zakazy i nakazy ● zachęta - podwyżka czy awans ● perswazja - wywieranie wpływu za pomocą racjonalnej argumentacji lub oddziaływania na emocje zarządzanie: oparte na koncepcji przywództwa - motywowanie ludzi za pomocą przymusu zostaje zredukowane do minimum, autorytet lidera i umiejętne przewodzenie z reguły wystarczają do zaangażowania ludzi ● efekt synergii to uzyskiwanie zwielokrotnionych korzyści dzięki umiejętnemu połączeniu części składowych całości, przyjmuje się, że praca zespołowa dzięki synergii przynosi większe efekty niż suma efektów indywidualnej przez cele - jeden ze sposobów motywowania ludzi, przełożony i podwładny ustalają wspólne cele, pracownik musi je zaakceptować żeby móc się w pełni zaangażować marketing to działania, które w pierwszej kolejności polegają na rozpoznawaniu i kształtowaniu potrzeb odbiorców, natępnie przedsiębiorstwo określa, które z nich może zaspokoić, jego celami są: kształtowanie produkcji i polityki cen dzięki analizie rynkowych zachowań klientów przeprowadzonej na podstawie badań marketingowych ● poprawa jakości produktów i usług dopasowanie kanałów dystrybucji do preferencji klientów, aby w optymalny sposób dostarczać im towary i usługi ● ● zwiększenie i pobudzanie nowych potrzeb klientów oraz zaspokajanie już istniejących marketing mix to zbiór narzędzi marketingowych, które służą do oddziaływania na rynek: ● produkt cena ● dystrybucja ● promocja - system komunikowania się przedsiębiorstwa z odbiorcami O reklama O sprzedaż osobista O promocja sprzedaży - obniżki cen (rabaty, przeceny), upominki, loterie O działania public relations - wywiady, sponsoring, finansowanie akcji charytatywnych cele promocji: O wprowadzenie na rynek nowego produktu O pozyskiwanie nowych nabywców O podtrzymanie dotychczasowej sprzedaży O zwiększenie wydajności sprzedaży O uzyskiwanie przewagi konkurencyjnej reklama to główny element promocji, kieruje się ją do szerokiego grona odbiorców przez media reklamowe takie jak: środki masowego przekazu(radio), internet, billboardy, plakaty, kino rodzaje reklamy ze względu na jej cel: wprowadzająca - nowy produkt na rynek informacyjna - zwraca uwagę na korzyści z zakupu produktu ● utrwalająca - przypominająca o produkcie konkurencyjna - przekonująca do zakupu produktu tej firmy zamiast innej ● prestiżowa - podkreśla szczególne znaczenie produktu czy firmy na rynku wynik finansowy działalności = przychody straty (zysk lub strata w zależności (ze sprzedaży (koszty uzyskania od tego czy plus czy minus) dóbr lub usług) przychodu) rachunek zysków i strat to wynik finansowy przedsiębiorstwa w danym czasie, sprawozdanie finansowe koszty: stałe - np koszty wynajęcia lokalu ● zmienne - koszty energii, materiałów i paliw zużytych do produkcji amortyzacja to księgowe ujęcie zużycia środków trwałych (np. maszyn do produkcji) w danym czasie, ta kwota jest dopisywana do kosztów produkcji koszty uzyskania przychodu to nakłady finansowe związane z uzyskaniem przychodu, które odlicza się do przychodu w celach podatkowych, należą do nich np. koszty surowców koszt całkowity suma kosztów stałych i zmiennych całkowity koszt jednostkowy to koszt całkowity podzielony przez wielkość produkcji (liczbę wyrobów gotowych) plan finansowy działalności - opisuje się w nim działania, które mają przynieść zwrot poniesionych kosztów oraz dochody, tak aby wyjść na zysk sprawozdanie finansowe zawiera: bilans, rachunek zysków i strat, rachunek przepływów pieniężnych bilans to zestawienie aktywów i pasywów przedsiębiorstwa na dany dzień, wyrażone w pieniądzach próg rentowności określa wartość sprzedaży przy której następuje jej zrównanie z poniesionymi na ten cel kosztami (stałymi i zmiennymi), dzieli wynik finansowy przedsiębiorstwa na stratę (sprzedaż poniżej progu rentowności, czyli 0) i zysk (sprzedaż powyżej progu rentowności) aktywa to wszystkie środki gospodarcze posiadane w danym momencie przez podmiot gospodarczy (czyli jego majątek trwały, np. maszyny i urządzenia, oraz obrotowy) pasywa zobowiązania podmiotu gospodarczego wobec właścicieli i wierzycieli, będące źródłem finansowym jego majątku na czym polega rachunkowość w przedsiębiorstwie? polega na systematycznym ewidencjonowaniu zdarzeń gospodarczych w sposób chronologiczny, rejestracja sytuacji majątkowej i finansowej podmiotu, obejmuje: prowadzenie ksiąg rachunkowych ● inwentaryzacje stanu aktywów i pasywów oraz ich wycenę ● ustalenie wyniku finansowego ● sporządzenie sprawozdań finansowych ● gromadzenie i przechowywanie dokumentacji funkcje rachunkowości: informacyjna - info do zarządzania finansami przedsiębiorstwa ● kontrolna - wykrycia niedoboru w majątku analityczna - weryfikacja wyników finansowych firmy księgowość obejmuje ewidencję wszystkich operacji gospodarczych, które powodują zmiany w majątku i środków finansowych firmy, zasady: rzetelność w prowadzeniu ewidencji księgowej zachowanie chronologii w opisywaniu operacji gospodarczych ● sprawdzać prawidłowość zapisów księgowych, oparte na podstawie dowodów księgowych (czyli dowody transakcji finansowych) umieszczać w terminie odpowiednie zapisy w księgach ● kryterium wystawca adresat podstawa wystawienia rodzaj operacji ruch składników majątku wynagrodzenie typ dowodów księgowych i opis wewnętrzne (dla własnych potrzeb firmy) ●zewnętrzne (wystawione przez inne podmioty gospodarcze) ● wewnętrzne (dla struktur organizacyjnych podmiotu wystawiającego) ●zewnętrzne (dla innych podmiotów gospodarczych) ● pierwotne - sporządzone na podstawie zaistniałych zdarzeń wtórne - sporządzone na podstawie dowodów pierwotnych dowody operacji pieniężnych - np. czeki, weksle, polecenia przelewu, wyciągi bankowe) np. protokoły zniszczenia lub przyjęcia materiałów np. karty urlopowe, listy płac, delegacje rodzaje księgowości: ● pełna - wymaga prowadzenia ksiąg rachunkowych - zobowiązane są do prowadzenia spółki kapitałowe i inne osoby prawne z wyjątkiem Skarbu Państwa i NBP, jednoosobowe firmy osób fizycznych, spółki cywilne, partnerskie i jawne osób fizycznych - jeśli ich przychód netto wiecej niż 2 mln euro uproszczona (podatkowa) - mogą ją prowadzić przedsiębiorstwa, których przychód netto nie przekroczył w poprzednim roku 2 mln euro O karta podatkowa, ryczałt ewidencjonowany, podatkowa księga przychodów i rozchodów skrót PKPiR oznacza podatkową księgę przychodów i rozchodów, jest to dowód księgowy, pozwalający określić zobowiązania księgowe przedsiębiorstwa formy opodatkowania firm: skala podatkowa (PIT na zasadach ogólnych) - 17% i 32% dla niższych dochodów (poniżej 85,8 tys), daje możliwość odliczenia kosztów uzyskania przychodów ● podatek liniowy (PIT) - 19% dla wysokich dochodów (powyżej 85,5 tys) ● ryczałt ewidencjonowany - wysokość stawek jest uzależniona od rodzaju działalności, brak konieczności księgowania kosztów, karta podatkowa - W zależności od profilu działalności i liczby mieszkańców miejscowości, w której jest prowadzona działalność CIT - 9% (przychody do równowartości 1,2 mln euro) i 19% etyka zawodowa to zespół norm postępowania (moralnych i prawnych), które wynikają ze specyfikacji zawodu podstawowe wartości etyczne w biznesie: własność - legalizuje dążenie ludzi do gromadzenia i użytkowania dóbr i ich pomnażania ● wolność - brak przeszkód w prowadzeniu działalności sprawiedliwość - przyznanie drugiemu człowiekowi praw na podstawie stanowiska jakie zajmuje ● uczciwość - produkcja i sprzedaż towarów dobrej jakości, podawanie rzetelnych info, terminowe wypłacanie pensji, płacenie podatków ● odpowiedzialność - świadome podejmowanie decyzji z uwzględnieniem ich konsekwencji etyczne przedsiębiorstwo: ● stosuje się do zasad BHP ● w terminie wypłaca godziwe wynagrodzenia odpowiednie relacje między pracownikiem a pracodawca ● przekazywanie w reklamach rzetelnych info ● terminowe regulowanie zobowiązań wobec pracowników i kontrahentów kodeks etyczny jest dokumentem zawierającym wykaz zachowań uznawanych w danym przedsiębiorstwie za właściwe oraz sankcji za niestosowanie się do podobnych reguł nieetyczne zachowania w biznesie: kreatywna księgowość ● osiąganie dochodów z nielegalnych źródeł, z tzw. szarej strefy ● unikanie płacenia podatków ● nieregulowanie zobowiązań wobec pracowników i kontrahentów ● ukrywanie szkodliwego działania produktów ● zanieczyszczanie środowiska mobbing i brak szacunku dla kogokolwiek korupcja obejmuje wszelkie działania polegające na wykorzystywaniu władzy lub funkcji publicznej do osiągania prywatnych korzyści, do jej form zalicza się łapownictwo, płatną protekcję, handel wpływami oraz wykorzystywanie środków publicznych dla korzyści osobistych ● łapownictwo - przyjęcie kasy lub prezentu za podjęcie określonej decyzji lub wręczenie łapówki ● płatna protekcja - załatwianie sprawy dzięki powoływaniu się na znajomości i wpływy, w zamian za korzyści finansowe lub osobiste ● handel wpływami - finansowanie partii w zamian za poparcie polityczne wykorzystywanie środków publicznych dla korzyści osobistych - kradzież publicznej kasy istotą społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw jest dobrowolne podejmowanie przez przedsiębiorstwo działań, które nie tylko przynoszą zyski, lecz także uwzględniają interes społeczny i kwestię ochrony środowiska przyrodniczego ● przyczynia się do rozwoju społeczno-gospodarczego, w tym dobrobytu i zdrowia społeczeństwa uwzględnia oczekiwania interesariuszy jest zgodne z obowiązującym prawem interesariusze - to wszystkie firmy, instytucje, grupy społeczne lub jednostki, które mogą wpływać na działania przedsiębiorstwa albo są pod wpływem jego działań narzędzia realizacji społecznej odpowiedzialności biznesu przeprowadzanie kampanii społecznych tworzenie programów etycznych dla pracowników ● ograniczenie emisji odpadów i zanieczyszczeń oraz zużycia energii ● prowadzenie inwestycji społecznie odpowiedzialnych ● inwestowanie w rozwój lokalny wspieranie wolontariatu pracowniczego