Biosynteza białka: Transkrypcja i Translacja
Synteza białek w komórce to skomplikowany proces składający się z dwóch głównych etapów: transkrypcji i translacji. Biosynteza białka etapy rozpoczynają się w jądrze komórkowym i kończą w cytoplazmie.
Transkrypcja zachodzi w jądrze komórkowym. W tym procesie tworzona jest kopia genu w postaci pojedynczej nici kwasu rybonukleinowego (RNA), zwanego mRNA. mRNA różni się od DNA rodzajem cukru w nukleotydach oraz obecnością uracylu zamiast tyminy.
Vocabulary: mRNA (messenger RNA) - rodzaj RNA przenoszący informację genetyczną z DNA do rybosomów.
Translacja, drugi etap biosyntezy białka, odbywa się w cytoplazmie. Proces ten polega na łączeniu aminokwasów w kolejności wyznaczanej przez kodony mRNA. Kodony to trójki nukleotydów kodujące poszczególne aminokwasy.
Definition: Kodon - sekwencja trzech nukleotydów w mRNA kodująca konkretny aminokwas.
Do syntezy białka niezbędne są:
- mRNA - niosące informację genetyczną
- Aminokwasy - budulec białek
- tRNA (transportowy RNA) - przenoszący aminokwasy
- Rybosomy - struktury składające się z białek i rRNA, gdzie zachodzi synteza
Highlight: Gdzie zachodzi translacja? Translacja odbywa się w cytoplazmie komórki, na rybosomach.
Kod genetyczny to system, w którym informacja o budowie białka jest zapisana w kwasie nukleinowym. Każdy aminokwas jest kodowany przez trzy sąsiednie nukleotydy.
Example: Kodon UUU koduje fenyloalaninę, a AUG koduje metioninę i jest jednocześnie kodonem start.
Tabela kodu genetycznego przedstawia, jak różne kombinacje nukleotydów kodują poszczególne aminokwasy. Jest to uniwersalny system dla niemal wszystkich organizmów żywych.
Vocabulary: Antykodon - sekwencja trzech nukleotydów w tRNA, komplementarna do kodonu w mRNA.
Cechy kodu genetycznego obejmują jego uniwersalność, jednoznaczność (jeden kodon koduje tylko jeden aminokwas) oraz zwyrodnienie (niektóre aminokwasy są kodowane przez więcej niż jeden kodon).