Budowa atomu a położenie pierwiastka w układzie okresowym

Dokument rozpoczyna się od omówienia zależności między budową atomu a jego położeniem w układzie okresowym. Kluczowe pojęcia to promień atomowy i energia jonizacji.

Definicja: Promień atomowy to odległość jądra atomowego od najbardziej oddalonych elektronów walencyjnych.

Zmiana wielkości promienia atomowego zależy od położenia pierwiastka:

1. W grupie: wraz ze wzrostem liczby atomowej, wzrasta liczba powłok elektronowych, co powoduje zwiększenie promienia atomowego.
2. W okresie: wraz ze wzrostem liczby atomowej rośnie ładunek jądra atomowego, ale nie zmienia się liczba powłok elektronowych, co prowadzi do zmniejszenia promienia atomowego.

Definicja: Energia jonizacji to energia potrzebna do oderwania elektronu z powłoki elektronowej.

Zmiany energii jonizacji w układzie okresowym:

• W okresie: rośnie wraz ze wzrostem liczby atomowej pierwiastka.
• W grupie: maleje wraz ze wzrostem liczby atomowej pierwiastka.

Dokument omawia również aktywność chemiczną pierwiastków:

Highlight: Metale aktywne (grupy 1-2) łatwo oddają elektrony, podczas gdy niemetale (grupy 16-17) łatwo przyjmują elektrony.

Wprowadzono pojęcie bloków konfiguracyjnych, które są zbiorami pierwiastków o podobnej konfiguracji elektronów walencyjnych. Są one oznaczane literami s, p, d, f, odpowiadającymi podpowłokom elektronowym.