Rozbicie dzielnicowe w Polsce rozpoczęło się po śmierci Bolesława Krzywoustego w 1138 roku. Wcześniej, po konflikcie ze swoim bratem Zbigniewem, Krzywousty stał się jedynowładcą i prowadził aktywną politykę zagraniczną, w tym próby przyłączenia Pomorza.
Highlight: Bolesław Krzywousty, obawiając się walk o tron między swoimi synami, sporządził testament dzielący państwo.
Testament Krzywoustego wprowadził następujący podział:
- Dzielnica senioralna - najważniejsza część państwa, obejmująca pas środkowej Polski z Krakowem, Gnieznem i Pomorzem Gdańskim.
- Pozostałe dzielnice przydzielone młodszym synom.
Vocabulary: Senior - najstarszy syn, który otrzymywał dzielnicę senioralną i zwierzchnictwo nad całym państwem.
Podział według testamentu wyglądał następująco:
- Władysław Wygnaniec senior - dzielnica senioralna
- Bolesław Kędzierzawy - Mazowsze
- Mieszko Stary - Wielkopolska bezGnieznaiKalisza
- Henryk Sandomierski - ziemia sandomierska
- Kazimierz Sprawiedliwy - nie otrzymał dzielnicy urodziłsięposˊmierciojca
Definition: Rozbicie dzielnicowe to okres w historii Polski, w którym państwo było podzielone na mniejsze księstwa, rządzone przez przedstawicieli dynastii Piastów.
Mimo intencji Krzywoustego, rozbicie dzielnicowe nie zapobiegło walkom o władzę. W 1146 roku młodsi bracia wygnali Władysława z kraju, a następnie toczyli między sobą kolejne konflikty. Z czasem zasada senioratu upadła, a rozbicie dzielnicowe pogłębiało się, prowadząc do powstania 17 księstw w 1288 roku.
Example: Rozbicie dzielnicowe mapa z tego okresu pokazywałaby skomplikowaną mozaikę księstw, odzwierciedlającą polityczną fragmentację Polski.