Warunki naturalne i rozwój cywilizacji Mezopotamii
Starożytna Mezopotamia rozwijała się dzięki sprzyjającym warunkom naturalnym i innowacjom technologicznym. Regularne wylewy rzek na wiosnę zapewniały urodzajną glebę, co było kluczowe dla rolnictwa. Mieszkańcy regionu stworzyli rozbudowaną sieć irygacyjną, która umożliwiała efektywne nawadnianie pól.
Vocabulary: Sieć irygacyjna to system kanałów doprowadzających wodę z rzek do pól uprawnych, co miało kluczowe znaczenie dla rozwoju rolnictwa w starożytnej Mezopotamii.
Rozwój cywilizacji mezopotamskiej można prześledzić na osi czasu:
• Około 4000 r. p.n.e. - początki cywilizacji sumeryjskiej
• XXII w. p.n.e. - powstanie imperium akadyjskiego
• XVIII w. p.n.e. - stworzenie Kodeksu Hammurabiego
• VII w. p.n.e. - rozkwit Asyrii i jej kultury
• 586-538 r. p.n.e. - niewola babilońska Żydów
• 539 r. p.n.e. - upadek państwa babilońskiego pod naporem Persów
Religia odgrywała kluczową rolę w życiu Sumerów. Wznosili oni imponujące budowle świątynne dla swoich bogów, w tym charakterystyczne zigguraty - wieże świątynne o budowie tarasowej, poświęcone bogu księżyca Nannie. W świątyniach umieszczano oranti - posążki reprezentujące wiernych.
Highlight: Zigguraty były nie tylko centrami religijnymi, ale także ważnymi ośrodkami administracyjnymi i gospodarczymi, o czym świadczy obecność spichlerzy przy świątyniach.
Wśród najważniejszych postaci historycznych starożytnej Mezopotamii wyróżniają się:
- Sargon Wielki - twórca imperium akadyjskiego, znakomity wódz i dyplomata.
- Hammurabi - najsłynniejszy władca Babilonu, autor Kodeksu Hammurabiego.
- Aszurbanipal - ostatni wielki władca Asyrii, twórca ogromnej biblioteki w Niniwie.
Example: Kodeks Hammurabiego to zbiór ponad 300 praw, który stanowił podstawę systemu prawnego w starożytnej Mezopotamii. Zasada "oko za oko, ząb za ząb" pochodzi właśnie z tego kodeksu.
Sumerowie dokonali wielu przełomowych osiągnięć cywilizacyjnych, które ukształtowały dalszy rozwój regionu i świata. Do najważniejszych należą:
• Wynalezienie koła, które zrewolucjonizowało transport
• Stworzenie podstaw matematyki, w tym systemu dziesiętnego i sześćdziesiętnego
• Opracowanie kalendarza
• Rozwój pisma klinowego, ewoluującego z piktogramów
Definition: Pismo klinowe to system pisma, w którym znaki były odciskane w glinianych tabliczkach za pomocą trójkątnego rylca, tworząc charakterystyczne kliny.
