Alternatywny zapis:

cara doprowadziła do wojny z Rosją. Na początku lutego 1831 r. wojska rosyjskie dowodzone przez feldmarszałka Iwana Dybicza zaatakowały Królestwo Polskie. Polacy pokonali Rosjan m.in. w bitwie pod Stoczkiem i Dobrem. Nierozstrzygnięte starcie pod Grochowem (25 lutego) zdecydowało o zaniechaniu przez wojska rosyjskie ataku na Warszawę. • 26 lutego 1831 nowym naczelnym wodzem został gen. Jan Skrzynecki. Zaakceptował on plan kontrofensywy przygotowany przez gen. Ignacego Prądzyńskiego. • Działania powstańców przyniosły sukcesy w postaci zwycięskich bitew pod Wawrem (31 marca), Dębem Wielkim (31 marca) i Iganiami (10 kwietnia). Dalsze ataki na nieprzyjaciela zostały wstrzymane przez Skrzyneckiego. • Do walk doszło również na ziemiach zabranych. Polaków na Wołyniu i Podolu wsparł oddział gen. Józefa Dwernickiego. Na Litwie walecznością zasłynął oddział partyzancki pod komendą Emilii Plater. • W czasie wojny Polacy bezskutecznie starli się uzyskać wsparcie któregoś z mocarstw europejskich. Wrogie wobec powstania były Prusy, które wyrażały chęć udzielenia pomocy Rosji. • 26 maja 1831 r. w bitwie pod Ostrołęką Polacy ponieśli porażkę. W następnych miesiącach Rosjanie zyskiwali przewagę i zdecydowali się zaatakować Warszawę. • Pod koniec powstania naczelne dowództwo otrzymał gen. Henryk Dembiński, a później gen. Jan Krukowiecki. 8 września 1831 r. armia rosyjskiego feldmarszałka Iwana Paskiewicza zdobyła polską stolicę. Upadek powstania listopadowego nastąpił w październiku 1831 r. W tym czasie padły ostatnie ośrodki oporu w Modlinie i Zamościu. Przyczyny upadku powstania listopadowego Przyczyny upadku powstania listopadowego: • brak pomocy ze stronny innych krajów, • przewaga wojsk rosyjskich nad polskimi, • brak wiary większości wyższego dowództwa w zwycięstwo, • niewielki udział chłopów w powstaniu. Skutki powstania listopadowego emigracja części powstańców, represje wobec uczestników powstania - utrata majątków i zesłania w głąb Rosji, likwidacja konstytucji Królestwa Polskiego i zastąpienie jej Statutem Organicznym (1832 r.), rozwiązanie armii polskiej i włączenie żołnierzy do wojska rosyjskiego, • nałożenie na Polaków obciążeń finansowych, • uzależnienie Kościoła katolickiego od władz świeckich, • zniesienie Kościoła unickiego (ziemie zabrane), • zakaz działania uniwersytetów w Warszawie i Wilnie oraz Liceum Krzemienieckiego, ● ● ● stopniowe wprowadzanie rosyjskiego systemu prawnego i administracyjnego w Królestwie Polskim, ograniczenie wolności w Wolnym Mieście Krakowie i Wielkim Księstwie Poznańskim.